Welzijn bevolking hoog op de agenda

Leefsituatie

Welzijn is een meerdimensionaal begrip. Maar wat betekent het nu eigenlijk? Linda Moonen, statistisch onderzoeker bij CBS, geeft aan dat welzijn in feite de gehele leefsituatie van mensen omvat. ‘Naast de materiële leefsituatie van mensen, zoals hun inkomen, spelen daarbij bijvoorbeeld ook de gezondheid, sociale contacten en veiligheid een rol. Daarbij is niet alleen de objectieve leefsituatie, maar ook het subjectieve oordeel van mensen hierover van belang.’

Internationale initiatieven

Vooral op internationaal gebied zijn er de laatste jaren steeds meer initiatieven om het welzijn van de bevolking een meer prominente plek te geven op de politieke agenda. Zo werkt de OESO met het project ‘How’s life?’ aan het thema welzijn. De Verenigde Naties hebben op 20 maart van vorig jaar in een resolutie de Internationale Dag van het Geluk uitgeroepen. Verschillende statistische bureaus hebben de laatste jaren ook meer aandacht voor welzijn. Eurostat, het Europese statistiekbureau, werkt aan dit thema onder de noemer ‘Quality of life’. Het heeft in 2013 voor het eerst internationale cijfers over welzijn laten verzamelen op basis van het voor EU-landen verplichte onderzoek naar de leefsituatie van mensen.

Welzijn hoog op de agenda

Volgens Moonen heeft CBS het thema welzijn sinds 2009 hoger op de agenda gezet vanwege al die internationale aandacht. ‘In dat jaar is welzijn als speerpunt voor de volgende jaren vastgelegd. Dit project was specifiek gericht op het ontwikkelen van reguliere statistieken over subjectief welzijn. Dat is het oordeel of de waardering van mensen over het leven en verschillende onderdelen daarvan.’ Objectieve indicatoren om de leefsituatie van de bevolking te beschrijven waren al veelvuldig aanwezig, zoals gegevens over opleiding, inkomen, arbeid, gezondheid en veiligheid. Ook subjectief welzijn wordt al sinds 1974 gemeten door CBS, maar gegevens op dit gebied waren veel beperkter beschikbaar dan de objectieve indicatoren. Zo werd er wel aan mensen gevraagd in hoeverre zij tevreden zijn met het leven dat zij leiden, maar ontbraken vragen over de waardering van belangrijke deelaspecten van het leven.

Sociale samenhang en welzijn

In de verschenen publicatie over welzijn maakt CBS volgens Moonen vooral gebruik van gegevens uit het onderzoek ‘Sociale samenhang en welzijn’. ‘CBS voert dit onderzoek sinds 2012 uit. Hierin worden onder andere vragen gesteld over subjectief welzijn, sociale, maatschappelijke en politieke participatie en vertrouwen.’ Respondenten zijn in eerste instantie gevraagd om via internet mee te doen aan het onderzoek. In geval van non-respons zijn degenen van wie het telefoonnummer bekend was opnieuw benaderd, maar dan telefonisch. Degenen zonder bekend telefoonnummer zijn nogmaals persoonlijk benaderd. Moonen: ‘Voor het onderzoek is een aselecte steekproef van ruim 11 duizend personen getrokken uit de Nederlandse bevolking. In totaal hebben meer dan 7,5 duizend mensen meegedaan, met een totale respons van 68 procent.’

Resultaten

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat Nederlandse mannen in het leven vaker positieve emoties hebben dan vrouwen. Ze voelen zich vaker kalm en rustig en zijn ook vaak gelukkiger. Mannen en vrouwen in Nederland zeggen even vaak tevreden te zijn met hun leven, maar vrouwen vinden het leven vaker zinvol. In vergelijking met andere landen uit de Europese Unie is het welzijnsniveau in Nederland gemiddeld hoger. Inwoners van Nederland zijn gemiddeld genomen meer tevreden met het leven, zij voelen zich vaker gelukkig en vinden de dingen die zij doen in het leven ook meer zinvol dan gemiddeld in Europa.