Meer hazen

Dieren in het wild tellen valt niet mee. Natuurlijk zijn deze dieren schuw, en als het even kan maken ze zich uit de voeten zodra ze een mens zien aankomen. Bovendien zijn de meeste soorten ’s nachts actief, en in de duisternis is het al helemaal moeilijk om een statistisch verantwoorde meting te krijgen.

Meetnet

Om toch een indruk te krijgen van de ontwikkeling van enkele zoogdiersoorten, is een ingenieus systeem van tellingen bedacht. Voor dit meetnet trekken vrijwilligers er op gezette tijden op uit, en lopen een vastgestelde route. Ze tellen onder andere het aantal zoogdieren dat ze aantreffen. Deze steekproef zegt weinig over het totaal aantal dieren, maar geeft wel aan of het beter of slechter gaat met bepaalde soorten. Om praktische redenen worden vooral soorten geteld die overdag actief zijn, zoals hazen, reeën, konijnen, eekhoorns en vossen.

Open gebied

Uit dit rijtje is het meest wijdverbreide en talrijkste zoogdier verreweg de haas. Tijdens de wintertelling van 1997/'98 werden op maar liefst 43 procent van de routes hazen gezien, met een gemiddelde van 6 hazen per route. Hazen komen voornamelijk in open gebieden voor. Ze voelen zich het meest thuis in de veenweidegebieden van Noord-Holland. Daar werden dan ook tientallen hazen per route aangetroffen. Niet alleen veel jonge dieren, maar ook volwassen hazen huppelden in de velden rond.

Nattigheid

De laatste vijf jaar zijn hazen significant in aantal toegenomen. Alleen in 1995 vertoont de index een daling ten opzichte van 1994. Van hazen is bekend dat de stand voor een belangrijk deel bepaald wordt door de weersomstandigheden. Natte weersomstandigheden bevorderen het uitbreken van infectieziekten. Het voorjaar van 1995 en de voorafgaande winter kenmerkte zich door zeer natte omstandigheden. Overal in het land dreigden dijkdoorbraken en in Limburg kwamen overstromingen op grote schaal voor. Voor een soort als de haas is dit natte weer natuurlijk zeer ongunstig. Dit is dan ook terug te vinden in de ontwikkeling van het aantal hazen in 1995.

Ontwikkeling aantal hazen in Nederland

Ben Daemen (CBS) en Maurice La Haye (Vereniging voor Zoogdierkunde en Zoogdierbescherming)