Convenant en certificering, koffie

Doelstelling, deelnemers en indicator

De leden van Koffie en Thee Nederland werken samen met alle betrokken ketenpartners aan het verduurzamen van de koffieketen. Daartoe hadden de leden oorspronkelijk een intentieverklaring ondertekend, die de belangrijkste actiegebieden in de keten identificeert. Uitgangspunt is het creëren van een gezonde koffiesector voor alle ketenpartners. De verantwoordelijkheid voor duurzame productie beperkt zich niet alleen tot de teelt en de bewerking in de landen van oorsprong, maar geldt tevens voor de verdere verwerking in Nederland. In de intentieverklaring uit 2010 is het streven geformuleerd dat in 2015 driekwart van alle koffie die gedronken of verkocht werd op de Nederlandse markt duurzaam gecertificeerd was. De oorspronkelijke intentieverklaring is uitgewerkt tot het actieplan ‘verduurzaming van oorsprong tot koffiekopje’ waarin per stap in de keten (oorsprong, transport, productie, en consumptie) concrete maatregelen en projecten worden geformuleerd. De inspanningen op het gebied van duurzame ontwikkelingen binnen de Nederlandse koffiesector werden door de overheid ondersteund via de Green Deal ‘Naar driekwart duurzame koffie in Nederland in 2015’ (Green Deal B-93). De intentieverklaring en de Green Deal liepen tot en met 2015.

De inkoop van duurzaam gecertificeerde koffie is dus slechts een aspect van verduurzaming, zoals uiteengezet in de intentieverklaring en het actieplan. Koffie en Thee Nederland heeft een breed scala aan projecten en activiteiten door de keten heen: groen transport, duurzaam verpakken, energiezuinige productie en slim gebruik van organische reststromen (voor het opwekken van energie bijvoorbeeld). Deze maatregelen zowel op sector- als bedrijfsniveau worden gekwantificeerd en gemonitord door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in het kader van de Meerjarenafspraken Energie-Efficiency (MJA3); zie voor de resultaten “Resultatenbrochure convenanten. Meerjarenafspraken energie-efficiëntie” (RVO, 2016).

Certificering

Koffie en Thee Nederland beschouwt koffie als duurzaam gecertificeerd wanneer deze voldoet aan de eisen van één van de onafhankelijke keurmerken Max Havelaar/Fairtrade, Organic/biologisch, UTZ, Rainforest Alliance of wanneer die geproduceerd en gecertificeerd is onder de systemen van de leden van de ISEAL Alliance. De ISEAL Alliance is de wereldwijde niet-gouvernementele ledenorganisatie voor keurmerkorganisaties. De naleving van de standaarden door de keurmerkorganisaties wordt getoetst door auditors. De standaarden zelf zijn multi-stakeholder, dat wil zeggen dat producenten, overheden, NGO’s en industrie inspraak hebben.

Andere wegen naar verduurzaming

Gebruik van duurzame certificeringsstandaarden werd gezien als het belangrijkste middel om duurzame ontwikkelingen te bevorderen. In toenemende mate gaat men er tegenwoordig vanuit dat er meerdere manieren zijn om duurzame productie te bevorderen en voortgang te realiseren.

In aanvulling op samenwerking met certificerende instanties coördineert en implementeert een deel van de leden van Koffie en Thee Nederland ook projecten om verbeteringen van lokale omstandigheden te realiseren binnen de eigen koffieketen. Dit uit zich bijvoorbeeld in de opkomst van bedrijfsindividuele benaderingen, vaak met eigen meetinstrumenten, programma’s, projecten en inkoopvoorwaarden.

4C Code

Bij verschillende bedrijfsindividuele benaderingen wordt in toenemende mate naast duurzaam gecertificeerde koffie ook 4C-koffie ingekocht. De 4C Code is een wereldwijd verificatiesysteem, dat criteria bevat op het gebied van sociale, ecologische en economische duurzaamheid. Om deze reden is Koffie en Thee Nederland in 2016 ook gestart met het meten van het aandeel 4C-koffie.

Internationale samenwerking

Op internationaal niveau werken bedrijven samen met het Global Coffee Platform (GCP), de Sustainable Coffee Challenge (SCC) en het Initiatief Duurzame Handel (IDH). Binnen deze samenwerkingsverbanden wordt gewerkt aan het ontwikkelen van een kader om alle inspanningen van partijen in de sector inzichtelijk te maken.