Hackathon: van data naar beleid

/ Auteur: Masja de Ree
Voor gemeenten zijn enorme hoeveelheden data over hun inwoners beschikbaar. Hoe zet je die schat aan informatie in om belangrijke beleidsvragen te beantwoorden? Tijdens de Hackathon van de gemeente Zwolle eind augustus liet een groep datadeskundigen zien wat mogelijk is. Ook CBS was van de partij. 

Datawetenschappers

Een Hackathon, is dat geen underground-bijeenkomst om computersystemen te kraken? Nee hoor, stelt procesontwikkelaar Dick Windmeijer van CBS gerust. ‘Hackathons richten zich op het ontsluiten van beschikbare data.’ De gemeente Zwolle organiseerde op 29 en 30 augustus een Hackathon om data in te zetten om de vraag te beantwoorden hoe ouderen op een goede manier langer thuis kunnen blijven wonen. De gemeente had tientallen jonge datawetenschappers uitgenodigd, vooral via Data Science Amsterdam. Daarnaast waren vijf medewerkers van CBS aanwezig, omdat CBS het gebruik van data wil stimuleren.

Van data naar visualisatie

Een belangrijke vraag voor de gemeente Zwolle was welke buurtkenmerken van invloed zijn op de zorgvraag van bewoners. Windmeijer: ‘Als je dat uit de data kunt halen, kun je die zorgvraag mogelijk ook beter beantwoorden.’ Tijdens de Hackathon zochten de datadeskundigen in groepen naar toepassingen die de gemeente verder zouden helpen. Windmeijer en zijn twee collega’s stelden op basis van de beschikbare data een model op en maakten een visualisatie van de verwachte zorgvraag per buurt in Zwolle. ‘Dat model hebben we vergeleken met de werkelijke vraag. In enkele buurten week de verwachte vraag sterk af van de werkelijke vraag. Dat is een aanwijzing dat andere factoren daar een rol spelen, bijvoorbeeld sociale cohesie.’

Een belangrijke vraag voor de gemeente Zwolle was welke buurtkenmerken van invloed zijn op de zorgvraag van bewoners

Uitleg over databronnen

CBS heeft veel cijfers op buurtniveau, over bijvoorbeeld inkomen, leeftijd en herkomst van bewoners. Ook publiceert CBS in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken cijfers over zorggebruik en uitkeringen. Martine de Mooij van het Centrum voor Beleidsstatistiek van CBS gaf de ‘hackers’ uitleg over deze databronnen. De Mooij: ‘We vertellen graag wat we allemaal in huis hebben. Als gemeentes onze informatie goed gebruiken, hoeven ze zelf minder onderzoek te doen. Daarnaast verrichten we als Centrum voor Beleidsstatistiek onderzoek in opdracht. Ook daar kunnen gemeentes gebruik van maken.’

Kennis delen

Op de Hackathon in Zwolle liet CBS zien dat het niet alleen data levert, maar ook over kennis beschikt om die data te visualiseren en te interpreteren. De Mooij kijkt terug op een mooie hackersbijeenkomst. ‘De deelnemers konden niet wachten om met de data aan de slag te gaan.’ De gemeente Zwolle was zo enthousiast dat er nu gesprekken met CBS zijn om de Hackathon een vervolg te geven.