Canada, Engeland en Zweden kopiëren succesvol innovatielab CBS

Veiligheidsaspecten

Het idee voor een Zweeds innovatielab ontstond een jaar geleden, na een bezoek van Zweedse statistici aan CBS. Inmiddels staat het lab in de startblokken. Ulf Durnell van het Zweedse statistiekbureau: ‘We denken nu na over wat nodig is om het lab echt te gaan gebruiken. Wie moeten we mobiliseren en waar moeten we rekening mee houden? Denk bijvoorbeeld aan de veiligheidsaspecten. Hoe creëren we een data-omgeving in het lab, die los staat van onze normale werk-data-omgeving en toch veilig is? Op dat gebied hebben we veel ervaringen kunnen uitwisselen met CBS.’

Pragmatisch

‘Oplossingen zijn soms erg pragmatisch’, zegt Braaksma. ‘Wil je zeker weten dat een internetverbinding – nadat je de nodige data eenmaal hebt binnengehaald – veilig blijft? Dan trek je de stekker eruit!’ Braaksma en zijn collega Emons zijn enthousiast over de vernieuwingsdrang bij het Zweedse statistiekbureau en wijzen daarbij op het belang van een onafhankelijke positie voor het innovatielab, direct onder de directeur-generaal. Dat uitgangspunt werd erkend door de directie in Zweden.

Big data

Twee dagen lang deelde de CBS-afvaardiging kennis met de Zweedse statistiekcollega’s en medewerkers van instellingen waar het Zweedse statistiekbureau nauw mee samenwerkt. Emons: ‘We hebben het onder andere gehad over de inzet van Big Data voor scheepvaartstatistieken. Dat onderwerp speelt ook bij CBS. De vraag is dan vooral: hoe analyseer je die Big Data zo dat er bruikbare statistieken uitkomen?’

Uitwisseling van kennis en ervaring op Europees niveau is een belangrijk middel om verder te komen

Webscraping

Ideeën voor innovatie zijn er genoeg in Zweden. ‘Het eerste jaar willen we ons vooral richten op Big Data’, vertelt Durnell. ‘Waaronder de gegevens van elektriciteitsmeters in huishoudens en scannerdata van winkelketens. En op ‘webscraping’, waarbij methoden ontwikkeld worden om op een goede manier informatie van internet te halen, als aanvulling op andere databronnen.’ Om die ambities te verwezenlijken nam het Zweedse statistiekbureau onder meer twee jonge data-scientists aan. ‘Dat is positief’, aldus Braaksma. ‘Zij brengen veel energie en het is het soort medewerker dat moderne statistiekbureaus nodig hebben: zij hebben namelijk zowel kennis van onderzoek doen als van ICT.’

Europese samenwerking

Nederland en Zweden zetten hun samenwerking op het gebied van innovatie graag voort. Durnell: ‘Het liefst ook met andere Europese landen. Dat maakt onze innovatieve kracht alleen maar sterker.’ Emons en Braaksma geven aan dat er spanning zit tussen aan de ene kant de wens om zoveel mogelijk landen te betrekken bij nieuwe toepassingen, bijvoorbeeld op het gebied van Big Data, én de wens om snel vooruitgang te boeken. ‘Dat laatste lukt niet als iedereen een bijdrage wil leveren. Maar uitwisseling op Europees niveau is een belangrijk middel om verder te komen.’

Wat is het CBS innovatielab?

Het CBS innovatielab is de spreekwoordelijke ‘zolderkamer’ om innovatie te versnellen en innovatieve trajecten te ondersteunen met geavanceerde middelen. Het is een inspirerende en flexibele ruimte waarbinnen brainstormsessies plaatsvinden om ideeën te genereren en uit te werken. Er zijn krachtige computers beschikbaar voor analyses met Big Data en ander zwaar rekenwerk. Dit maakt het makkelijker nieuwe methoden te testen, niet standaard software uit te proberen en alternatieve processen te simuleren. Kortom: een ruimte waar, vaak in samenwerking met externe innovatieve partners, statistische experimenten goed gedijen.