CBS valt in de prijzen bij Wiskunde Olympiade

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Eugène van der Pijll won de derde plaats van de Wiskunde Olympiade
Op vrijdag 24 januari 2020 vond de negende Wiskunde Olympiade voor Bedrijven plaats in Utrecht. 85 deelnemers van bedrijven waaronder de Rabobank, ABN/AMRO, Noordhoff, ORTEC, OPTIVER en Cito namen het tegen elkaar op. Eugène van der Pijll, programmeur bij de ICT-afdeling van het CBS, won de derde prijs in het individuele klassement.

Beroepswiskundigen

Sinds 2012 vindt jaarlijks de Wiskunde Olympiade voor Bedrijven plaats: een wedstrijd voor beroepswiskundigen uit het bedrijfsleven en de overheid. Het deelnemersveld bestaat uit medewerkers van bedrijven en overheden die als partner, sponsor of zakelijke relatie aan de Nederlandse Wiskunde Olympiade verbonden zijn. Daarnaast waren dit jaar wiskundedocenten van de partij. Het CBS is sponsor van de Olympiade en vaardigde drie teams af. Plaatsvervangend directeur-generaal Bert Kroese van het CBS: ‘Wiskunde is de basis van wat we hier doen. Zonder wiskunde geen statistiek. Alle delen van het statistische proces – steekproeftrekking, analyse, slimme algoritmen, privacy, etc. – zijn gebaseerd op wiskunde. Een groot deel van de CBS’ers heeft dan ook een wiskundeachtergrond.’ De Olympiade ziet hij als een uitgelezen kans om het vak wiskunde te promoten.

Oplossingsstrategie

Eugène van der Pijll was namens het CBS één van de deelnemers aan de Wiskunde Olympiade. Hij deed zeven keer eerder mee en viel meerdere malen in de prijzen. Ook deze keer bereikte hij een plek in de top drie. Van der Pijll werkte bij het CBS eerder als statistisch onderzoeker, maar inmiddels is hij ICT-programmeur. Hij is afgestudeerd in de natuurkunde en wiskunde was een belangrijk onderdeel. Hoe verliep de voorbereiding? ‘Inmiddels weet ik wel wat me te wachten staat. Het is bij de Wiskunde Olympiade vooral belangrijk om de juiste oplossingsstrategie te kiezen.’ Bij de wedstrijd kregen de deelnemers een uur de tijd voor de acht A-opgaven en de vier B-opgaven van de landelijke eerste ronde van de Wiskunde Olympiade voor leerlingen van de HAVO/VWO. De leerlingen mogen hier 2 uur over doen. ‘De A- en B-opgaven zijn in 1 uur te maken, maar er zijn altijd complexe vragen waar ik iets langer bij stil moet staan’, zegt Van der Pijll. Na de A- en B-opgaven volgt nog een uitsmijter, een pittige laatste opgave. ‘Daarbij is wiskundig inzicht zeker nodig.’ Deze opgave maakte Van der Pijll foutloos. Van de in totaal 46 punten scoorde hij er 44.

Deelnemers aan de Wiskunde Olympiade werken geconcentreerd aan de wiskunde opgaven tijdens de Wiskunde Olympiade van januari 2020
© Sjoerd van der Hucht Fotografie / My Eyes4u productions

Datascientist

Ook Yvonne Gootzen nam deel aan de Wiskunde Olympiade. Zij is datascientist bij het Center for Big Data Statistics van het CBS. Tijdens haar studie Industrial and Applied Mathematics aan de TU Eindhoven deed ze al eens mee aan een olympiade. Zij bereidde zich ook deze keer grondig voor. ‘Ik heb de opgaven en uitwerking van eerdere Wiskunde Olympiades bestudeerd en gekeken of ik ze binnen 1 uur kon beantwoorden. De moeilijkste opgaven heb ik samen met mijn collega Dominik Blatt – eveneens deelnemer aan de Olympiade – doorgenomen. Aan de voorbereiding heb ik veel gehad, want ik kon aan de hand daarvan mijn strategie bepalen.’ Volgens Gootzen is het belang van wiskunde voor het CBS erg groot. ‘In mijn dagelijkse werk ben ik vooral bezig met de toegepaste variant. Dit evenement maakt je weer bewust van de theoretische kant van het vak.’

Concurrentie

Volgens Van der Pijll neemt de concurrentie bij elke Wiskunde Olympiade toe. ‘Er doen steeds meer teams mee en hun kwaliteit is elke keer groter. Er is veel deskundigheid bij de deelnemers. Dat bleek ook nu wel weer. Het team dat er voor de derde keer op rij van doorging met de eerste prijs voor teams was afkomstig van OPTIVER, een Nederlandse onderneming op het gebied van handel in financiële derivaten.’ De individuele scores van de CBS-deelnemers lagen deels boven het gemiddelde. De deelnemers kijken daarom met een goed gevoel terug. Ook Kroese is erg trots op het resultaat. ‘Wij hebben veel slimme mensen in dienst. Ons werk is één grote puzzel. Van al die miljarden data die we bij het CBS binnen krijgen, maken wij samenhangende informatie die maatschappelijk relevant is. Daarom hebben we veel mensen nodig die goed zijn in wiskunde en gelukkig willen velen van hen hier ook graag werken.’