CBS en Dataprovider meten interneteconomie succesvol

20-5-2019 11:00 / Auteur: Miriam van der Sangen

Het in kaart brengen van de interneteconomie is één van de innovatieve projecten die het CBS in de afgelopen jaren realiseerde. Hierbij werkt het succesvol samen met het Nederlandse bedrijf Dataprovider. Hun gezamenlijke aanpak oogst internationaal veel waardering. Een aantal landen elders in de wereld heeft nu plannen om volgens het basismodel, dat door het CBS en Dataprovider is ontwikkeld, te gaan werken.

Omvang interneteconomie

Het meten van de interneteconomie was voor het CBS een uitdagende klus: niet alleen omdat er nieuwe databronnen werden gebruikt, maar ook omdat de methode om data te combineren nieuw was. Plaatsvervangend Directeur-Generaal Bert Kroese van het CBS: ‘Het vertrekpunt van het onderzoek was het bestand van Dataprovider met alle Nederlandse websites van bedrijven en bijbehorende kenmerken. Vervolgens hebben we die websites gekoppeld aan het bedrijvenregister van het CBS (ABR) om ook informatie over bijvoorbeeld omzet en werkgelegenheid te kunnen achterhalen.’ De combinatie van de big data van Dataprovider met reguliere CBS-statistieken leverde een eerste berekening op van de omvang van de Nederlandse interneteconomie. Daaruit bleek dat zo’n 50.000 Nederlandse bedrijven hun omzet voornamelijk via internet behalen, waaronder webshops en internetgerelateerde ICT-bedrijven.

Indexering miljoenen websites

Gijs Barends is medeoprichter van Dataprovider, een Gronings bedrijf dat wereldwijd in 50 landen opereert. Het indexeert maandelijks meer dan 213 miljoen websites, waarvan meer dan 5 miljoen in Nederland. ‘Wij maken een samenvatting van de websites van bedrijven en structureren de data, waardoor een goed inzicht in de bedrijven ontstaat. We kijken daarbij naar 200 kenmerken, bijvoorbeeld commerciële activiteiten of innovatiegehalte.’ De bedrijven waarmee Dataprovider samenwerkt zijn erg divers. ‘Van Google tot PayPal. We hebben veel grote Amerikaanse bedrijven als klant, maar ook een aantal overheden in Nederland zoals het CBS.’

Transparantie

Dataprovider heeft zo’n 45 mensen in dienst, voor het merendeel datascientists en dataexplorers. Zij maken gebruik van machine learning-technieken en kunstmatige intelligentie. ‘Onze werkwijze is deels ons geheim, maar we vertellen het CBS wel wat we doen. Dat is vanuit methodologisch oogpunt heel belangrijk voor ze.’ Kroese beaamt dit: ‘Om de kwaliteit van data goed te kunnen beoordelen is inzicht in de methodiek inderdaad essentieel. Daarnaast hecht het CBS grote waarde aan transparantie en openbaarheid. Al onze onderzoeksresultaten zijn voor iedereen toegankelijk en inzichtelijk.’

Kwaliteitsstempel

Over de samenwerking met het CBS is Barends lovend. ‘Interessant en maatschappelijk nuttig. Door deze samenwerking wordt ons product ook beter. Bij het CBS werken hele slimme mensen, die goede feedback geven en kritische vragen stellen. Het CBS doet ook een check op de kwaliteit van onze data. Het kwaliteitsstempel van het CBS is belangrijk voor ons.’ De succesvolle samenwerking tussen het CBS en Dataprovider in de afgelopen 4 jaar werd op 20 mei 2019 bekrachtigd met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst. Barends: ‘Daarin staat onder meer dat onze data worden gekoppeld aan het bedrijvenregister van het CBS.’ Egon Gerards, directeur bedrijvenregister van het CBS: ‘Dat register vormt de ruggengraat van het statistisch proces. De data van Dataprovider bieden mogelijkheden om informatie over bedrijvensites op te nemen om er andere classificaties uit af te leiden, bijvoorbeeld voor cybersecurity, maatschappelijk verantwoord ondernemen of als onderdeel van de platformeconomie.’ Ook plaatsvervangend Directeur-Generaal Bert Kroese ziet grote voordelen door de samenwerking met Dataprovider: ‘Het biedt ons de mogelijkheid om met nieuwe technologie aanvullende statistische data te verkrijgen waarmee maatschappelijke ontwikkelingen nóg beter in beeld gebracht kunnen worden.’

De samenwerking tussen het CBS en Dataprovider op het gebied van het meten van de Nederlandse interneteconomie kreeg een internationaal vervolg

Kansen voor bedrijven

Kroese benadrukt dat het CBS veel waarde hecht aan samenwerking met het bedrijfsleven. ‘We kunnen elkaar op verschillende gebieden versterken. Het CBS maakt bijvoorbeeld gebruik van innovatieve technieken, middelen en kennis die op de markt aanwezig zijn, mits ze voldoen aan onze randvoorwaarden zoals kwaliteit, betrouwbaarheid, open algoritmes, leveringszekerheid, etc. We zien grote kansen om aan de databehoeften van overheden tegemoet te komen door samen te werken met bedrijven en kennisinstituten in een dataecosysteem. Daarin worden kennis en expertise van alle betrokken partijen gebundeld.’ Allianties tussen de overheid en het bedrijfsleven creëren meerwaarde, volgens Kroese. ‘Marktpartijen kunnen hun producten en diensten verbreden en verrijken door met ons samen te werken. Daarbij helpt ons netwerk. Ook de manier waarop wij naar data kijken, biedt nieuwe inzichten in de kwaliteit van de data van de betrokken partijen.’

Internationaal vervolg

De samenwerking tussen het CBS en Dataprovider op het gebied van het meten van de Nederlandse interneteconomie kreeg een internationaal vervolg. Het Groningse bedrijf sloot vorig jaar een contract met KOSTAT, het statistiekbureau van Zuid-Korea. De eerste resultaten van het gezamenlijk onderzoek naar de interneteconomie in dat land zijn op 7 mei jl. bij de OESO gepresenteerd. Barends: ‘In juni van dit jaar zullen wij samen met het CBS op verzoek van de Verenigde Naties bij een vergadering in Parijs een keynote-presentatie verzorgen over onze samenwerking. Daar zijn ruim 100 directeuren van statistiekbureaus over de hele wereld aanwezig. Dat past goed in de toekomstplannen van ons bedrijf: steeds verder groeien en met nieuwe partijen samenwerken om onze data uit te breiden en onze datakwaliteit nóg beter te krijgen.’