Minister Ploumen in gesprek met CBS over internationale thema’s

Recente ontwikkelingen

De internationaliseringsmonitor verschijnt elk kwartaal en gaat in op recente ontwikkelingen op het gebied van globalisering. Elke editie is gekoppeld aan een thema. De tweede kwartaalmonitor van 2016 staat in het teken van agribusiness. Een sector die van enorm belang is voor de Nederlandse economie, vertelde Marjolijn Jaarsma, woordvoerder en projectleider van de Internationaliseringsmonitor, in haar toelichting aan de minister.

Dynamiek in de agribusiness

Uit de monitor blijkt dat de landbouwexport in 2015 met 81,3 miljard euro de hoogste waarde ooit bereikte. Na de Verenigde Staten is ons land de grootste landbouwexporteur in de wereld. Inclusief landbouwgerelateerde producten zoals landbouwmachines en meststoffen bedroeg de export bijna 90 miljard euro. Dat is 21 procent van de totale Nederlandse goederenexport. ‘Het beeld dat het buitenland van ons heeft wordt voor een belangrijk deel bepaald door de agribusiness’, reageerde de minister. ‘Er is ook veel belangstelling voor onze technologieën, waaraan we mede onze tweede positie in de wereld te danken hebben. De dynamiek in de agribusiness is dan ook heel belangrijk.’

Innovaties in internationalisering

De samenwerking tussen CBS en het ministerie van Buitenlandse Zaken (waaronder ook de portefeuille van minister Ploumen valt) verloopt naar tevredenheid, vertelde Tjin-A-Tsoi. De presentaties onderstreepten het belang van deze samenwerking en gaven ook aan dat er nog veel kansen liggen. Projectleider van de Internationale Handel in Diensten Statistiek Roos Smit ging in op innovaties in internationaliseringsonderzoek. Zij wees er op dat Nederland relatief veel verdient aan diensten, maar dat het zicht op het gedrag van internationale dienstenleveranciers scherper kan. ‘Er is nu een databron beschikbaar waarmee we belangrijke vragen op dit gebied kunnen beantwoorden. Denk aan een vraag als: welk deel van de internationale handel in goederen én in diensten is afkomstig uit het MKB? We zijn hiermee volop aan het werk.’

Onderzoek naar waardeketens

Smit gaf ook aan dat CBS een onderzoek is begonnen naar waardeketens. Steeds meer productieprocessen zijn opgeknipt en verspreid over verschillende landen. Maar wat levert dat precies per land op? Ze gebruikte hierbij cacao als voorbeeld. ‘Voor ons beleid is kennis van de waardeketen heel waardevol’, reageerde de minister. ‘Met name voor onze hulp- en handel-agenda, die gericht is op duurzame groei van ontwikkelingslanden.’ Verwijzend naar het cacaovoorbeeld: ‘Als je de waarden in de keten kent, kun je een issue als fair pricing naar voren brengen. En weet je beter aan welke knoppen je moet draaien om de handel zowel voor ons als voor de boeren interessant te maken.’

Global goals

Gerard Eding, directeur van de CBS-afdeling Nationale Rekeningen, ging in op belangrijke nationale en internationale ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. ‘In de VN hebben regeringsleiders hun handtekening gezet onder zeventien global goals met 169 subdoelen. Hoe gaan we die meten? Er is een eerste lijst met ruim 200 indicatoren samengesteld. Uit een eerste inventarisatie blijkt dat we in Nederland voor ongeveer 35 procent beschikbaar hebben. Dat betekent dat over 65 procent van de indicatoren nog geen cijfers zijn. Daar is zeker een rol weggelegd voor de nationale statistiekbureaus, maar dat vraagt ook om investeringen. Hoe gaan we nationaal rapporteren? Hoe verweven we de global goals in onze bestaande duurzaamheidsmonitor? En hoe houden we rekening met de wensen van de onderzoekscommissie ‘Brede Welvaart’ van de Tweede Kamer?’

Ambitieus

Volgens Eding zijn de global goals ambitieus. ‘Zowel politiek, beleidsmatig als qua statistieken. Nauwe samenwerking tussen Buitenlandse Zaken en CBS is daarbij belangrijk. En deze samenwerking moeten we de komende periode zeker gezamenlijk verder vorm geven.’ Minister Ploumen zei hierbij veel te verwachten van zich snel ontwikkelende technologieën en databronnen zoals big data. ‘Er is de afgelopen tien, vijftien jaar veel veranderd op het gebied van data verzamelen.’ Tjin-A-Tsoi vulde aan dat CBS internationaal voorop loopt op het gebied van innovatie en big data. 

Volgens Gerard Eding van de CBS-afdeling Nationale Rekeningen zijn de global goals ambitieus

Asielmigranten

De laatste presentatie ging over het internationale vraagstuk rondom asielzoekers. Onderzoeker Katja Chkalova vertelde dat CBS veel vragen van zowel de media als beleidsmakers over dit onderwerp kan beantwoorden, maar dat er ook vragen zijn waarop het statistiekbureau nog geen antwoord heeft. ‘Wij weten op dit moment bijvoorbeeld weinig over de mensen die nu nog in de procedure zitten. Maar ook op het gebied van integratie is nog maar weinig bekend. Er moeten nog stappen genomen worden om een eenduidig, relevant en actueel beeld van asielmigranten te krijgen.'

Integrale vluchtelingenstatistiek

Een voorstel van CBS over een integrale vluchtelingenstatistiek ligt momenteel bij een departementale groep, waar ook het ministerie van Buitenlandse Zaken aan deelneemt. Minister Ploumen onderstreepte het belang van goede cijfers. ‘Mijn collega-ministers uit de vluchtelingenlanden vertellen mij dat met de uitstroom expertise en vakbekwaamheid uit hun land verdwijnt. Zelf denk ik ook dat dat zo is. Het is dus heel interessant om meer inzicht te krijgen in vluchtelingen: waar komen ze vandaan en waarom komen ze? De kennis die dat oplevert, geeft meer inzicht. Daarmee kan beleid worden aangescherpt.’