Microdata CBS voor startende onderzoekers
Laagdrempelig kennis maken
Zo’n 70 startende onderzoekers bezochten de door het CBS en ODISSEI georganiseerde microdatadag. Ruurd Schoonhoven, statistisch onderzoeker bij het CBS: ‘Heel veel onderzoekers van universiteiten en andere kennisinstellingen maken - onder zeer strenge voorwaarden - al gebruik van de microdata van het CBS. Wie dat nog niet deed, kon op de microdatadag laagdrempelig kennis maken met de mogelijkheden en voorwaarden. We hopen als CBS zo een nieuwe doelgroep te bereiken.’ Lucas van der Meer van ODISSEI: ‘Ik heb aan het begin van de dag een peiling gedaan in de zaal. Ongeveer de helft van de bezoekers was PhD-student, 42 procent was werkzaam in de sociale wetenschappen. De microdata van het CBS en het dataplatform ODISSEI kenden zij nog nauwelijks.’
Gemakkelijk data combineren
Gemakkelijker data delen, analyseren en combineren: dataplatform ODISSEI maakt het mogelijk. Sociale en sociaaleconomische wetenschappers kunnen via ODISSEI toegang krijgen tot grootschalige en longitudinale dataverzamelingen, die gekoppeld zijn aan CBS-registraties. Dat kan veel opleveren, vertelt Ruurd Schoonhoven: ‘Onze registerdata bevatten bijvoorbeeld informatie over de gehele bevolking. Onderzoekers kunnen hiermee de data die ze zelf verzameld hebben verrijken. Maar ook met alleen de data van het CBS kun je veel onderzoek doen.’ Alle instellingen in Nederland die zich met onderzoek in de sociale wetenschappen in brede zin bezig houden, kunnen zich bij ODISSEI aansluiten. Inmiddels hebben dertig instellingen dat gedaan.
Aan de slag
Alle startende onderzoekers van de bij ODISSEI aangesloten instellingen waren uitgenodigd. Daaronder zaten sociale en economische faculteiten, maar ook het RIVM en de Planbureaus. Schoonhoven: ‘De bijeenkomst was constructief. We hebben informatie gegeven over wat microdata zijn, wat ODISSEI is en hoe je een onderzoek met CBS-data praktisch aanpakt. Ook hebben we onze catalogus laten zien waarin alle thema’s staan waarover wij microdata hebben.’ Daarnaast gaven verschillende ervaren onderzoekers een kijkje in het onderzoek dat zij al met de microdata van het CBS doen. Van der Meer: ‘Er kwamen veel vragen. De deelnemers wilden aan de slag!’
Data gebruiken
ODISSEI stimuleert het gebruik van microdata, niet alleen door een infrastructuur te bieden en kennis te delen, maar ook door bij te dragen in de kosten voor onderzoekers. Zo geeft ODISSEI onderzoekers van deelnemende instellingen in samenwerking met het CBS korting op het gebruik van CBS-microdata. Van der Meer: ‘En omdat dat voor startende onderzoekers nog steeds veel geld kan zijn, lanceren we een call waarbij vijf winnende onderzoeksvoorstellen de microdata van het CBS gratis kunnen gebruiken.’ Om daarvoor in aanmerking te komen, kunnen onderzoekers een kort voorstel indienen waarin ze beschrijven wat ze willen onderzoeken, welke microdata daarvoor nodig zijn en hoe ze het gaan aanpakken. De inschrijving sluit op 30 april 2019. Van der Meer: ‘Een onafhankelijke commissie zal de voorstellen beoordelen.’
Ongekende mogelijkheden
‘Kijk voordat je zelf data gaat verzamelen altijd naar wat er al aanwezig is bij het CBS’, raadt Van der Meer aan. ‘Dat levert goede kwaliteit op en vermindert de kosten van je onderzoek.’ Schoonhoven: ‘Onze catalogus laat de thema’s met de beschikbare microdatabestanden zien. De thema’s variëren van inkomen, bevolking, sociale zekerheid en gezondheid tot overheid, veiligheid en verkeer. Kun je iets niet vinden? Neem dan gerust contact op met ons, we denken graag mee.’ De ontwikkelingen staan ondertussen niet stil. Om de mogelijkheden van microdata nog beter te benutten, werkt het CBS samen met ODISSEI aan een datafaciliteit bij SURFsara. Door de grote rekenkracht van deze supercomputer kunnen onderzoekers veel sneller grote datasets koppelen. Schoonhoven: ‘Zo kunnen ze bijvoorbeeld op basis van CBS-data grootschalige sociale netwerken analyseren. Dat biedt ongekende mogelijkheden.’ Binnenkort komt meer informatie hierover beschikbaar op het corporate gedeelte van de CBS-website.
Microdatadag op 28 maart a.s.
Het CBS organiseert twee keer per jaar een microdatadag voor ervaren gebruikers. De volgende is op 28 maart 2019 en heeft het thema ‘bedrijven’. Daar komen verschillende aspecten van (de statistiek over) bedrijven aan de orde, onder andere het ABR, de import en export van goederen, de productiestatistieken, ondernemingsfinanciering en innovatief onderzoek met microdata. Heb je een vraag over het gebruik van microdata en de call voor gratis gebruik van microdata? Mail dan naar microdata@cbs.nl of kijk op www.cbs.nl/microdata. Meer informatie over ODISSEI is te vinden op www.odissei-data.nl.