Jeugdmonitor: verdiepend onderzoek naar jeugdhulp

Maatschappelijke indicatoren

Het Jaarrapport 2017 van de Landelijke Jeugdmonitor, door het CBS gemaakt in opdracht van het Ministerie van VWS, is gebaseerd op cijfers die zijn te vinden op www.landelijkejeugdmonitor.nl. Het jaarrapport beschrijft per hoofdstuk de staat van de jeugd aan de hand van verschillende maatschappelijke indicatoren, waaronder school en werk. CBS-projectleider Linda Fernandez Beiro: ‘Nieuw in deze editie zijn de drie verdiepende hoofdstukken waarin wordt ingegaan op de relatie tussen onderwijs en jeugdhulp, welzijn van jongvolwassenen en jongeren in Caribisch Nederland. Naast het beeld dat we schetsen aan de hand van de maatschappelijke indicatoren krijgen jongeren nu zelf ook een stem doordat zij konden deelnemen aan het onderzoek.’

Jeugdhulpgebruik

Sinds 2015 worden de CBS-cijfers over de staat van de jeugd aangevuld met de resultaten uit het onderzoek Beleidsinformatie Jeugd. Voor dit onderzoek, dat het CBS uitvoert in opdracht van de Ministeries van VWS, Justitie en Veiligheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), leveren jeugdhulpaanbieders gegevens over het jeugdhulpgebruik aan. ‘Dit stelt ons in staat om cijfers over jeugdhulpgebruik te combineren met maatschappelijke indicatoren’, zegt VWS-projectleider Ruud van Herk. ‘De speciaal ontwikkelde benchmark is hiervoor een praktische tool. De cijfers worden halfjaarlijks geactualiseerd.’

Verrijking

De Beleidsinformatie Jeugd betekent een verrijking van de monitor, vervolgt Van Herk. ‘Het stelt je als gemeente bijvoorbeeld in staat om een inschatting te maken van de te verwachten jeugdhulpvraag. Dat kan door te kijken naar de cijfers over het gebruik van jeugdhulp per onderwijsvorm en die te vertalen naar je eigen gemeente. Samen met de informatie in de VNG-app, die cijfers over jeugdhulpgebruik in de eigen gemeente afzet tegen het landelijk gemiddelde, heb je zo twee parameters.’  

De jeugdmonitor en de Benchmark zouden nog beter op het netvlies van de gemeenteraadsleden moeten staan

Verplichte literatuur

Met de cijfers van de Beleidsinformatie Jeugd kunnen nog meer koppelingen worden gemaakt. ‘Niet alleen tussen jeugdhulp en type onderwijs, maar ook tussen jeugdhulp en bijstandsgezinnen en leeftijdsgroepen’, aldus Van Herk. Hij stelt dat het rapport verplichte literatuur zou moeten zijn voor beleidsmakers en politici. ‘Als wethouder of raadslid kun je met de gegevens van de monitor een inhoudelijk goed onderbouwd verhaal vertellen aan de gemeente. Wie dit jaarrapport en de achterliggende data op StatLine niet kent, kan over het onderwerp eigenlijk niet goed meepraten.’

Netvlies van gemeenteraadsleden

Van Herk is zeer te spreken over de samenwerking met het CBS. ‘Natuurlijk is voor ons de betrouwbaarheid van de CBS-cijfers heel belangrijk, maar ook de datakoppelingen die het CBS voor ons maakt hebben een belangrijke toegevoegde waarde.’ Wel vindt hij dat de Jeugdmonitor en de Benchmark nog beter op het netvlies van gemeenteraadsleden zouden moeten staan. ‘Je hoort wel eens dat gemeenten meer informatie over jeugdhulp zouden willen, terwijl heel veel van wat ze zoeken in de Jeugdmonitor zelf of op StatLine is te vinden. Gemeenten gaan dan al die beschikbare informatie opnieuw uitvragen bij aanbieders en dat leidt tot stijgende administratieve lasten. Wij hebben dan ook het voornemen om in het bestuurlijke netwerk J42, waarin managers Jeugd van de 42 jeugdregio’s actuele onderwerpen bespreken, de Landelijke Jeugdmonitor extra te gaan promoten.’

Meer weten? Download hier het Jaarrapport 2017 van de Landelijke Jeugdmonitor