Flexbarometer: eenduidige cijfers over flexibele arbeid
Flexibele arbeid
De flexbarometer bevat alle belangrijke gegevens over flexibele arbeid, vertelt statistisch onderzoeker Lian Kösters van het CBS: het aantal flexibele arbeidskrachten, het aantal vaste werknemers, achtergrondinformatie over de flexibele krachten. Alle informatie is uitgesplitst naar soort flexibele arbeid. Er is namelijk een verschil tussen uitzendkrachten, oproepkrachten, zzp-ers et cetera. ‘De gegevens zijn duidelijk gevisualiseerd. De flexbarometer geeft daarmee overzicht aan beleidsmakers, journalisten, ondernemers en andere geïnteresseerden. Dat is belangrijk, want er is veel vraag naar deze cijfers.’
Dialoog over de inhoud
De flexbarometer is een initiatief van de ABU, FNV en TNO. Alle cijfers zijn afkomstig uit StatLine, de databank van het CBS. Sarike Verbiest van TNO: ‘We zijn al in 2012 met de flexbarometer begonnen. Sociale partners hadden namelijk voortdurend discussie over de feiten: hoeveel flexibele en vaste medewerkers zijn er nu eigenlijk? Die feiten wilden we met de flexbarometer vastleggen, zodat werkgevers en werknemers een dialoog kunnen voeren over de inhoud. We kozen er direct voor de cijfers van het CBS als basis te gebruiken, maar we liepen er tegenaan dat we steeds moesten wachten op de updates in StatLine. Daarom hebben we het CBS als partner gevraagd om mee te doen, met als grote voordeel dat de cijfers nu altijd actueel zijn.’
Feiten en wetenschappelijk onderzoek
‘Het CBS werkte al nauw samen met TNO op het gebied van de arbeidsmarkt’, zegt Kösters. ‘Onze betrokkenheid bij de flexbarometer is daarop een logisch vervolg. Met het leveren van de kwartaalcijfers onder embargo aan TNO kan de flexbarometer op dezelfde dag geüpdatet worden als dat de nieuwe kwartaalgegevens van het CBS op StatLine verschijnen.’ Verbiest: ‘Onze samenwerking levert een breed beeld op: TNO combineert de feitelijke cijfers van het CBS met wetenschappelijk onderzoek en interviews met werkgevers, werknemers en zelfstandigen. Zo krijg je de cijfers, mét een verhaal.’
Kösters benadrukt daarbij dat het CBS volstrekt onafhankelijk blijft: ‘We publiceren de cijfers ongeacht of deze aansluiten bij het beleid van de sociale partners.’ Een keer per jaar maken CBS en TNO een gezamenlijk nieuwsbericht, naar aanleiding van de nieuwe kwartaalcijfers. Dat nieuwsbericht verschijnt dit jaar voor het eerst, op 19 februari.
‘Inmiddels is de flexbarometer uitgegroeid tot een mooie tool, waar je bijvoorbeeld ook kant-en-klaar afbeeldingen kunt downloaden en gebruiken voor presentaties’
Aan de bel trekken
Christelien de Goede van de FNV, belangenbehartiger van werknemers: ‘Flexibele arbeid is een heel belangrijk thema voor de FNV. Daarom is het belangrijk dat we daar eenduidige cijfers over hebben. Wij gebruiken de flexbarometer als basis voor onze gesprekken met de werkgevers, náást de individuele signalen die we van leden krijgen. Het is daarbij fijn dat een onderscheid gemaakt wordt tussen de soorten flexibele arbeid. Neem werknemers die met een 0-urencontract werken. Dat is een heel kwetsbare groep. Als wij op de barometer zien dat deze groep groeit, dan is dat voor ons reden om aan de bel te trekken.’ De Goede is tevreden met de flexbarometer. ‘Het is een goede weergave van de feiten, overzichtelijk en inzichtelijk.’ Een wens voor de toekomst: ‘Nog gedetailleerdere cijfers over bedrijfssectoren. Dat zou ons nog sterker maken in onze gesprekken over cao’s.’
Discussie
Femke Kooijman van de ABU, belangenbehartiger van ondernemers in de flexbranche: ‘De flexbarometer brengt de cijfers van StatLine op een overzichtelijke manier bij elkaar. Dankzij de flexbarometer gebruikt iedereen nu dezelfde cijfers, dat maakt de discussie over flexibel werk gemakkelijker. We zijn nu een aantal jaren met de flexbarometer bezig en inmiddels is die uitgegroeid tot een mooie tool, waar je bijvoorbeeld ook kant-en-klaar afbeeldingen kunt downloaden en gebruiken voor presentaties. Nu het CBS is aangehaakt als partner zijn de cijfers bovendien nog actueler. Ik vind het mooi om te zien hoe we met de enthousiaste inzet van vier verschillende partijen zo’n bruikbaar product hebben gemaakt. En met de bijdrage van het CBS bereiken we nu een nog groter publiek.’