Dashboard ’Zicht op Ondermijning’ online

/ Auteur: Corporate communicatie
Politie onderzoeken op straat gevonden smartphones, iPhones en een bankpas
© Hollandse Hoogte / Caspar Huurdeman Fotografie
Het CBS en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) hebben vandaag het dashboard ‘Zicht op Ondermijning’ online gezet op www.zichtopondermijning.nl. In dit dashboard zijn CBS-data gecombineerd met data van gemeenten en het Kadaster. Het dashboard geeft gemeenten inzicht in patronen op het gebied van vastgoed en drugs in hun wijken, en is het resultaat van de City Deal ‘Zicht op Ondermijning’.

In de City Deal is gebruik gemaakt van microdata: koppelbare data op persoons-, bedrijfs- en adresniveau binnen de beveiligde omgeving van het CBS. De samenwerking is onder meer gericht op het onderzoeken van de mogelijkheden van het gebruik van data science bij het vinden van patronen die kunnen wijzen op ondermijnende criminaliteit. Samen met gemeenten zijn onderzoeksvragen geformuleerd, over bijvoorbeeld de persoonskenmerken van verdachten van drugsdelicten en bewoners van hennepkwekerijen, onverklaarbaar woningbezit en vastgoedbezit van bestuurders van stichtingen. Een vast team van onderzoekers bepaalde per onderzoeksvraag welke gegevens uit welke bronnen nodig waren, en of tijdens het traject aanpassingen nodig waren.

Versterking preventie georganiseerde criminaliteit gemeenten

Het doel van het dashboard is om de preventieve aanpak van ondermijnende criminaliteit te versterken door de informatiepositie van gemeenten te verbeteren. Ondermijnende criminaliteit is georganiseerde of stelselmatig gepleegde criminaliteit die de structuur van de maatschappij misbruikt en verzwakt. Voorbeelden hiervan zijn onder meer vastgoedfraude, witwaspraktijken, productie en handel in drugs, cybercrime en mensenhandel. Door beter inzicht in de lokale situatie (wat betreft vastgoed en drugs) kan met behulp van het dashboard ‘Zicht op Ondermijning’ bepaald worden of er sprake is van een ongewenste situatie. De rol van het CBS in deze City Deal is om naast de levering van data, ook de kwaliteit en privacy te bewaken. De gegevens zijn dan ook niet bruikbaar voor opsporing, en kunnen niet worden herleid naar individuele adressen, personen of bedrijven. Het onderzoek geeft ook inzicht in wettelijke kaders en juridische onduidelijkheden, met name op het gebied van dataleveringen.

City Deal ‘Zicht op Ondermijning’

De in 2017 gestarte City Deal ‘Zicht op Ondermijning’ is een landelijk samenwerkingsverband tussen een aantal gemeenten (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Tilburg namens de B5, en Utrecht), ministeries (Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, Justitie & Veiligheid, Financiën), de Belastingdienst, het Openbaar Ministerie, de Nationale Politie en het CBS. Eind 2018 is de looptijd verlengd tot juni 2021. Sindsdien hebben ook de gemeenten Almere, Groningen en Maastricht zich aangesloten.