Wat zit er in ons afval?
Afval uit de Nederlandse economie
Het afval afkomstig uit de Nederlandse economie bestaat vooral uit mineraal afval (puin, bouw- en sloopafval), dierlijk- en plantaardig afval en papierafval. Het afval wordt geteld in gewicht, niet in volume. Economische activiteiten zoals de landbouw, industrie en bouwnijverheid dragen veel bij aan de totale hoeveelheid afval. Het afval dat vrijkomt bij particuliere huishoudens bestaat vooral uit gemengd (ook wel restafval), dierlijk en plantaardig afval (ook wel gft-afval) en plastic afval.
Het afval uit het buitenland bestaat voor een belangrijk deel uit dierlijk- en plantaardig afval, en ijzer- en papierafval. Er zijn verschillende redenen waarom afval uit het buitenland naar Nederland wordt geïmporteerd . Zo kan dierlijk en plantaardig afval hier dienen als veevoer, of omdat Nederland beschikt over afvalverwerkingsinstallaties die afval op andere manieren verwerken dan in het buitenland, of dat er hier nog verwerkingscapaciteit beschikbaar is.
| Mineraal (mld kg) | Dierlijk en plantaardig (mld kg) | Gemengd (mld kg) | IJzer (mld kg) | Hout (mld kg) | Papier (mld kg) | Chemisch (mld kg) | Glas (mld kg) | Plastic (mld kg) | Overig (mld kg) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Economische activiteiten Nederland | 23,4 | 13 | 4,3 | 1,4 | 2,1 | 1,2 | 2 | 0,3 | 0,4 | 1,8 |
| Huishoudens Nederland | 0,5 | 2 | 3,6 | 0 | 0,4 | 0,8 | 0 | 0,4 | 0 | 0,7 |
| Buitenland | 3 | 10,3 | 1,3 | 4,1 | 2,4 | 2,5 | 0,1 | 0,7 | 1 | 1 |
Waar gaat ons afval heen?
Ons dierlijk en plantaardig afval wordt vooral hergebruikt en gaat ook voor een groot deel naar het buitenland. Dit afval wordt bijvoorbeeld gebruikt als veevoer of compost. Ook mineraal afval wordt veel hergebruikt. Dit bestaat bijvoorbeeld uit bouwafval wat wordt verwerkt tot granulaat, wat weer bij nieuwe bouwprojecten kan worden gebruikt, bijvoorbeeld als ondergrond voor wegen. Mineraal afval omvat ook as — zoals bodemas dat achterblijft in een verbrandingsinstallatie — uit bijvoorbeeld de energiewinning. Van het afval dat wordt verbrand, is gemengd afval de grootste afvalcategorie. Dit komt doordat dit afval vervuild is en (nog) niet goed gescheiden kan worden.
| Mineraal (mld kg) | Dierlijk en plantaardig (mld kg) | Gemengd (mld kg) | IJzer (mld kg) | Hout (mld kg) | Papier (mld kg) | Chemisch (mld kg) | Glas (mld kg) | Plastic (mld kg) | Overig (mld kg) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hergebruik | 25,3 | 16,9 | 1,7 | 1,5 | 0,7 | 2,3 | 0,8 | 1,3 | 0,8 | 1,7 |
| Verbranding | 0,2 | 1,1 | 6,4 | 0 | 3,2 | 0 | 0,6 | 0 | 0 | 0,5 |
| Storten en lozen | 0,4 | 0 | 0,4 | 0 | 0 | 0 | 0,3 | 0 | 0 | 0 |
| Buitenland | 1 | 7,3 | 0,8 | 4,1 | 0,9 | 2,2 | 0,4 | 0 | 0,5 | 1,2 |
Huishoudelijk afval
Het aantal kilogram huishoudelijk afval dat per persoon per jaar wordt geproduceerd is de afgelopen jaren gedaald. In 2000 ging het nog om bijna 570 kilogram per persoon per jaar, maar in 2023 was dat afgenomen tot iets meer dan 455 kilogram. Niet alleen de hoeveelheid afval per persoon is afgenomen, ook de totale hoeveelheid huishoudelijk afval. Nederland heeft nu meer inwoners dan in 2000, maar de totale hoeveelheid huishoudelijk afval is tussen 2000 en 2023 meer dan 860 kiloton gedaald.
