Kantoren gewild bij grote beleggers

Het aantal lege kantoren is de afgelopen jaren flink teruggelopen. In drie jaar tijd is de leegstand met tweederde verminderd tot 2% in 1998. Dit is een gevolg van de groeiende economie en de stijgende werkgelegenheid in ons land. Vooral de bedrijven die diensten leveren hebben meer behoefte aan kantoorruimte.

Driekwart van de grote beleggers verwacht dat door deze ontwikkelingen de huurprijzen van kantoren zullen gaan stijgen. Een veel groter deel van deze institutionele beleggers wil dan ook de komende jaren meer gaan beleggen in kantoren. In 1998 verwacht bijna de helft van deze groep kantoren aan te gaan schaffen, in 1995 was dit iets meer dan 10%.

De afgelopen zeventien jaar hebben zich grote verschuivingen voorgedaan binnen de beleggingen in kantoren, woningen en winkels (vastgoed). Bij pensioenfondsen en verzekeraars is het deel dat bestaat uit woningen sterk gedaald ten gunste van kantoren en winkels. Overigens is deze trend in 1996 tot staan gekomen. In 1996 en 1997 is het aandeel van de woningen weer omhoog gegaan.

Vastgoedbeleggingen van institutionele beleggers

Vastgoed in trek

Institutionele beleggers zijn van plan de komende drie jaar bijna 20 miljard gulden te investeren in kantoren, woningen en winkels. Voor de geplande verkopen van vastgoed is alleen de verwachting voor het komend jaar ter waarde van ruim 2 miljard gulden bekend. Als ervan wordt uitgegaan dat dit niveau van verkopen ook van toepassing is op de volgende twee jaar, dan resulteert een netto toename van 13 miljard gulden. Daarvan nemen beleggingsinstellingen 7 miljard gulden voor hun rekening, en pensioenfondsen en verzekeraars 6 miljard gulden.

Favoriete regio's en landen

In Nederland staat het vastgoed van de institutionele beleggers voor ruim 60% in de Randstad. Zij zijn voorlopig niet van plan hun heil meer buiten de Randstad te zoeken. De verhouding tussen rendement en risico is voor de Randstad zoveel beter, dat het bestaande fileprobleem nog weinig invloed op de locatiekeuze heeft. Binnen de Randstad is Amsterdam de meest populaire stad, gevolgd door Utrecht. Buiten de Randstad staan de stedelijke gebieden Arnhem/Nijmegen en Eindhoven/Tilburg/Breda het meest in de belangstelling.

In het buitenlands vastgoed staat de Verenigde Staten met 38% onaantastbaar op de bovenste plaats. Daarna volgen Frankrijk met 19% en het Verenigd Koninkrijk met 16%. Als gevolg van de vervanging van direct door indirect vastgoed verwachten pensioenfondsen en verzekeraars minder te gaan beleggen in buitenlands direct vastgoed. De Verenigde Staten is het belangrijkste slachtoffer. Het EMU-gebied geeft een iets minder negatief beeld te zien. Spanje en Italië mogen zelfs extra investeringen verwachten.

Vastgoedbeleggingen van institutionele beleggers in buitenland, ultimo 1998

Bron: Troostwijk Makelaars O.G.B.V.

Bij vastgoedbeleggingsinstellingen speelt de vervanging van direct door indirect vrijwel niet. Deze fondsen verwachten dan ook duidelijk wel meer te gaan beleggen in buitenlands direct vastgoed. Wel geldt hier ook een voorkeur voor EMU-landen boven de Verenigde Staten. Daarbij staan Duitsland en Frankrijk duidelijk hoger op de verlanglijst dan het Verenigd Koninkrijk.

John Gebraad

Bron: Financiële Maandstatistiek november 1999