Eerste Departementale Data Centrum van start

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Op 10 mei hebben het CBS en het ministerie van Economische Zaken (EZ) een primeur: de lancering van het Departementaal Data Centrum CBS/EZ. Dit is het eerste Departementale Data Centrum binnen de Rijksoverheid, waarin kennis van het CBS gekoppeld wordt aan kwantitatieve beleidsvragen van een ministerie. Het gaat om kennis over data-analyse, dataverwerking, data-infrastructuur en privacy. Het nieuwe Data Centrum is dé plek om zowel bestaande als nieuwe databronnen in te zetten voor het beantwoorden van beleidsvragen van het ministerie van EZ. Binnen het Data Centrum wordt samengewerkt met verschillende EZ-agentschappen: Agentschap Telecom, de NVWA, RVO.nl, SodM en DICTU.

Intensieve relatie

Het CBS en het ministerie van EZ werken reeds decennialang samen. En die samenwerking is de laatste jaren alleen nog maar intensiever geworden. Cecile Schut, directiesecretaris bij het CBS: ‘Het CBS heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in zijn relaties met onder andere ministeries. EZ is daar een goed voorbeeld van. Wij doen veel projecten met hen samen. Kijk bijvoorbeeld naar ‘De staat van het MKB’, een platform waar het CBS op verzoek van het ministerie alle gegevens over het MKB in Nederland bij elkaar heeft gebracht.’ Met het directoraat-generaal Bedrijfsleven en Innovatie van het ministerie heeft het CBS de inhoudelijke samenwerking al geprofessionaliseerd. Dat resulteert in een project- en programmaportfolio dat nauw aansluit bij de voortdurend veranderende behoefte van het ministerie aan beleidsinformatie. Maar bijvoorbeeld ook op het gebied van de landbouw- en natuurstatistieken bestaan al vele jaren nauwe banden. Verder is het Centraal Planbureau een belangrijke relatie, waarmee het CBS intensieve contacten onderhoudt. Maar er zijn ook onderdelen van het ministerie waarmee de samenwerking in de komende maanden nog verder ontwikkeld moet worden.

Data Centers voor de ministeries

Cecile Schut is naast haar functie als directiesecretaris ook betrokken geweest bij de opzet van de Urban Data Centers van het CBS. ‘Dat zijn intensieve samenwerkingsverbanden tussen het CBS en gemeenten in Nederland, waarbij de kennis van het CBS over statistische analyse en dataverwerking wordt gecombineerd met de ambities van gemeenten om te komen tot data gedreven beleidsontwikkeling van de stad. Het CBS heeft immers heel veel databronnen waarmee het mogelijk is statistische analyses uit te voeren. Gecombineerd met data die gemeenten hebben, kan dat veel opleveren. Een dergelijke constructie willen we ook vertalen naar de departementen, waaronder het ministerie van EZ. Zo’n Data Centrum is goed in te passen binnen de bestaande samenwerking. Het CBS kan zo zijn dienstverlening nóg meer afstemmen op de beleidsvragen van het ministerie en samen kunnen we nieuwe mogelijkheden verkennen, bijvoorbeeld op het gebied van open data en big data. Zo zal bijvoorbeeld op verzoek van het ministerie big data-onderzoek bij het Center for Big Data Statistics (CBDS) plaatsvinden, waarbij dataspecialisten van het ministerie expertise op het gebied van big data zullen opdoen.’

‘Meer datagebruik vraagt ook om meer aandacht voor privacy’

EZ DataMatch

Ramon de Louw is senior adviseur informatiebeleid bij het ministerie van EZ. In 2016 was hij betrokken bij de EZ DataMatch. ‘Vanuit meerdere organisaties binnen EZ werd gezocht naar experimentele manieren om innovatiever en efficiënter data in te zetten. Vanuit een groot aantal ideeën werden er drie geselecteerd om daadwerkelijk als experiment op te pakken. We zijn we in maart 2016 de EZ DataMatch I gestart, waar we ideeën hebben gegenereerd om de databestanden van de overheid effectiever in te zetten. Zo koppelde het CBS bijvoorbeeld zijn landbouwstatistiek aan de subsidie-database van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Dat leverde nuttige informatie op, ook voor de betrokken beleidsmedewerkers. De experimenten toonden aan dat er veel mogelijkheden waren.’ Als snel kreeg de eerste EZ DataMatch een vervolg. Daarbij werd bijvoorbeeld door het CBS en RVO gekeken in hoeverre snelgroeiende, innovatieve bedrijven gebruik maken van het innovatie-instrumentarium van het ministerie, zoals regelingen en subsidies.

Krachten bundelen

De Louw geeft aan dat binnen het ministerie van EZ een toenemende behoefte is aan mogelijkheden om nóg gerichter met datagebruik en data-analyse aan de slag te gaan. ‘Het combineren en analyseren van data leidt immers tot nieuwe inzichten die bijdragen aan een beter beleid of een effectievere uitvoering. Dat is de reden waarom we data als thema centraal stellen in de I-strategie van EZ.
Onze experimenten op het gebied van datagebruik en data-analyse zoals we die in het afgelopen jaar hebben uitgevoerd gaan dus door, maar nu met als doel het een serieus onderdeel van ons werk te maken. Wij bundelen onze krachten door samen te werken in een Departementaal Data Centrum EZ.’ Volgens De Louw is er binnen het ministerie veel enthousiasme voor de samenwerking. ‘Er is veel dynamiek bij verschillende onderdelen van EZ. Dat blijkt ook uit het programma van de inmiddels derde EZ DataDag op 10 mei, waar we een aantal actuele onderwerpen bij de kop pakken. Deze DataDag bevordert binnen EZ ook een community van medewerkers, die kennis en vaardigheden rond datagedreven werk bij elkaar brengen. Er is bijvoorbeeld een workshop over datastromen en intelligence in de visketen, een workshop over kansen van duurzame energiestromen en verantwoord innoveren met data. Meer datagebruik vraagt immers ook om meer aandacht voor privacy.’

Relevante links