Big data voor publieke en private organisaties

Europese Commissie

De BDVA, een internationale non-profit organisatie, is in 2014 opgericht als partner van de Europese Commissie in de zogenoemde Big Data Public-Private Partnership (BDV PPP). BDVA bestaat uit ongeveer 200 leden waaronder grote industriële bedrijven zoals SAP, Siemens, Orange en IBM, kleinere MKB-bedrijven en onderzoeksinstellingen. Binnen de Big Data Public-Private Partnership heeft de BDVA de taak om de Europese onderzoeksagenda te helpen definiëren. Op basis van deze agenda investeren de Europese Commissie en industriële bedrijven in meer dan 40 projecten.

Ambitie en daadkracht

De BDVA werkt nauw samen met datagebruikers, dataproviders, onderzoeksinstituten en universiteiten. Onderzoek doen in Europa en innovatie bevorderen is een belangrijk doel, dat wordt bereikt door het vormen van coalities van bedrijven en organisaties die met ambitie en daadkracht werken aan de verdere ontwikkeling van het gebruik van big data. Een belangrijk onderdeel daarvan is de realisatie van een Big Data Value Ecosysteem (BDVe) met als doel de beste voorbeelden op technisch en zakelijk gebied te kapitaliseren. Dit project is erop gericht om een functionele ‘datamarkt’ en ‘data-economie’ in Europa te ontwikkelen. Publieke en private partijen kunnen hiervan profiteren via bijvoorbeeld de digitale marktplaats en activiteiten om het vakgebied van data science te stimuleren.

Big data-technologie verspreiden in Europa

TNO is actief betrokken bij de BDVA en in het BDVe-project, zowel inhoudelijk als in de governance. Christine Balch, EU-programmamanager Industrie en ICT bij TNO: ‘Wij maken deel uit van verschillende werkgroepen, hebben de leiding over de taskforce die de impact van big data op de maatschappij moet bekijken en zijn al jaren lid van de BDVA Board of Directors. Binnen het BDVe-project heeft TNO de randvoorwaarden gedefinieerd die nodig zijn om de verspreiding van big data-technologie in Europa goed te laten verlopen. Nu buigen we ons over de vraag hoe wij de resultaten van dit project kunnen uitdragen naar de buitenwereld. Daarnaast is er veel te winnen door samen te bekijken hoe wij op een verantwoorde manier data met elkaar kunnen delen.’ Balch is enthousiast over het feit dat er een zogenaamde ‘coalition of the willing’ is gevormd. ‘Dat zijn Europese bedrijven en organisaties die ambitie en daadkracht hebben om big data onder de aandacht te brengen en het gebruik ervan verder te bevorderen.’

Europese marktplaats

Barteld Braaksma is innovatiemanager bij het CBS en lid van de adviesraad van het BDVe-project. De raad kwam in november 2018 in Wenen bijeen na het jaarlijkse European Big Data Value Forum om de resultaten en plannen van dit project te bespreken. Eén van de concrete resultaten tot nu toe is de certificering van data science opleidingen. Braaksma: ‘Ik zou graag willen bekijken of we daarmee in het kader van de CBS Academy (opleidingsprogramma van het CBS voor alle medewerkers van de overheid, red.) een pilot kunnen doen.’ De grootste uitdaging is volgens Braaksma het realiseren van een digitale Europese marktplaats, waar vraag en aanbod op het gebied van big data bij elkaar komen. ‘Dat is iets waar de Europese Commissie veel belang aan hecht. Technisch is het niet zo moeilijk om zo’n marktplaats te ontwikkelen, maar bedrijven en organisaties moeten het ook weten te vinden en gebruiken.’

Big data producten voor de toekomst

SAP is een wereldwijd opererend bedrijf dat gespecialiseerd is in bedrijfssoftware-oplossingen voor kleine, middelgrote en internationale ondernemingen. Het is één van de oprichters van de BDVA en het bedrijf speelt een leidende rol sinds 2014. Laure le Bars van SAP is plaatsvervangend directeur van de BDVA en projectmanager van het BDVe-project. Le Bars: ‘SAP investeert veel in het ontwikkelen van big data producten voor de toekomst. Innovatie is leidend in onze betrokkenheid bij de BDVA en een aantal Europese projecten. Wij doen dit samen met partners, klanten en onderzoekers. Zo was SAP in 2013 de initiatiefnemer van het Smart Data Innovation Lab (SDIL) dat onderzoekers toegang geeft tot grote hoeveelheden big data en in-memory technologieën. De industriële wereld en wetenschap werken op dit gebied nauw samen. SDIL is één van de initiatieven die als voorbeeld gelden voor de BDVA.’ Voor de komende periode ziet SAP mogelijkheden om met kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence) innovatie, productiviteit en economische groei te bevorderen. ‘We geloven er sterk in dat Europa voorop moet lopen bij deze ontwikkelingen. Om onze maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen heeft SAP als eerste groot Europees tech-bedrijf een extern adviespanel rond de ethische kant van kunstmatige intelligentie opgezet. Transparantie hierbij vinden we zeer belangrijk. De BDVA en het BDVe-project spelen daarbij een cruciale rol.’

Ervaring en expertise

De bijdrage van het CBS aan de adviesraad van het Big Data Value Ecosysteem is volgens SAP en TNO van groot belang. Le Bars: ‘Het CBS heeft veel ervaring en expertise op het gebied van dataverzameling en data-analyse. Het levert aan overheid en bedrijven betrouwbare datasets en bijbehorende analyses. Omgekeerd kan het CBS profiteren van onze kennis en kunnen we samen innoveren, bijvoorbeeld door optimaal gebruik te maken van kunstmatige intelligentie.’ Balch: ‘Het CBS kan de rol van aanjager hebben als het gaat om het beschikbaar maken van data. Een andere heel belangrijke rol is het signaleren van nieuwe ontwikkelingen.’ Le Bars: ‘We voorzien bijvoorbeeld, in dit tijdperk van data-democratisering interessante uitdagingen om burgers en overheden te ondersteunen bij het beter begrijpen van data en de interpretatie daarvan, bijvoorbeeld bij het bestrijden van nepnieuws.’

Meerwaarde voor de hele maatschappij

Volgens Braaksma is deelname aan de adviesraad ook voor het CBS belangrijk. ‘Op deze manier zijn we betrokken bij hét grote initiatief van de Europese Commissie op het gebied van big data voor publieke en private organisaties. Het CBS werkt graag samen met andere overheidsinstellingen en universiteiten, maar ook met nationale en internationale bedrijven. Onze betrokkenheid versterkt onze relatie met die bedrijven. Als CBS benadrukken we het belang van meer samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid. Nu ligt vooral de nadruk op bedrijven en hoe zij met big data geld kunnen verdienen. Het is echter belangrijk om ook te kijken hoe je met big data meerwaarde kunt genereren voor de hele maatschappij.’