Grip op de woningmarkt met microdata
Koppelen van gegevens
Op basis van de microdata van het CBS maakt de gemeente Amsterdam elke twee jaar een bestand over de gehele populatie in de metropoolregio Amsterdam. Microdata zijn koppelbare data op persoons- en bedrijfsniveau waarmee onderzoekers, onder strikte voorwaarden, zelf statistisch onderzoek kunnen doen. Hester Booi, senior onderzoeker bij de afdeling Onderzoek, Informatie en Statistiek van de gemeente Amsterdam: ‘Op basis daarvan doen we verschillende kleine en grote onderzoeken.’ De gemeente Amsterdam gebruikt de huishoudensstatistiek van het CBS en koppelt daar zelf allerlei gegevens aan over wonen: de locatie van de woning, de WOZ-waarde, het type woning, etc. Booi: ‘Voor zover beschikbaar proberen we ook informatie over de bewoners toe te voegen, bijvoorbeeld het opleidingsniveau.’ Als blijkt dat iemand ten opzichte van het bestand van twee jaar geleden verhuisd is, wordt ook informatie over de vorige woonsituatie toegevoegd.
Rijk bestand
Zo ontstaat een rijk bestand, dat op veel verschillende manieren wordt ingezet. ‘In stadsdeel Noord is bijvoorbeeld een verandering in de samenstelling van de bevolking gaande’, zegt Booi. ‘Dit stadsdeel stelde ons de vraag hoe die verandering zich precies voltrekt. Welke bewoners komen bijvoorbeeld in de nieuwbouw terecht? En hoe verschilt die groep van de mensen die verhuizen naar de oudbouw in dit stadsdeel? Op basis van de microdata van het CBS en onze eigen data konden we zien dat de nieuwbouw vooral rijkere en hoogopgeleide bewoners aantrekt. Voor Amsterdam Zuidoost hebben we dezelfde analyse gedaan en daar zagen we dit verschil tussen oud- en nieuwbouw veel minder. Dit is belangrijke informatie voor de beleidsmakers van de stadsdelen.’ Een ander voorbeeld van onderzoek dat met behulp van microdata van het CBS gedaan wordt, is het onderzoek naar de in- en uitstroom van mensen met een bijstandsuitkering van Amsterdam naar de regio. ‘De uitstroom van deze groep blijkt wat groter dan de instroom’, aldus Booi.
‘Op basis van de microdata van het CBS en onze eigen data konden we zien dat de nieuwbouw vooral rijkere en hoogopgeleide bewoners aantrekt’
Beveiligde verbinding
Onderzoekers van de gemeente Amsterdam raadplegen de microdata van het CBS via remote access. Dit is een beveiligde verbinding waarmee zij onder strikte voorwaarden direct toegang hebben tot de data-schatkamers van het CBS. Booi: ‘Het is heel fijn dat we op deze manier doorlopend aan ons bestand kunnen werken. De kwaliteit van de data is hoog. Dat we soms informatie missen, ligt meestal aan de registratie en niet aan het CBS. We kunnen bijvoorbeeld pas zien of iets een koop- of een huurhuis is, op het moment dat een bewoner de woning betrekt. Dat zijn zaken die we soms aan onze opdrachtgevers moeten uitleggen. Datzelfde geldt voor het feit dat de resultaten van ons onderzoek altijd langs de output-controle van het CBS moeten gaan. Dit kost wat tijd, maar zo waarborgt het CBS dat de data niet herleidbaar zijn tot individuele personen of instellingen.’
Databestand
Tijdens de microdata-gebruikersmiddag die op 1 november jl. bij het CBS plaatsvond, vertelde Hester Booi over haar ervaringen. ‘Het was interessant om daar kennis uit te wisselen met andere gebruikers van microdata van het CBS. Het kost tijd om een databestand zoals het onze te maken, maar het betaalt zich uit. We halen er heel veel informatie uit.’