Jonge wetenschappers in de schijnwerpers met veelbelovende innovaties

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Dertien PhD-studenten presenteerden op de NPSO-innovatiedag hun innovatieve promotieonderzoeken
Op 29 november 2023 organiseerde het Nederlands Platform voor Survey Onderzoek (NPSO) voor de zesde keer de NPSO-innovatiedag. Dit tweejaarlijkse evenement vond plaats bij het CBS. Dertien jonge onderzoekers kregen de kans hun innovatieve studies te presenteren. Inge de Wolf, PhD-student en werkzaam bij het Amsterdam UMC en het CBS, ontving aan het eind van de dag de NPSO-innovatieprijs voor haar internationale onderzoek naar het gebruik van beweegmeters in de monitoring van allerlei vormen van bewegen. Daarmee kan het aantal dagelijkse fysieke activiteiten van respondenten nauwkeuriger worden gemeten en kunnen statistieken over fitheid en bewegen worden gemaakt.

Breed terrein van onderwerpen

De presentaties van de jonge onderzoekers op de NPSO-innovatiedag hadden betrekking op een zeer breed terrein van onderwerpen. Schouten, senior-methodoloog bij het CBS en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht: ‘Het is altijd weer een puzzel om de geschikte promovendi uit Nederland en België te vinden die met hun onderzoek in de belangstelling willen staan. We hebben uiteindelijk 20 kandidaten uitgenodigd. Daarvan hebben er 13 positief gereageerd. Er waren 3 themasessies op de NPSO-dag: smart surveys, hoe maken we statistieken over complexe survey thema’s en nieuwe bronnen voor het maken van statistiek. Al met al waren het soms technisch en inhoudelijk ingewikkelde onderwerpen. Het NPSO wil met deze speciale dag en prijs innovatief onderzoek stimuleren en vooral ook zorgen dat Nederlandse en Vlaamse statistische onderzoekers elkaar ontmoeten, stimuleren en kennis uitwisselen.’

Inge de Wolf is de winnares van de NPSO-innovatieprijs 2023
© Sjoerd van der Hucht

Inge de Wolf is de winnares van de NPSO-innovatieprijs 2023

Kwalitatief beter antwoord

Nadat alle jonge wetenschappers hun presentatie hadden gehouden was het vervolgens aan het publiek in de zaal en online om met een stemtool te bepalen wie de prijs voor het beste onderzoek in ontvangst mocht nemen. Inge de Wolf, PhD-student aan het Amsterdam UMC en tevens werkzaam bij het CBS, kreeg de meeste stemmen. Zij presenteerde tijdens de NPSO-innovatiedag haar promotieonderzoek naar het monitoren van fysieke activiteiten met beweegmeters. ‘Het CBS en het RIVM vragen respondenten via een vragenlijst naar de mate waarin zij dagelijks bewegen. De antwoorden op die vragen zijn niet altijd even nauwkeurig. Door de inzet van beweegmeters hopen wij een kwalitatief beter antwoord te krijgen.’ Schouten vult aan: ‘Het CBS is met het onderwerp bewegen al sinds 2018 bezig. We hebben meerdere onderzoeken gedaan om na te gaan welke mogelijkheden er zijn om fysieke activiteiten nauwkeuriger te meten.’

Pilot naar het gebruik van beweegmeters

De Wolf vertelt dat het CBS in september 2023 een pilot heeft gehouden naar het gebruik van beweegmeters. Daaraan voorafgaand deed zij voorbereidend onderzoek. ‘In landen als Canada en de Verenigde Staten zijn ze al heel ver qua onderzoek met beweegmeters. Daar kunnen wij veel van leren. De pilot die het CBS onlangs deed bleek ook succesvol. CBS-interviewers werden ingezet en veel mensen wilden meedoen aan het onderzoek met een beweegmeter als aanvulling op het invullen van een vragenlijst. De beweegmeter is een apparaatje van 3 centimeter dat je gedurende 1 hele week op je bovenbeen kunt bevestigen. Je hebt er weinig last van.’ De promovenda benadrukt het belang van bewegen voor de gezondheid van mensen. Ze kan het weten want ze studeerde bewegingswetenschappen en psychologie. Daarnaast volgde ze een 1-jarige opleiding sportpsychologie. ‘De inzet van beweegmeters zorgt voor kwalitatief betere antwoorden over hoeveel fysieke activiteiten een respondent dagelijks uitvoert. Als zij dat zelf moeten inschatten door het invullen van een vragenlijst blijkt dat zij de mate waarin zij bewegen regelmatig overschatten.’ De Wolf is tijdens haar onderzoek en de pilot begeleid door 2 CBS-collega’s. Daar is zij erg lovend over. ‘Barry Schouten en Vera Toepoel zijn zeer enthousiast en begeleiden mij op een hele prettige manier. Samen wisselen wij regelmatig van gedachten over het onderzoek.’

Grote verrassing

De innovatiedag was erg interessant, aldus De Wolf. ‘Deze dag was een hele mooie kans om ons werk te presenteren en ervaringen uit te wisselen met andere PhD-studenten en experts. Er kwamen veel diverse onderwerpen aan bod, variërend van synthetische data tot verplaatsingenapps.’ Dat ze ook nog de publieksprijs won, kwam als een grote verrassing. ‘Ik heb er zoveel mogelijk een interactieve presentatie van gemaakt, waarbij mensen in de zaal bij bepaalde vragen van mijn kant moesten bewegen. Dat werd gewaardeerd!’ Wat zijn de plannen van De Wolf voor de komende periode? ‘Mijn PhD duurt officieel 4 jaar. Ik heb nog anderhalf jaar te gaan en blijf me bezig houden met het onderwerp bewegen omdat ik het belangrijk vind. Daarvoor heb ik – samen met mijn promotieteam – ook al contact gezocht met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, want zij zijn al ver gevorderd met dit onderwerp.’
De presentaties die tijdens de NPSO-innovatiedag gegeven zijn, komen beschikbaar op de website van het NPSO. Ook voor 2024 staan er weer een aantal interessante lezingen op het programma.

Relevante links