Kwaliteit van statistieken waarborgen met wetenschappelijke methoden

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Mark van der Loo, senior-methodoloog bij het CBS
© Sjoerd van der Hucht Fotografie / My Eyes4u productions
Om de kwaliteit van zijn producten en diensten te waarborgen, hanteert het CBS wetenschappelijk verantwoorde methoden. Degene die daar bij het CBS - zowel nationaal als internationaal - veel kennis over heeft is Mark van der Loo. Zo zorgde hij ervoor dat het CBS één van de eerste statistische bureaus was dat R introduceerde voor statistiek en data-analyse doeleinden. Daarnaast leverde hij op allerlei fronten een belangrijke bijdrage aan het ontwikkelen van vakkennis op het gebied van methodologie en IT.

Introductie van R

Van der Loo is bij het CBS senior-methodoloog. In die functie was hij bij het statistiekbureau de stuwende kracht achter de introductie van R, een open source softwareproduct dat speciaal is ontwikkeld voor statistiek en data-analyse doeleinden. ‘Het CBS gebruikt R sinds 2009 en was één van de eerste statistische bureaus die deze software breed inzette. R wordt door veel internationale statistici, methodologen en data-wetenschappers omarmd, omdat het een open source software is die je eenvoudig met elkaar kunt delen. Er bestaat ook een internationale gemeenschap van gebruikers die met elkaar kennis en ervaring op dit gebied uitwisselen.’ Van der Loo werkte ook mee aan het schrijven van zo’n 20 R-packages en publiceerde daarover in wetenschappelijke tijdschriften.

Nieuwe databronnen

De senior-methodoloog geeft inmiddels gedurende 15 jaar zowel nationaal als internationaal trainingen op het gebied van R. Daarnaast schreef hij er met zijn collega Edwin de Jonge een boek over met de titel ‘Statistical Data Cleaning with applications in R’. Dat boek werd op de markt gebracht door de gerenommeerde Amerikaanse uitgever Wiley. ‘Het opschonen van data is een essentieel onderdeel bij de productie van statistieken. Dat was altijd al zo, maar is door het gebruik van nieuwe databronnen nog noodzakelijker geworden. Het CBS werkt met veel verschillende databronnen, maar die zijn niet altijd volledig of foutloos. Het beoordelen van kwaliteit en waar mogelijk repareren is een voorwaarde om een goede kwaliteit van de statistiek te krijgen.’

Europees Statistisch Systeem

Door zijn jarenlange ervaring op het gebied van R werd Van der Loo in 2021 associate editor bij het R-journal. Inmiddels is hij er hoofdredacteur en verantwoordelijk voor de kwaliteit van de artikelen en deadlines. Maar niet alleen op het gebied van R heeft de senior-methodoloog veel internationale ervaring en kennis. Ook heeft hij 10 jaar lang namens het CBS als internationale coördinator gewerkt op het gebied van methodologie en IT. ‘Dat betrof vooral veel samenwerking met de United Nations en de verschillende statistiekbureaus binnen Europa. Centraal stond de samenwerking op het gebied van het European Statistical System (ESS). Doel van het ESS is samenwerking en coördinatie tussen de statistische bureaus, zodat er binnen de Europese Unie vergelijkbare statistieken kunnen worden gemaakt.’ Daarnaast is Van der Loo coördinator voor EMOS. ‘Dat staat voor European Master in Official Statistics. Binnen het EMOS-programma worden studenten van de universiteit Utrecht en Leiden opgeleid in het maken van officiële statistiek.’ In Leiden is hij sinds 2022 ook werkzaam aan de universiteit als research fellow. In die functie begeleidt hij een promovendus bij promotie-onderzoek.

CBS-Academy

In 2022 werd Van der Loo benoemd tot programmamanager binnen de CBS-Academy. In een wereld waarin ontwikkelingen elkaar snel opvolgen is het voor organisaties en hun personeel immers belangrijk om mee te groeien. Daarom werd in 2019 de CBS-Academy binnen het CBS opgericht. ‘De manier van statistiek maken verandert, moderniseert. Dat vraagt om nieuwe skills van de medewerkers. Hierover heb ik een visiedocument geschreven en daar passen we ons trainingsaanbod nu op aan. Het CBS wil een lerende organisatie worden, maar dat vergt een cultuuromslag. De CBS-Academy draagt daaraan bij. Niet alleen door vakkennis aan te bieden, maar ook trainingen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en door bij te dragen aan een cultuur waar leren een normaal onderdeel van je werk is. De CBS-Academy levert jaarlijks ongeveer 120 leeractiviteiten en 80 tot 100 interne docenten zetten zich hiervoor in.’

Collegialiteit

Wat maakt zijn werk bij het CBS nu zo interessant? Van der Loo: ‘Het is de combinatie van al die verschillende werkzaamheden. Ik ben een onderzoeker in hart en nieren. Daarnaast vind ik het fijn om in allerlei groepen samen te werken. Zo is de R-community heel prettig gezelschap: mensen helpen elkaar. Ook mijn internationale werkzaamheden zijn boeiend. Denk aan het ISI-congres dat in 2025 in Nederland wordt georganiseerd. Daar komen alle statistici uit de hele wereld samen. Ikzelf ben daar betrokken bij de organisatie van diverse cursussen.’ Tot slot noemt de senior-methodoloog het fijn dat hij zich bij het CBS heeft kunnen ontwikkelen op zijn vakgebied en op organisatorisch gebied. ‘Daar heb ik altijd veel steun van mijn collega’s bij ervaren. De collegialiteit en de sfeer bij het CBS zijn erg goed!’

Relevante links