Europese verzekeraars

Op 1 juli bestaat de gemeenschappelijke EU-markt voor verzekeraars vier jaar. Deze markt houdt in, dat verzekeraars met een vergunning in één van de lidstaten hun diensten vrijelijk mogen verrichten door de gehele Europese Unie.

Het is goed zichtbaar dat in diverse landen de markt voor levensverzekeringen groeit. Zo is de groei in Portugal 24%, in België 40% en in Finland zelfs 65%. De markt voor schadeverzekeringen is vrij stabiel. In de meeste landen nemen de bruto premies toe met 2 à 5%. Alleen in Portugal groeien de schadeverzekeringspremies met 11%.

Internationalisatie blijkt onder andere uit de mate waarin verzekeraars in andere EER-landen actief zijn via bijkantoren of via het recht op vrije dienstverrichting. Dit laatste gebeurt dan rechtstreeks vanuit de eigen lidstaat. Deze internationale activiteiten maken gemiddeld 1 tot 2% uit van de totaal geboekte bruto premie-inkomsten.

Concurrentie bij schade

De premie-inkomsten van de schadeverzekeraars zijn slechts weinig gegroeid. Dat kan duiden op toegenomen concurrentie. Uit angst voor het verlies van marktaandeel zouden verzekeraars immers beducht zijn om premiestijgingen in te voeren. Van de Nederlandse schadeverzekeraars kan echter moeilijk worden beweerd dat de Europese concurrentie nu tot gedragsverandering leidt. Op de Nederlandse thuismarkt geldt namelijk al langer een hevige en open concurrentie.

Verdere aanwijzingen voor groeiende concurrentie geven de schaderatio's. Dit zijn de bruto schade-uitkeringen, uitgedrukt als percentage van de bruto premies. De gemiddelde schaderatio in de Europese Economische Ruimte - dat is de Europese Unie plus Noorwegen en IJsland - is 70%. In de meeste lidstaten ligt deze ratio dicht bij het gemiddelde. Ook deze grotere eenvormigheid kan op toegenomen concurrentie duiden. Zweden en het Verenigd Koninkrijk wijken met ratio's van 105% en 55% af van de rest. In het geval van Zweden komt dat door uitzonderlijke schadeclaims in de branches 'motorrijtuigen' en 'ziekte en ongevallen'.

Schaderatio neemt in veel landen toe

Pensioenverzekering

De groei in het levensverzekeringsbedrijf wordt sterk beïnvloed door ontwikkelingen op pensioengebied. De inwoners van de lidstaten zijn in toenemende mate onzeker over hun staatspensioen. Dit geldt ook voor het aanvullende pensioen dat zij op grond van een arbeidsrelatie ontvangen van hun werkgever. Veel mensen sluiten daarom een individuele levensverzekering als extra voorziening voor de toekomst.

Het fenomeen van collectieve pensioenverzekering, waarbij een werkgever voor het collectief van werknemers een pensioenregeling onderbrengt bij een levensverzekeraar, komt slechts beperkt voor. Alleen in België, Denemarken, Nederland en Zweden heeft deze vorm van levensverzekering een aanzienlijk aandeel. Ook levensverzekeringen in beleggingseenheden zijn niet wijd verbreid. Luxemburg, Nederland en Zweden zijn de enige landen waar deze producten een aandeel van meer dan 10% behalen.

André Michel

Dit artikel is een bewerking van een publicatie van Eurostat in Statistics in Focus, 1998/1.