Waar komt de luchtvervuiling vandaan?

luchtvervuiling uit schoorstenen

Economische activiteiten kunnen schadelijke emissies tot gevolg hebben. Zo komt er door verbranding van aardolieproducten en kolen koolstofdioxide (CO2) in de lucht en stoot de veestapel methaan (CH4) en lachgas (N2O) uit. Door de toename van deze broeikasgassen stijgt de temperatuur op aarde en door de toename van bijvoorbeeld fijnstof (PM10) daalt de luchtkwaliteit, wat negatief kan zijn voor de volksgezondheid.

De overheid neemt steeds meer maatregelen om de uitstoot van deze schadelijke emissies terug te dringen. Voorbeelden hiervan zijn de sluiting van oude kolencentrales, verlaging van de maximum snelheid op de snelwegen en subsidies om stallen te verduurzamen. Om het effect van deze maatregelen te meten berekent het CBS de emissies van de Nederlandse economie.

Emissieberekening

De emissies van de Nederlandse economie worden berekend volgens de richtlijnen van de milieurekeningen. Doordat de gegevens in de milieurekeningen direct aansluiten op de economische gegevens in de nationale rekeningen, is het mogelijk om de gevolgen van de economische prestaties van Nederland voor het milieu cijfermatig in beeld te brengen. Deze berekening van de broeikasgasemissies door de Nederlandse economie wijkt af van de nationale broeikasgasemissies berekend volgens de richtlijnen van de International Panel on Climate Change (IPCC).

Ontwikkeling luchtemissies en BBP
 Broeikasgassen (2008=100)Verzurende stoffen (2008=100)PM10 (2008=100)Smogvorming (2008=100)Nederlandse economie (2008=100)
2008100100100100100
20099893949496
201010389929798
20119783859399
20129680839098
20139680828898
20149378808399
201596777784101
201696757482104
201794747281107
201892737278109
201992706976111
202084656572107
202186656271114
2022*81636268118
*Voorlopige cijfers

Hogere groei, lagere emissies

In de grafiek is te zien de uitstoot van schadelijke emissies daalt. Een uitzondering hierop is de stijging van broeikasgassen in 2015. Door de ingebruikname van nieuwe kolencentrales in 2015 steeg de uitstoot van broeikasgassen. In de jaren daarna daalde de uitstoot door het stapsgewijs stilzetten van oude kolencentrales. Ook de sterke groei van hernieuwbare bronnen zoals zonne-energie zorgde voor een drukkend effect op de ontwikkeling van broeikasgassen. Omdat het overheidsbeleid gericht is op een toename van energie uit hernieuwbare bronnen, is te verwachten dat het aandeel duurzame elektriciteit zal toenemen.

De uitstoot van niet-broeikasgassen ging de afgelopen jaren eveneens naar beneden. De uitstoot van fijnstof (PM10) is de afgelopen jaren het meest gedaald. Een reden hiervoor zijn de strengere Europese emissie-eisen aan nieuwe auto’s: zo is het verplicht om nieuwe auto’s vanaf 2011 met een roetfilter uit te rusten. Ook in de industrie heeft milieuregelgeving geleid tot procesaanpassingen en een toename van het gebruik van filters.

Kwartaalcijfers broeikasgassen

Sinds september 2020 publiceert het CBS ook de emissies van broeikasgassen naar lucht op kwartaalbasis. Daarmee kan de actuele ontwikkeling in de uitstoot van broeikasgassen beter gemonitord worden. Voorheen waren er alleen jaarcijfers beschikbaar.

Downloads

Bronnen

Relevante links