CBS Urban Data Center/Den Haag van start

Urban Data Centers

Het CBS Urban Data Center/Den Haag is een samenwerking tussen het CBS en de gemeente Den Haag. Het doel is verbreding, verdieping en verbetering van lokale data, bijvoorbeeld door informatie van de gemeente te koppelen aan CBS-data. Doordat het CBS de gemeente ondersteunt bij het verzamelen, verwerken en analyseren van data ontstaat een feitelijke basis voor gemeentelijke besluitvorming en beleid. Programmadirecteur Robert Hermans van het CBS: ‘Begin van dit jaar heeft het ministerie van BZK ons gevraagd of wij tijdens de UN Public Service Day over innovatie in de publieke dienstverlening ons concept van het CBS Urban Data Center wilden presenteren. In maart van dit jaar gaf de gemeente Den Haag te kennen een Urban Data Center met het CBS te willen starten. Dat leek ons een uitgelezen moment om de lancering van het UDC/Den Haag tijdens de VN-conferentie bekend te maken. Het ministerie van BZK reageerde positief.’

Innovatief

Tijdens de VN-conferentie op 23 juni jl. ontvouwden CIO Marijn Fraanje van de gemeente Den Haag en Directeur-Generaal van het CBS Tjark Tjin-A-Tsoi hun plannen voor samenwerking. Tjin-A-Tsoi lichtte het innovatieve karakter van het Urban Data Center-concept toe. ‘CBS zoekt als lerende en innoverende organisatie naar verdieping van de interactie met de samenleving. Het wil ook zijn dienstverlening beter afstemmen op de behoeften van de gebruiker. Door met gemeenten samen te werken in een Urban Data Center geeft het CBS invulling aan zijn publieke taak.’

Effectiviteit vergroten

Fraanje is als Chief Information Officer (CIO) bij de gemeente Den Haag verantwoordelijk voor de gemeentelijke informatievoorziening. Vanuit de gemeentelijke registraties beschikt Den Haag al over veel data, maar er is behoefte aan nóg meer informatie. ‘We willen steeds vaker aan de hand van data de maatschappelijke vraagstukken analyseren waar de gemeente voor staat en kijken wat de effecten zijn van gemeentelijk beleid. Van het CBS hopen we extra informatie te krijgen waardoor we onze eigen effectiviteit kunnen vergroten. Bij de analyse hopen we ook de verschillende domeinen en invalshoeken te combineren.’

‘We zien dat veel gemeenten het lastig vinden om met data een vertaalslag naar beleid te maken’  

Onderzoeksagenda

De voorbereidingen tussen het CBS en de gemeente Den Haag zijn volgens Fraanje goed verlopen. ‘We hebben regelmatig overleg, maar de uitdaging is vooral om te zien hoe de samenwerking straks uitpakt in de praktijk.’ Zo worden twee CBS-specialisten gedetacheerd bij de gemeente. Met collega’s van de gemeente worden gezamenlijk projecten gedefinieerd en uitgevoerd. ‘We willen onze onderzoeksagenda koppelen aan het Urban Data Center om de effecten van onze beleidsmaatregelen te bekijken.’ Welke onderwerpen zullen de beide partijen oppakken en uitdiepen? ‘Denk aan de openbare orde en veiligheid, gebiedsgericht werken en wijkaanpak, armoede, duurzaamheid en open data.’ Positief is de CIO over het feit dat het CBS zijn eigen corebusiness in wil zetten voor de gemeenten. ‘Samenwerking tussen verschillende overheden gebeurt nog te weinig, maar dit is een mooi voorbeeld van hoe het ook kan.’ Hij schat in dat na ongeveer een jaar het functioneren van het CBS Urban Data Center/Den Haag beoordeeld kan worden op zijn toegevoegde waarde.

Sustainable Development Goals

Lisa Mengerink is werkzaam bij het ministerie van BZK en nauw betrokken bij de organisatie van de VN-conferentie. ‘Jaarlijks wordt er een UN Public Service Day georganiseerd. Belangrijk thema deze keer waren de Sustainable Development Goals (SDGs). De VN heeft 17 doelen voor duurzame ontwikkeling op het gebied van economie, energie, gezondheid, etc. vastgesteld voor de periode tot 2030. Er gebeurt al heel veel, maar op tal van gebieden is ook nog veel te doen. De overheid heeft daar veel invloed op en dat is het terrein van het ministerie van BZK.’ De VN-conferentie werd bezocht door meer dan 500 deelnemers, waaronder 30 ministers van Binnenlandse Zaken uit diverse VN-landen, leden van de Europese Commissie met een grote expertise over bepaalde onderwerpen, managers uit de ambtelijke top en ook een aantal bedrijven. ‘Ons doel was praktische voorbeelden te laten zien op het gebied van de SDGs en mensen te inspireren. We hebben laten zien wat landen kunnen doen om de SDGs op niveau te krijgen en wat de rol van de overheid daarbij kan zijn.’ Zo bracht het CBS eind vorig jaar als eerste statistiekbureau van de wereld een publicatie uit waarin het de SDGs voor het eigen land in beeld heeft gebracht, inclusief een Europese vergelijking. Het CBS ontving voor de publicatie veel lof, zowel nationaal als internationaal.

Van data naar beleid

Mengerink is positief over het initiatief dat het CBS nam om Urban Data Centers op te richten in samenwerking met gemeenten. ‘We zien dat veel gemeenten het lastig vinden om met data een vertaalslag naar beleid te maken. Op het moment dat het CBS daar dicht op gaat zitten bij de gemeente is meer mogelijk. En het feit dat het CBS als centraal gestuurde organisatie met een enorme hoeveelheid data de lokale overheden opzoekt voor samenwerking is zeker interessant.’ De VN-conferentie werd vrijdagmiddag afgesloten met de feestelijke uitreiking van een aantal awards voor deelnemers die innovatieve oplossingen hadden bedacht en uitgevoerd op het gebied van de SDGs. Een mooi voorbeeld was een project in Botswana. Daar ging men gebukt onder hoge werkloosheid. Door de lancering van een social improvement program werd de mate van zelfvoorziening onder de bevolking bevorderd.

De officiële opening van het CBS Urban Data Center/Den Haag is in september 2017