Nederlander werkt minder en minder

In Nederland is de lengte van de werkweek al jaren aan het verminderen. Bovendien neemt het werken in deeltijd in belang toe. Als gevolg daarvan daalt de gemiddelde werkweek per werknemer extra hard. In Nederland houden de werknemers dan ook de meeste tijd over voor andere bezigheden dan werken.

Amerikanen werken weer langer

Vijfentwintig jaar geleden hoorde ons land ook al tot de groep landen waar per persoon het minst gewerkt werd, maar nu steekt Nederland met kop en schouders uit boven de rest. De arbeidstijd daalde hier sinds 1973 met gemiddeld 1% per jaar, ofwel met meer dan 20% in de afgelopen vijfentwintig jaar. In de Verenigde Staten werkt men tegenwoordig gemiddeld zelfs langer dan een kwart eeuw geleden. De voorspoedige economische groei is daar dus ten koste gegaan van de tijd die beschikbaar is voor andere bezigheden.

Jaarlijkse verandering aantal gewerkte uren

In de VS nam de arbeidstijd per werkende vanaf het midden van de jaren tachtig al weer toe. Een decennium later gebeurde dit ook in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Japan, terwijl er in Italië en Duitsland de tendens tot arbeidstijdvermindering duidelijk afvlakte. In Nederland wordt echter de arbeidstijdverkorting vooralsnog met enige voortvarendheid voortgezet.

Deeltijdarbeid

Dit heeft waarschijnlijk alles te maken met specifieke kenmerken van de Nederlandse arbeidsmarkt. In de jaren zeventig lag de arbeidsparticipatie van vrouwen hier ver onder die van de meeste andere landen. In de afgelopen kwart eeuw werd deze achterstand snel ingelopen, maar veel vrouwen in Nederland geven de voorkeur aan een deeltijdbaan. Daarnaast is de toename van deeltijdwerk onder mannen in ons land sneller gegaan dan in andere landen en vormt arbeidsduurverkorting een belangrijker thema bij de onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers dan elders.

De laatste tijd ontwikkelt de werkloosheid in ons land zich relatief gunstig. Waarschijnlijk is dat mede toe te schrijven aan de populariteit van deeltijdwerk. Daardoor is in Nederlandse huishoudens zowel de hoeveelheid vrije tijd als de onbetaalde productie naar verhouding hoog. Onze relatieve welvaart zou dan ook wel eens groter kunnen zijn dan de EU-ranglijst van landen naar BBP per hoofd van de bevolking suggereert. Op die lijst komt Nederland namelijk pas op de zesde plaats.

Bron: OECD, Employment Outlook