4. Resultaten Volkstelling 2021: verhuizingen
Het CBS heeft Nederland verdeeld in bijna 42 duizend vierkanten van 1 bij 1 kilometer (Eurostat, 2019). Daarvan waren op 1 januari 2021 bijna 33 duizend vierkanten bewoond door in totaal bijna 17,5 miljoen mensen (CBS, 2022a). Voor elke vierkante kilometer heeft het CBS berekend hoeveel mensen er wonen, of het gaat om mannen of vrouwen, wat hun leeftijd en geboorteland is, hoeveel werkenden er wonen en of mensen in het afgelopen jaar verhuisd zijn.
Deze paragraaf gaat in op dat laatste thema: verhuizingen. In welke gebieden woonden op 1 januari 2021 relatief veel mensen die daar een jaar eerder ook al woonden? En waar wonen relatief veel mensen die een jaar eerder nog elders in Nederland of in het buitenland woonden?
4.1 Verhuizingen in Nederland
1 op de 10 mensen woonde een jaar eerder elders
Van de mensen die op 1 januari 2021 in Nederland woonden, woonde 89 procent een jaar eerder op hetzelfde adres, 9 procent verhuisde binnen Nederland en 1 procent verhuisde vanuit het buitenland naar een woning in Nederland.1) Deze aandelen zijn vergelijkbaar met de uitkomsten van de Volkstelling 2011.
Het aandeel inwoners dat in 2021 op eenzelfde plek woonde als een jaar eerder, was in Zeeland en in Noord-Nederland hoger dan het landelijk gemiddelde, en kleiner in de Randstad en West-Gelderland. Mensen die in 2020 vanuit het buitenland in Nederland kwamen wonen, vestigden zich vooral in of om Den Haag en Amsterdam. Rondom Den Haag gingen ze ook vaak wonen in de gemeenten Alphen aan de Rijn en Westland, en in de regio Amsterdam vooral in de gemeenten Haarlemmermeer, Haarlem en Zaanstad.
4.2 Buitenlandse verhuizingen vooral in centrum en zuiden van Maastricht
Niet alleen de Randstad is populair onder mensen die vanuit het buitenland naar Nederland verhuizen. Van de mensen die in 2020 vanuit het buitenland naar Nederland kwamen, ging ook een relatief groot deel in het zuidwesten van Limburg wonen. Zij verhuisden overwegend naar Maastricht, maar binnen deze gemeente zijn nog wel verschillen zichtbaar. De nieuwe inwoners van Maastricht – vanuit het buitenland – gingen vooral in het centrum en zuiden van Maastricht wonen. Van de 6 800 personen die naar Maastricht immigreerden, had 10 procent de Nederlandse nationaliteit, maar het grootste deel van de immigranten (71 procent) kwam uit een ander Europees land. Daarbij ging het vooral om Duitsland (19 procent), Italië (9 procent) en Spanje (7 procent) (CBS StatLine, 2022b). Het gaat met name om jongeren van 15 tot 30 jaar oud, waarschijnlijk voor een groot deel studenten.
Binnenlandse verhuizingen vooral in centrum van Maastricht
Mensen die in 2020 vanuit Nederland naar Maastricht verhuisden, gingen vooral in het centrum van de gemeente wonen. Hoe verder van het centrum, des te lager het aandeel mensen dat het voorafgaande jaar verhuisd is van binnen Nederland. Als we de leeftijd van deze personen bekijken, blijkt het vooral om jongeren van 20 tot 25 jaar te gaan, waarschijnlijk studenten (CBS StatLine, 2023a). Hiermee wijkt Maastricht af van het landelijke beeld: voor heel Nederland bekeken zijn de binnen Nederland verhuisde personen meer gelijkmatig verdeeld over de verschillende leeftijden en is de leeftijdscategorie van 25 tot 30 jaar het grootst (CBS StatLine, 2023b).
De meeste binnen Nederland verhuisde personen die zich in 2020 in Maastricht hebben gevestigd, komen vanuit de provincie Limburg (42 procent), gevolgd door Noord-Brabant (21 procent) (CBS StatLine, 2022c).
4.3 Vergelijking verhuizingen Maastricht en Eindhoven
Naast Maastricht zijn er uiteraard meerdere steden met een flinke in- en uitstroom van jongeren tussen de 20 en 25 jaar, als ook binnenlandse en buitenlandse bewegingen. Zo laat bijvoorbeeld Eindhoven eenzelfde verdeling zien als Maastricht bij het aandeel personen met onveranderde woonplaats: in het centrum van beide gemeenten waren op 1 januari 2021 relatief weinig personen met onveranderde woonplaats, terwijl dit hoger lag aan de rand van de gemeentegrens.
Maastricht toont nog een andere gelijkenis met Eindhoven: in beide gemeenten gingen personen die vanuit Nederland verhuisden, voornamelijk in het centrum wonen en minder in het noorden en zuiden van de gemeente.
Tot slot is er een verschil te zien: in 2020 verhuisden weinig mensen naar de gemeenten rondom Maastricht, terwijl wel veel personen in de omliggende gemeenten van de gemeente Eindhoven kwamen wonen.
