Het mandje van de consumentenprijsindex, de bestedingen van consumenten en de meting van de CPI in 2021

1. Inleiding

De Consumentenprijsindex (CPI) meet de prijsontwikkeling van alle consumptieve bestedingen van Nederlandse consumenten en is een belangrijke maatstaf voor de inflatie. Er wordt vaak gesproken over het vaste boodschappenmandje van de CPI. Het is wel een wat simpele voorstelling om te denken dat het CBS slechts een mandje van boodschappen waarneemt, want de CPI bestrijkt een zeer groot aantal goederen en diensten die alle consumenten in Nederland kopen. Het gaat daarbij om grote steekproeven van artikelen waarvan het CBS de prijzen waarneemt.

Bovendien is er nauwelijks te spreken van een vast mandje. Net zoals consumenten voortdurend andere keuzes maken over de aanschaf van een steeds veranderend aanbod van goederen en diensten, zo verandert de samenstelling van het aantal waargenomen prijzen ook elke maand.

In dit artikel geeft het CBS meer inzicht in de inhoud van de CPI. Het artikel bestaat uit drie delen.

In hoofdstuk 2 wordt beschreven wat de bestedingen zijn waarvan het CBS de prijsontwikkeling meet, welke gegevens het CBS daarover verzamelt en wat er wordt gepubliceerd. Ook is hier het volledige overzicht van de indeling en de weegfactoren van 2021 vermeld. In hoofdstuk 3 wordt aangegeven hoe het CBS de prijswaarneming organiseert en de steekproeven trekt, waarmee de prijsontwikkeling wordt gemeten. Hier wordt ook een geanonimiseerde artikellijst vermeld en uitgelegd waarom het CBS niet alle details over de steekproef publiceert. Hoofdstuk 4 geeft enkele achtergronden bij de wegingen van 2021 en de wijzigingen door de coronacrisis.

Alle genoemde cijfers zijn voor verslagjaar 2021 geactualiseerd.