Data snel inzichtelijk maken met dashboards
Ward Venrooij werkt sinds 5 jaar bij TNO in Soesterberg en is specialist in het maken van dashboards. Hij heeft er inmiddels al zo’n 25 op zijn naam staan. ‘Bij dashboarding en informatievisualisatie gaat het om het tonen van kerngegevens in een visueel overzichtelijke vorm. Gebruikers kunnen daarmee snel de benodigde informatie uit grote hoeveelheden data halen,’ legt hij uit. Dashboards worden vaak ingezet als Business Intelligent instrument, waar ze goederen- en financiële stromen voor managers inzichtelijk maken. Daardoor kunnen zij snel beslissingen nemen. Venrooij: ‘Dashboards blijken echter ook buiten de wereld van Business Intelligence een effectief medium om data inzichtelijk te maken. Bij TNO zijn we dashboards daarom ook op een groot aantal andere terreinen gaan toepassen.’
Computerspelletje
Als voorbeeld laat Venrooij een dashboard zien dat TNO in opdracht van het ministerie van Defensie ontwikkelde. Het ziet er uit als een computerspelletje: de gebruiker kan met knopjes en schuifjes de bepakking, uitrusting en de mate van fysieke en mentale fitheid van een militair bepalen. Ook kan hij omstandigheden als klimaat aanpassen. Vervolgens moet die militair een parcours afleggen: ‘Aan de hand van grafieken kun je gedurende het hele traject zien hoe zwaar de soldaat belast wordt.’ Het dashboard is op dit moment nog in de conceptfase, maar kan in de toekomst besluitvormers bij Defensie helpen bij het maken van ingewikkelde keuzes rond uitrusting en training.
Ingewikkelde modellen
Het dashboard ziet er eenvoudig uit, maar het is gebaseerd op veel wetenschappelijk onderzoek en ingewikkelde modellen. Venrooij: ‘TNO doet veel onderzoek naar perceptie en cognitie. We weten dus op welke manier mensen informatie het beste kunnen lezen, begrijpen en verwerken.’ Die kennis is verwerkt in de dashboards van TNO. ‘Van veel studies wilden we de data nog inzichtelijker en toegankelijker maken voor onze klanten. We maakten altijd al keurige rapportages waarin we ons onderzoek en de conclusies beschreven. Door daarnaast ook een dashboard op te leveren, stellen we onze klanten in staat om de onderzoeksdata op verschillende manieren te bekijken. De verzamelde data worden zo een stuk toegankelijker en leveren extra inzichten op voor de klanten.’
TNO en CBS hebben veel overeenkomstige waarden: betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en onafhankelijkheid
Klantgericht
CBS doet veel onderzoek voor derden. De data die daarbij gebruikt worden zouden heel goed als input kunnen dienen voor nieuwe dashboards, zegt Venrooij: ‘Je kunt je dienstverlening ermee vergroten. Niet alleen lever je een tabel, je bouwt er nu een dashboard omheen als een extra stap richting de eindgebruiker. Die hoeft dan niet allerlei extra berekeningen en bewerkingen uit te voeren om inzicht te krijgen in de geleverde data. Dashboards zijn een goed middel om gegevens te delen met de samenleving. Als je veelgebruikte data onderbrengt in een dashboard kun je die cijfers toegankelijk maken voor een groot publiek. Daarmee zorg je ervoor dat veel mensen kennis kunnen maken met ingewikkelde data.’
Topsectoren
Inmiddels hebben TNO en CBS in opdracht van het ministerie van Economische Zaken samen twee dashboards gebouwd: een dashboard over het Europees Sociaal Fonds en de visualisatie ‘Economische topsectoren’. Dit tweede dashboard laat de ontwikkelingen zien van negen topsectoren in de Nederlandse economie, waaronder de chemie, de voedingsindustrie en de creatieve industrie. Grote hoeveelheden gegevens uit de sectoren zijn met eenvoudige illustraties snel inzichtelijk en met elkaar te vergelijken.
Interessante partner
Voor TNO is CBS een interessante partner om mee samen te werken, betoogt Venrooij. ‘De organisaties vullen elkaar aan. TNO en CBS hebben veel overeenkomstige waarden: betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en onafhankelijkheid staan bij beide organisaties hoog in het vaandel. CBS heeft daarnaast unieke data en manieren om data te verzamelen. Bij TNO hebben we veel ervaring in het maken van modellen waarin heel veel van deze data verwerkt zijn. Een hele mooie combinatie.’