CBS brengt elektronisch afval Europese landen in kaart
Aangescherpte eisen
In elektronisch afval als tv’s, telefoons en broodroosters zitten waardevolle materialen én schadelijke stoffen. De Europese lidstaten vinden het daarom belangrijk dat dit afval goed gerecycled wordt en op een verantwoorde manier afgevoerd. In de aangescherpte EU-richtlijn staat dat landen voor eind 2018 aan de volgende eis moeten voldoen: 65 procent van de apparatuur die op de markt wordt gezet wordt ingezameld óf 85 procent van de totale hoeveelheid elektronisch afval wordt ingezameld. Maar hoe bereken je hoeveel dat is? Statistisch onderzoeker Kees Baldé: ‘Wij hebben op basis van bestaande statistische concepten en de bestaande data een methode ontwikkeld om dit te schatten.’
Transparant
Tot nu wordt in Nederland en in de meeste andere EU-landen een register bijgehouden waar bedrijven melden hoeveel elektronische apparaten er verkocht worden. Baldé: ‘De EU wil de hoeveelheid afval echter ook op een andere manier kunnen schatten. Er moet een officieel datapunt komen, als controle op het bestaande register.’ De nieuwe methode maakt gebruikt van CBS-statistieken over productie, import en export. ‘Zo berekenen we hoeveel apparatuur er op de markt wordt gezet’, legt statistisch onderzoeker Vincent van Straalen uit. ‘We kijken puur naar de hoeveelheid spullen, niet naar welk bedrijf ze produceert. De hoeveelheid afval schatten we vervolgens op basis van de verwachte levensduur van producten.’ De methode is transparant: iedereen kan zien hoe het productie- en afvalcijfer is opgebouwd. Het script werkt op basis van data van Eurostat, daarom kunnen alle landen in de EU het direct toepassen.
CBS heeft inmiddels voor alle Europese landen berekend hoeveel elektronisch afval ze jaarlijks produceren
Open source
In februari beslist de EU of de CBS-methode dé standaardmethode in Europa wordt. Statistisch onderzoeker Albert-Jan Roskam: ‘De methode is open source beschikbaar. Dat betekent dat andere landen deze gemakkelijk kunnen overnemen én verfijnen en aanpassen voor de eigen situatie. We hopen dat dat gebeurt, zo wordt een methode steeds beter.’ De methode is geschreven in computertaal R, een taal die veel gebruikt wordt in Europa. Roskam: ‘Het is de lingua franca onder statistici aan het worden.’
Circulaire economie
CBS heeft inmiddels voor alle Europese landen berekend hoeveel elektronisch afval ze jaarlijks produceren. De methode is echter breder in te zetten. Van Straalen: ‘Dezelfde formule kunnen we ook op andere goederen loslaten. Je kunt dan de toekomstige hoeveelheid afval op verschillende plaatsen in Nederland gaan voorspellen.’ De regering wil onnodig afval graag voorkomen. ‘Onze methode is in dat kader interessant. Als je weet waar bepaalde afvalstromen vrijkomen, kun je stimuleren dat die materialen hergebruikt worden: de circulaire economie.’
Meer weten over de nieuwe methode? Kijk op de website.