Vruchtbaarheid van in Turkije en Marokko geboren vrouwen
Het vruchtbaarheidsgedrag van in het buitenland geboren vrouwen begint steeds meer te lijken op dat van hun in Nederland geboren seksegenoten. Het gemiddeld kindertal neemt af, terwijl - evenals bij de in Nederland geboren vrouwen - de gemiddelde leeftijd bij de geboorte van het eerste kind stijgt.
Het gemiddeld kindertal van in Marokko geboren vrouwen is tussen 1990 en 1996 met bijna eenderde gedaald, van 4,9 naar 3,4. Ook in Turkije geboren vrouwen krijgen gemiddeld minder kinderen: 2,5 op grond van de cijfers van 1996. In 1990 was dit nog 3,1. Tussen 1995 en 1996 is het totaal vruchtbaarheidscijfer voor Marokkaanse vrouwen niet verder gedaald. Voor in Turkije geboren vrouwen is het zelfs iets toegenomen.
Gemiddeld kindertal*), 1990-1996
*)Totaal leeftijdsspecifiek vruchtbaarheidscijfer.
De afname tussen 1990 en 1996 van het aantal geboorten per duizend Marokkaanse vrouwen is het sterkst in de hogere en lagere leeftijdsklassen. Voor de meeste leeftijden geldt dat Marokkaanse vrouwen gemiddeld meer kinderen krijgen dan vrouwen die behoren tot andere allochtone groepen. In de lagere leeftijdsklassen wordt de vruchtbaarheid overtroffen door die van Turkse vrouwen.
Levend geboren kinderen van in Marokko geboren vrouwen
De afname van het aantal geboorten bij de Turkse bevolkingsgroep is in de eerste plaats te herleiden tot de geboorten uit vrouwen jonger dan dertig jaar. Vooral het aantal tienermoeders is spectaculair gedaald. In 1990 werden per duizend 18-jarige Turkse vrouwen bijna 150 kinderen geboren. In 1996 was dit met twee derde afgenomen tot ruim 40. Dit is overigens nog altijd ruim tien maal zoveel als het gemiddelde voor Nederland als geheel. De afname van de vruchtbaarheid onder Turkse vrouwen gaat gepaard met een verschuiving naar hogere leeftijdsklassen.
Levend geboren kinderen van in Turkije geboren vrouwen
Uitgesteld moederschap
Turkse vrouwen worden op relatief jeugdige leeftijd moeder. In Turkije geboren vrouwen waren in 1990 gemiddeld 21,8 jaar bij de geboorte van hun eerste kind. In 1996 was dit toegenomen tot 24,0 jaar. Bij Nederlandse vrouwen duurt het gemiddeld vijf jaar langer voor het eerste kind wordt geboren. Voor Marokkaanse vrouwen is de leeftijd waarop zij het eerste kind ter wereld brengen gestegen van gemiddeld 23,5 jaar tot 24,9 jaar.
Te oud voor een kind?
Marokkaanse vrouwen gaan langer door met kinderen krijgen dan Nederlandse. Dat verschil wordt duidelijk als we de gemiddelde leeftijd waarop een vrouw kinderen krijgt - daarvoor tellen al haar kinderen mee - vergelijken met de leeftijd waarop zij haar eerste kind krijgt.
In Marokko geboren vrouwen kregen in 1996 hun eerste kind op de leeftijd van 24,9 jaar. De gemiddelde leeftijd waarop zij kinderen kregen was 28,4 jaar. Dit verschil is groter dan bij Nederlandse vrouwen (29,1 en 30,6 jaar).Hierdoor is ook te verklaren dat de gemiddelde leeftijd van Marokkaanse moeders bij de geboorte van alle kinderen minder afwijkt van die van de Nederlandse vrouwen dan de leeftijd bij geboorte van het eerste kind. Doordat Turkse vrouwen op betrekkelijk jeugdige leeftijd hun eerste kind krijgen en relatief vroeg stoppen met kinderen krijgen is voor deze bevolkingsgroep de gemiddelde leeftijd waarop men kinderen krijgt relatief laag (26,5 jaar in 1996).
Arno Sprangers