Internationale handel centraal in ‘Nederland handelsland’

Kerngegevens 

Wat verdient Nederland aan de internationale handel? Wat is de rol van ons land in de wereldhandel? Hoe ziet ons internationaal actieve bedrijfsleven eruit? Wat exporteren en importeren we aan goederen en diensten? Deze en andere vragen staan centraal in de publicatie ‘Nederland Handelsland 2019’. ‘We bundelen informatie van het CBS, De Nederlandsche Bank, het Europese statistiekbureau Eurostat, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de Verenigde Naties en de Wereld Handelsorganisatie’, zegt Alex Lammertsma, projectleider van ‘Nederland Handelsland 2019’ bij het CBS. ‘We presenteren belangrijke kerngegevens over de internationale handel in samenhang en op een toegankelijke manier: onder andere visueel in infographics. De basis voor de publicatie zijn ruim zestig grote tabellen, die als achtergrondinformatie worden gepubliceerd.’

Brexit en opgeknipte productieprocessen

De publicatie zal één keer per jaar verschijnen. ‘De kerncijfers kunnen dan over de jaren heen vergeleken worden’, aldus Lammertsma. ‘Bijvoorbeeld: hoeveel bedrijven in Nederland exporteren, welke soort bedrijven dat zijn en hoe dat aantal zich ontwikkelt.’ ‘Naast de kerncijfers lichten we er een aantal zaken uit’, zegt Marjolijn Jaarsma, eindredacteur en onderzoeker. ‘Actualiteiten zoals de Brexit en bepaalde fenomenen, zoals de fragmentering van internationale productieprocessen. Denk aan de cacaobonen die via de havens ons land binnenkomen, hier tot cacaopoeder en -boter worden verwerkt en dan naar België gaan om er chocola of koekjes van te maken.’ Lammertsma: ‘We kunnen in kaart brengen welk deel van het bruto binnenlands product onder druk staat doordat productieprocessen steeds verder worden opgeknipt.’

Feitenbasis voor handelsagenda

De publicatie ‘Nederland Handelsland’ wordt bekostigd door het ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘We hechten groot belang aan feiten en cijfers voor goede beleidsontwikkeling’, zegt Peter Potman, plaatsvervangend directeur-generaal Buitenlandse Economische Betrekkingen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Deze nieuwe publicatie geeft een goede feitenbasis voor de handelsagenda van de minister. Als je weet hoe zaken lopen, weet je ook hoe je moet acteren en op welke manier je ondersteuning kunt bieden aan het bedrijfsleven. Om een voorbeeld te geven: uit eerder onderzoek van het CBS weten we dat vooral multinationals de drijvende kracht zijn van de export naar het Verre Oosten. Het Verre Oosten is een groeimarkt, dus richten wij ons beleid op het midden- en kleinbedrijf (MKB). Onze handelsmissies spitsen we daar op toe.’

Monitoring van beleid

‘Nederland Handelsland’ gaat dus dienen als onderbouwing van het bestaande handelsbeleid en als startpunt voor het ontwikkelen van nieuw beleid. Potman: ‘Met deze publicatie krijgen we scherp voor ogen hoe de economische belangen liggen en hoe de internationale politiek onze handelsstromen beïnvloedt. Daarnaast kan de minister met deze publicatie de effecten van haar beleid meten en dat ook aan de Tweede Kamer presenteren. Deze vraagt daar ook om: ‘Werkt uw beleid wel?’ CBS-cijfers zijn daar een objectieve maat voor: het CBS is een gerenommeerd instituut, onafhankelijk en betrouwbaar. Dat maakt samenwerking voor ons van belang en aantrekkelijk.’

Ambassades en bedrijfsleven

‘De publicatie verschijnt op de CBS-website en is voor iedereen toegankelijk’, aldus Jaarsma. ‘Ook publiceren we in het najaar een Engelstalige versie.’ Naast het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn er nog andere beoogde gebruikers. Potman: ‘Ministeries zoals Economische Zaken en Klimaat hebben in hun beleid ook te maken met handelsstromen en andere internationale componenten. Ook zij hebben belang bij goede en bruikbare data hierover. Ambassades voeren het beleid van de minister uit en hebben contacten met het bedrijfsleven. Deze publicatie geeft hen inzicht in de handel en in hoeverre hun inspanningen terug te zien zijn in de cijfers. Bedrijven kunnen hun inzichten aanscherpen over wat de belangrijkste exportmarkten zijn en waar kansen liggen.’

Samenwerking

De samenwerking tussen het CBS en het ministerie van Buitenlandse Zaken omvat naast ‘Nederland Handelsland’ ook het onderzoeks- en ontwikkelprogramma van het CBS Expertisecentrum Globalisering en de daaruit voortkomende ‘Internationaliseringsmonitor’ die vier keer per jaar verschijnt. ‘Deze samenwerking is ook een investering in het CBS om onderzoek en kennisopbouw over globalisering en internationale handel te bevorderen’, stelt Potman. ‘Uit de samenwerking komen ook wetenschappelijke publicaties voort. Universiteiten en andere onderzoeksinstituten kunnen met de data en de publicaties hun kennispositie versterken.’

‘Universiteiten en andere onderzoeksinstituten kunnen met de data en de publicaties hun kennispositie versterken’