Hoe groot is de circulaire economie in Nederland?

© Hollandse Hoogte / Peter Hilz

Om ons grondstofverbruik en de milieu-impact van onze economie te verminderen wordt op allerlei manieren en volgens verschillende strategieën gewerkt aan de transitie van de Nederlandse economie naar een circulaire economie. Deze transitie vraagt om investeringen, maar levert ook nieuwe banen en (brede) welvaart op. De bijdrage van de circulaire economie aan het bruto binnenlands product is vooralsnog beperkt van omvang.

Toegevoegde waarde als aandeel van het bbp, naar R-strategie
 Duurzaam omgaan met hulpbronnen (%)R1 - Rethink (%)R3 - Re-use (%)R4 - Repair (%)R5 - Recycle (%)
'010,10,620,192,341,12
'020,120,580,182,271,12
'030,120,570,182,261,13
'040,130,570,172,231,13
'050,130,560,162,121,09
'060,120,580,152,11,13
'070,110,580,162,121,15
'080,110,590,152,121,16
'090,110,590,162,141,14
'100,130,560,162,161,28
'110,120,60,172,181,32
'120,140,580,172,171,33
'130,150,580,172,131,24
'140,160,580,162,191,25
'150,160,590,162,251,22
'160,180,580,172,231,2
'170,190,580,162,251,23
'180,180,560,172,251,2
'190,180,590,172,191,18
'200,20,490,182,231,22
'21**0,190,460,162,211,41

De toegevoegde waarde van de circulaire economie is al twee decennia stabiel met ruim vier procent van het bbp. Met name de strategieën van reparatie en in mindere mate recycling zijn verantwoordelijk voor deze bijdrage aan de Nederlandse economie.

Werkgelegenheid

Qua werkgelegenheid is een stijgende lijn zichtbaar. Zo is de afgelopen decennia het aantal voltijdsbanen ten behoeve van de circulaire economie toegenomen van 254 duizend naar ruim 332 duizend, wat neerkomt op ruim vier procent van de totale werkgelegenheid in de Nederlandse economie. Ook wat werkgelegenheid betreft domineren de strategieën van reparatie en recycling. Concreet gaat het hierbij om bedrijfstakken die zich bezig houden met het verwerken van afval en afvalwater, het beheer van grondstoffen, en allerlei vormen van reparatie en onderhoud. Wat betreft de kleinere strategieën als ‘rethink’, kun je denken aan kranten die digitale abonnementen aanbieden in plaats van papieren kranten, digitale muziek, en autoverhuur.

Werkgelegenheid circulaire economie naar R-strategie
 Duurzaam omgaan met hulpbronnen (aantal vte)R1 - Rethink (aantal vte)R2 - Reduce (aantal vte)R3 - Re-use (aantal vte)R4 - Repair (aantal vte)R5 - Recycle (aantal vte)
'015400129001001570016160058300
'025800125001001630016490059400
'036400127001001590016300059800
'046800132001001630016570058600
'056500135001001630016540057000
'066700146001001700017220059300
'076400157001001770018250058100
'086300166001001890019200057100
'096400162001001940019470059200
'106900161001001940019640060100
'117500172001001990019950060000
'127700170001001930019610058200
'138800173001001910019520056800
'149000175001001940019810055300
'159000178001001910019790054500
'1610000185001001930020430055100
'1710600190001001920020680056300
'1811000185001002020020970056900
'1911700197002001990021230058500
'2012100192001002010021630059800
'21**12200181001001980022190060500

Regionale circulaire economie

Op regionaal niveau zijn er aanzienlijke verschillen in de bijdrage van de circulaire economie aan de totale economie. Sinds een aantal jaar brengt het CBS de omvang van de circulaire economie in kaart voor de provincie Limburg. Daaruit blijkt dat de toegevoegde waarde van de circulaire economie voor Limburg met ruim drie procent van het bbp onder het landelijk gemiddelde ligt.

Qua werkgelegenheid waren er in 2021 in de provincie Limburg zo’n 13.600 voltijdsbanen gemoeid met de circulaire economie. Dat komt overeen met bijna drie procent van het totale aantal banen in de provincie. Deze banen waren verspreid over ruim zesduizend bedrijven.

De hoeveelheid afval lag in 2021 met gemiddeld 515 kilo per persoon per jaar boven het landelijk gemiddelde van 504 kilo per persoon per jaar.

De verschillen (op COROP-niveau) tussen Noord-, Midden- en Zuid-Limburg waren ook aanzienlijk. Zo varieerde de toegevoegde waarde van de circulaire economie binnen Limburg van drie tot 3,5 procent. De hoeveelheid afval varieerde in 2021 van 481 tot 560 kilo afval per persoon per jaar.

De door het CBS gemaakte factsheets zijn te vinden via de volgende link: Regionale indicatoren diverse thema’s 2012 t/m 2022 (cbs.nl).