Eerste stap naar CBS/Brabant Data Center gezet

Effectiever beleid

Noord-Brabant is één van de meest innovatieve regio’s, zowel nationaal als internationaal. Denk bijvoorbeeld aan de Brainport Eindhoven, een technologieregio van wereldformaat. Volgens de Brabantse gedeputeerde Bert Pauli past daar een provinciale overheid bij die digitalisering serieus neemt en kansen op dit gebied benut: ‘We kunnen beter en effectiever beleid maken door onze eigen data en die van anderen - zoals bijvoorbeeld het CBS - op de juiste manier te gebruiken. We weten daardoor beter hoe Brabant er op de verschillende gebieden voorstaat en wat er moet gebeuren om dit verder te verbeteren.’

Belangrijke stap

CBS-directeur Marleen Verbruggen: ‘De ondertekening van de samenwerking tussen het CBS en de provincie Noord-Brabant is een belangrijke stap. De komende maanden gaan we gezamenlijk het werkprogramma verder uitwerken. Hierbij denken we aan voor de provincie belangrijke thema’s zoals de regionale economie, mobiliteit en de digitale transitie.’ Volgens haar beschikt het CBS over data, waar de hele overheid goed gebruik van kan maken. ‘Het is de wettelijke taak van het CBS om in deze statistische behoefte te voorzien, waarbij gebruik wordt gemaakt van de unieke datatoegang en koppelmogelijkheden, kennis en expertise van het CBS. Daar willen wij ook voor de provincie Noord-Brabant op inzetten.’

Datagedreven werken

Volgens Pauli werkt de provincie al op een aantal thema’s datagedreven en zijn de ambities hoog. ‘We maken op dit moment bijvoorbeeld een analyse van het woon-werkverkeer in Brabant. We brengen in kaart welke afstanden Brabanders dagelijks afleggen en welk vervoersmiddelen zij gebruiken. Als we deze gegevens combineren met andere bronnen kunnen we de vraag naar onder andere openbaar vervoer beter voorzien. Met die kennis kunnen we betere besluiten nemen en onze aanpak richten op de vraag in plaats van het aanbod.’ Een ander voorbeeld van datagedreven werken is het verzamelen en gebruiken van gegevens over provinciale wegen. ‘De provincie scant met tien inspectieauto’s 560 kilometer provinciale weg. De data die dit oplevert, worden opgenomen in een kaart met actuele informatie over zelfrijdende auto’s. We gebruiken deze kaart ook om wegen efficiënt te beheren, bijvoorbeeld voor tijdig onderhoud.’

Digitalisering stimuleren

Pauli noemt nog meer voorbeelden waaruit de ambities van de provincie blijken. ‘We zijn één van de initiatiefnemers van de The Jheronimus Academy of Data Science (JADS) in Den Bosch. Daarnaast hebben de Provinciale Staten onlangs een bedrag van rond de 45 miljoen euro beschikbaar gesteld om digitalisering in Brabant te stimuleren. Ook worden proefprojecten met data opgezet voor bijvoorbeeld het verbeteren van handhaving en vergunningverlening en het in kaart brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.’

Urban Data Centers en Provinciale Data Centers bieden niet alleen kansen voor overheidsorganisaties, maar ook voor bedrijven en academische instellingen

Triple helix model

De keuze van de provincie Brabant om met het CBS te gaan samenwerken, past in het triple helix model van innovatie van de provincie. Pauli: ‘Kennisinstellingen en bedrijven werken steeds vaker samen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De overheid kan deze ontwikkelingen initiëren, ondersteunen en faciliteren. Voor de overheid is het daarbij van belang te kunnen beschikken over de relevante data. Het CBS met zijn kennis en expertise op het gebied van data is daarvoor de aangewezen partner.’ Volgens Verbruggen is uit een inventarisatie onder gebruikers van CBS-data gebleken dat de behoefte aan kwalitatief hoogwaardige statistische informatie blijft toenemen bij gemeenten, provincies en de rijksoverheid. ‘Het kunnen beschikken over betrouwbare statistische informatie is cruciaal voor het opstellen, uitvoeren en evalueren van beleid. Daarin past ook onze samenwerking met de provincies. In navolging van het Provinciaal Datacenter Limburg zetten we nu stappen richting een Brabant Data Center. Ook met andere provincies zijn wij in gesprek over intensievere samenwerking. Wat je ziet, is dat er aan aantal onderwerpen zijn die voor meerdere provincies belangrijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de regionale economische ontwikkeling, mobiliteit en het natuur- en milieubeleid. Het is daarom belangrijk om gezamenlijk op te trekken.’

Ecosysteem

Verbruggen benadrukt dat de Urban Data Centers en Provinciale Data Centers niet alleen kansen bieden voor overheidsorganisaties, maar ook voor bedrijven en academische instellingen. ‘Het CBS bouwt samen met deze partijen een ecosysteem van hoge kwaliteit, betrouwbaarheid en transparantie. Overheidsdata stimuleren immers marktpartijen tot innovatie, nieuwe businesskansen en werkgelegenheid. Door samen te werken met het CBS kunnen marktpartijen hun producten en diensten verbreden en verrijken en nieuwe producten leveren. Bovendien krijgen zij via het groeiende netwerk van de regionale datacentra in één keer toegang tot alle aangesloten gemeenten en provincies en kunnen zij op die manier hun producten aan een groot aantal potentiële afnemers aanbieden. Er zijn inmiddels 10 Urban Data Centers en 1 Provinciaal Data Center in ons land en dit netwerk is nog steeds groeiende.’

Samenwerkingsrelaties CBS in Brabant
Het CBS heeft in Brabant al twee Data Centers: het CBS/Urban Data Center Eindhoven en een Rural Data Center in de Kempen. Daarnaast heeft het CBS contacten met diverse universiteiten en hogescholen in Brabant. Zo zijn vanuit het statistiekbureau twee CBS-onderzoekers zowel bij Tilburg University als bij de TU Eindhoven werkzaam als hoogleraar (respectievelijk Ton de Waal en Jan Pieter Smits). Vanuit de Tilburg University doen ook regelmatig stagiaires onderzoek bij het Center for Big Data Statistics (CBDS). Met Fontys Hogeschool in Eindhoven werkt het CBS eveneens samen: het CBS levert jaarlijks opdrachten voor studenten van de minor Data Science. Daarnaast is het CBS nauw betrokken bij de ICT-opleiding van Fontys. Het CBS werkt ook al jarenlang op allerlei gebieden samen met het Eindhovense bedrijf Coosto. Zo wordt het onderzoek naar sociale media binnen het CBDS voor een belangrijk deel op basis van hun uitgebreide databases verricht.