Tevreden moeders
Bij moeders met kinderen en een partner kunnen we onderscheid maken tussen ‘werkmoeders’ – met een baan van minimaal 1 uur per week – en ‘huismoeders’ – die volledig in de huishouding werkzaam zijn.
Uit hun antwoorden op de vragen ‘in hoeverre bent u tevreden met het leven, dat u leidt’ en ‘in hoeverre voelt u zich een gelukkig mens’ blijkt, dat werkmoeders over het algemeen tevredener en gelukkiger zijn dan huismoeders. Het is echter voor te stellen dat de ‘levensfase van het gezin’ – hier uitgedrukt in termen van de leeftijd van het oudste of enige kind – wat uitmaakt voor het gevoel van tevredenheid.
Werkende moeders hebben het vaak extra druk: kleine kinderen aankleden, naar de creche rennen, na het werk weer de kinderen ophalen, eten koken, luiers verschonen…… Het zou dus kunnen, dat werkende moeders tevredener over het leven zijn naarmate de kinderen ouder zijn en dus minder verzorging nodig hebben.
Werk en jonge kinderen
Wat blijkt echter uit de cijfers: werkende moeders met een oudste of enig kind tot en met drie jaar zijn tevredener over het leven dat zij leiden dan werkende moeders met kinderen tot en met 12 jaar, en die zijn weer tevredener dan werkende moeders met het oudste kind op de middelbare school. En allen zijn zij tevredener over het leven dan huismoeders met kinderen in dezelfde leeftijd.
Tevreden met het leven bij moeders met partner (score 0= minst tevreden, 5= meest tevreden)
De tevredenheid van werkende moeders kan natuurlijk ook te maken hebben met het aantal uren dat zij per week werken. Hoe meer werkuren zij maken, des te drukker zij het hebben en des te minder tevreden zij zouden kunnen zijn over het leven dat zij leiden. Maar die veronderstelling gaat slechts gedeeltelijk op.
Het maakt voor moeders met een oudste of enig kind onder de 4 jaar niet echt veel uit hoeveel uur zij per week werken. Werkende moeders met een oudste kind in de basisschoolleeftijd en een baan van 31 uur of meer per week zijn daarentegen net zo tevreden als ‘huismoeders’. Dit is de enige groep werkende vrouwen die niet gelukkiger en tevredener is dan de huismoeders. Voor de moeders met oudere kinderen (tot 19 jaar) blijkt een baan vanaf 31 uur per week juist weer positief uit te werken. De verschillen zijn niet echt groot, maar wijzen dezelfde kant op voor zowel de tevredenheid als het geluk.
Tevredenheid met het leven bij moeders met partner naar leeftijd oudste/enig kind (score 0= minst tevreden, 5= meest tevreden)
Jonger, geschoolder, tevredener
Hoe jonger men is, of hoe hoger opgeleid, des te tevredener is men over het leven. Ook dit kan meespelen bij het onderscheid tussen werkmoeders en huismoeders. De gedachte ligt dan voor de hand, dat werkmoeders tevredener over het leven zijn dan huismoeders omdat zij hoger opgeleid zijn, of omdat zij jonger zijn. Dat blijkt echter maar zeer ten dele het geval: de verschillen tussen werkmoeders en huismoeders worden niet veel kleiner als men rekening houdt met leeftijd en opleidingsniveau.
De tevredenheid over het leven blijkt in eerste instantie ermee samen te hangen of een vrouw betaald werk heeft, vervolgens of zij kinderen heeft in de jongste levensfase (tot 4 jaar), en dan welk opleidingsniveau zij heeft behaald. Leeftijd blijkt hier niet van belang.
Hoe jonger, hoe gelukkiger
Voor geluk geldt veelal hetzelfde als voor tevredenheid. Meestal zijn echter de verschillen tussen werkmoeders en huismoeders kleiner. De mate van geluk hangt daarom minder samen met al dan niet werken van de moeder.
Geluk bij moeders met partner (score 0= minst tevreden, 5= meest tevreden)
Leeftijd daarentegen heeft, samen met het hebben van een kind tot 4 jaar, de belangrijkste invloed op het geluk: hoe jonger hoe gelukkiger, en met een jong kind gelukkiger dan met oudere kinderen. Het opleidingsniveau komt daarna: hoe hoger opgeleid, des te gelukkiger. Pas daarna komt het al dan niet werken. Maar nog steeds geldt: werkende moeders zijn gelukkiger dan niet werkende moeders.
Eenoudergezinnen
Ook moeders zonder partner zijn tevredener en gelukkiger indien zij een betaalde baan hebben. En dit geldt ook indien zij nog kleine kinderen verzorgen. Het hebben van een baan is voor hen nog belangrijker dan voor moeders met een partner: het verband met tevredenheid en geluk is sterker.
Tevredenheid en geluk bij moeders zonder partner (score 0= minst tevreden, 5= meest tevreden)
Christine Jol