CBS-hoofdeconoom ontkracht mythes in nieuw boek

Peter Hein van Mulligen met zijn nieuwe boek: ’Met ons gaat het nog altijd goed.’
© Sjoerd van der Hucht Fotografie / My Eyes4u productions
Het gaat veel beter dan we denken. Ja, zelfs in tijden van corona. Dat stelt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. Hij schreef er een boek over en vertelde daar inmiddels over in verschillende media. ‘Te midden van de coronacrisis en het racismedebat is er behoefte aan positieve feiten.’
Dit boek hing al een tijd in de lucht, zegt hij. ‘In 2018 las ik het boek Feitenkennis van de Zweedse hoogleraar Hans Rosling. Daarin staat: het gaat best goed met de wereld, maar niemand weet het. Mensen denken veel negatiever over de wereld dan nodig is.’ Rosling bewees dit onder meer met een quiz die hij mensen voorlegde, over thema’s als analfabetisme, armoede, levensverwachting en natuurrampen. Van Mulligen: ‘Niet om op te scheppen, het is mijn werk, maar ik had 12 van de 13 vragen goed. Ik ben bij het CBS nu eenmaal in de ketel met cijfers gevallen.’

Hardnekkig beeld

Van Mulligen realiseerde zich dat niet alleen wereldwijd maar ook over Nederland veel sombere aannames bestaan. Dat de economische groei altijd vervuiling oplevert bijvoorbeeld, of dat het slecht gaat met de ongelijkheid in Nederland of de criminaliteit. ‘Met mij gaat het goed, maar met Nederland gaat het slecht: die gedachte is nogal hardnekkig’, zegt Van Mulligen. ‘Dat komt natuurlijk door alles wat er dagelijks in het nieuws te zien is. Daar zien we wat slecht gaat, niet wat goed gaat. Dat is begrijpelijk, want aandacht voor problemen is nodig om zaken te verbeteren. Maar het levert wel een vertekend beeld op.’

'Met mij gaat het goed, maar met Nederland gaat het slecht: die gedachte is nogal hardnekkig'

Eigen mening of eigen feiten

Dat vertekende beeld wil Van Mulligen bijstellen door ‘acht sombere mythes’ over Nederland te ontkrachten, op basis van statistieken. ‘Het past in de missie van het CBS om mensen goed voor te lichten’, verklaart hij. ‘Het is belangrijk dat mensen weten hoe het echt zit. En natuurlijk: ieders situatie is anders en de een vindt dit belangrijk, de ander dat. Dat heeft invloed op hoe je je omgeving ervaart. Maar ik zeg altijd: iedereen heeft recht op zijn eigen mening, maar niet op zijn eigen feiten. Mijn boek baseer ik volledig op statistieken van het CBS, op objectieve cijfers. Ik doe geen normatieve uitspraken. Daarom is het ook niet ingewikkeld dat ik dit boek op persoonlijke titel maar als gezicht van het CBS schrijf.’

Multicultureel

Wat vindt Van Mulligen zelf de belangrijkste mythe die hij in zijn boek ontkracht? ‘Naast de mythe over de economische groei springt voor mij de mythe over het multiculturele drama eruit. Die term is 20 jaar geleden geïntroduceerd door publicist Paul Scheffer in het gelijknamige essay. Daarna kwam de aanslag op de Twin Towers en in Nederland op Pim Fortuin en Theo van Gogh. Sindsdien is er een obsessie rond dit thema, met een sombere teneur: immigratie lijkt alleen maar slechte kanten te hebben. Ik laat in mijn boek zien dat er zeker verschillen zijn tussen bevolkingsgroepen, maar dat die verschillen ook kleiner worden, dat de integratie toeneemt.’

Twijfel zaaien

Van Mulligen hoopt met zijn boek te bereiken dat het mensen lukt hun wereldbeeld een klein beetje aan te passen: ‘Dat is moeilijk. Je wereldbeeld heeft invloed op hoe je feiten interpreteert. We gaan er in het algemeen gemakkelijker van uit dat de feiten niet kloppen, dan dat ons wereldbeeld verkeerd is. Toch hoop ik een aanzet te doen voor een feitelijker beeld, een kleine twijfel te zaaien wellicht over wat mensen denken zeker te weten.’

Met ons gaat het nog altijd goed van Peter Hein van Mulligen is op 13 juni 2020 verschenen bij uitgever Prometheus.

Relevante links