| Onderwerp | Fijn huishoudelijk restafval (kg) | Gft (kg) | Oud papier en karton (kg) | Grof huishoudelijk restafval (kg) | Verbouwingsrestafval (kg) | Textiel (kg) | Verpakkingsglas (kg) | Pmd-fractie (kg) | Overig (kg) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2000 | 248 | 92 | 64 | 50 | 6 | 3 | 21 | 82 | |
| 2005 | 243 | 84 | 64 | 44 | 7 | 4 | 21 | 95 | |
| 2010 | 226 | 76 | 64 | 37 | 4 | 4 | 21 | 103 | |
| 2011 | 224 | 78 | 63 | 36 | 5 | 4 | 21 | 104 | |
| 2012 | 219 | 78 | 59 | 32 | 4 | 4 | 21 | 100 | |
| 2013 | 210 | 75 | 55 | 28 | 4 | 4 | 21 | 98 | |
| 2014 | 206 | 80 | 54 | 28 | 4 | 4 | 20 | 102 | |
| 2015 | 200 | 80 | 54 | 27 | 4 | 4 | 20 | 5 | 102 |
| 2016 | 190 | 83 | 53 | 29 | 4 | 4 | 20 | 12 | 101 |
| 2017 | 179 | 86 | 51 | 30 | 4 | 5 | 20 | 15 | 103 |
| 2018 | 171 | 87 | 50 | 31 | 4 | 5 | 20 | 18 | 107 |
| 2019 | 164 | 90 | 48 | 29 | 5 | 5 | 21 | 19 | 110 |
| 2020** | 172 | 96 | 48 | 32 | 5 | 5 | 23 | 22 | 120 |
| 2021** | 163 | 98 | 48 | 29 | 5 | 5 | 22 | 22 | 112 |
| 2022** | 151 | 89 | 43 | 27 | 4 | 4 | 21 | 22 | 98 |
| 2023* | 146 | 91 | 42 | 27 | 5 | 4 | 20 | 22 | 99 |
| * voorlopige cijfers ** nader voorlopige cijfers | |||||||||
Sinds 2013 is er een stijging te zien in de hoeveelheid gft-afval. Dit zou kunnen komen door de start van het VANG-programma in 2013, dat als doel had om het restafval terug te dringen naar 100 kilogram per inwoner in 2020. Door verschillende maatregelen om afvalscheiding te verbeteren is er waarschijnlijk meer gft-afval ingezameld. Het gezamenlijk inzamelen van plastic, metaal en drankkartons (pmd) begon in 2015. Vanaf dat moment konden gemeenten een vergoeding krijgen voor het gescheiden inzamelen van pmd-afval.
| Onderwerp | Fijn huishoudelijk restafval (mld kg) | Gft (mld kg) | Oud papier en karton (mld kg) | Grof huishoudelijk restafval (mld kg) | Verbouwingsrestafval (mld kg) | Textiel (mld kg) | Verpakkingsglas (mld kg) | Pmd-fractie (mld kg) | Overig (mld kg) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2000 | 3,9 | 1,5 | 1 | 0,8 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,3 |
| 2005 | 4 | 1,4 | 1 | 0,7 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,6 |
| 2010 | 3,8 | 1,3 | 1,1 | 0,6 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0 | 1,7 |
| 2011 | 3,7 | 1,3 | 1 | 0,6 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,7 |
| 2012 | 3,7 | 1,3 | 1 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,7 |
| 2013 | 3,5 | 1,3 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,7 |
| 2014 | 3,5 | 1,3 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0 | 1,7 |
| 2015 | 3,4 | 1,3 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0,1 | 1,7 |
| 2016 | 3,2 | 1,4 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0,2 | 1,7 |
| 2017 | 3,1 | 1,5 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 1,8 |
| 2018 | 2,9 | 1,5 | 0,9 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,3 | 1,9 |
| 2019 | 2,8 | 1,5 | 0,8 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,3 | 1,9 |
| 2020** | 3 | 1,7 | 0,8 | 0,6 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,4 | 2,1 |
| 2021** | 2,9 | 1,7 | 0,8 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,4 | 2 |
| 2022** | 2,7 | 1,6 | 0,8 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,4 | 1,7 |
| 2023* | 2,6 | 1,6 | 0,7 | 0,5 | 0,1 | 0,1 | 0,4 | 0,4 | 1,8 |
| * voorlopige cijfers ** nader voorlopige cijfers | |||||||||