Vergelijking EBB en Polis

In het verleden is herhaaldelijk gekeken naar de verschillen tussen de bronnen Polisadministratie (Polis) en de Enquête Beroepsbevolking (EBB) met betrekking tot de cijfers over arbeidsrelaties. De Polis is een salarisadministratie, deze bevat een integrale waarneming van inkomstenverhoudingen van personen (banen of uitkeringen) die bij in Nederland gevestigde werkgevers of instellingen in dienst zijn (geweest). De afslag van de dienstbetrekkingen voor de Statistiek Werkgelegenheid en Lonen (SWL) heeft betrekking op banen. Dit kunnen zowel banen zijn van in Nederland woonachtige werknemers als werknemers die in het buitenland wonen. De Enquête Beroepsbevolking (EBB) is een personensteekproef uit de populatie personen woonachtig in particuliere huishoudens in Nederland. Van de onderzoekspersonen wordt onder meer de positie op de arbeidsmarkt vastgesteld en in verband gebracht met andere relevante kenmerken, zoals bijvoorbeeld geslacht, leeftijd en onderwijsniveau. Er wordt vastgesteld of de persoon werkzaam is en er worden van iedere werkkring, in zover aanwezig en tot een maximum van 2 werkkringen, een aantal kenmerken waargenomen. Dit kunnen zowel werkkringen zijn waarvan de werkgever in Nederland is gevestigd als banen bij een buitenlandse werkgever.

Een belangrijke uitkomst van de eerdere onderzoeken naar de verschillen tussen beide bronnen was dat er bij de EBB mogelijk sprake was van een overschatting van de vaste arbeidsrelaties. De invoering van de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) per 1 januari 2020 en het herontwerp van de EBB in 2021 hebben een weerslag gehad op de waarneming van arbeidsrelaties in beide bronnen. De invoering van de WAB maakt het voor werkgevers financieel interessant om de salarisadministratie (beter) op orde te houden. En bij de EBB is er sinds het herontwerp meer oog voor de waarneming van banen naar type arbeidscontract. De gegevens over arbeidsrelaties in beide bronnen komen nu goed met elkaar overeen. Om een zuivere vergelijking te kunnen maken tussen beide bronnen, is de doelpopulatie aangepast. Het gaat bij de vergelijking tussen de bronnen om in Nederland woonachtige personen van 15 tot 75 jaar met een baan als werknemer in Nederland. Daardoor wijkt het cijfer iets af van de overige cijfers in dit dossier die alle werkenden van 15 tot 75 jaar betreffen (inclusief mensen die in het buitenland werken), maar wel alleen de baan waaraan de meeste tijd wordt besteed.

Arbeidsrelaties volgens EBB en volgens de Polis
JaarKwartaalPolis (vaste arbeidsrelatie) (x 1 000)EBB (vaste arbeidsrelatie) (x 1 000)Polis (flexibele arbeidsrelatie) (x 1 000)EBB (flexibele arbeidsrelatie) (x 1 000)
20151e kwartaal4555530422521563
20152e kwartaal4534527723661635
20153e kwartaal4521524423921696
20154e kwartaal4504526324331653
20161e kwartaal4513527423611621
20162e kwartaal4519529824681702
20163e kwartaal4527529424871764
20164e kwartaal4517528925341758
20171e kwartaal4562529824611752
20172e kwartaal4563531725761815
20173e kwartaal4557535726151855
20174e kwartaal4548540526751819
20181e kwartaal4633543725941774
20182e kwartaal4644547626951818
20183e kwartaal4652551627121859
20184e kwartaal4652556927651836
20191e kwartaal4678562227211772
20192e kwartaal4705567828001792
20193e kwartaal4743573127481798
20194e kwartaal4772578427571724
20201e kwartaal5100581823751682
20202e kwartaal5040580323241552
20203e kwartaal
20204e kwartaal
20211e kwartaal5095518024062542
20212e kwartaal5100525725532569
20213e kwartaal5102523525912662
20214e kwartaal5126526726252676
20221e kwartaal5146531226182666
20222e kwartaal5157530127192791
20223e kwartaal5172534526932711
20224e kwartaal5190538727292728
20231e kwartaal5220537926872763
20232e kwartaal5244540827402803
20233e kwartaal5271546226802743
20234e kwartaal5298547826962751

Bronnen

Artikel - Vergelijking van Polis en EBB, 2021