Betrouwbare cijfers voor een betere samenleving

Vrijwilligers

Brakman begon haar loopbaan als secretaris van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). Daarna maakte ze de overstap naar het Commissariaat voor de Media. Nu is ze onder meer ruim drie jaar voorzitter van het Bestuur van het Nederlandse Rode Kruis. Bij haar aantreden daar had ze zichzelf tot doel gesteld de Nederlandse tak beter zichtbaar te maken. Dat blijkt niet altijd makkelijk. De Nederlander associeert het Rode Kruis eerder met de strijd tegen Ebola, de hulpverlening aan Syrische vluchtelingen of de opvang van de slachtoffers van de aardbeving in Nepal. De Nederlandse vrijwilliger die betrokken is bij calamiteiten, evenementen en blaren doorprikt tijdens de avondvierdaagse kan op minder enthousiasme rekenen. Brakman: ‘Dat heeft tijd nodig. Vrijwilligers zijn niet voor iedereen even zichtbaar, maar ze zijn altijd ter plekke om hulp te bieden.’ Zo kwamen hulpverleners van het Rode Kruis vorig jaar in actie tijdens grote branden en calamiteiten in Rotterdam, Diemen en Venlo. Ook tijdens het drama met de monstertruck in Haaksbergen waren ze er. Inmiddels weet de Nederlander het Nederlandse Rode Kruis steeds beter te vinden. Een EHBO-app werd vorig jaar meer dan een miljoen keer gedownload.  

Ready2Help

Net als zoveel andere organisaties ontkomt ook het Rode Kruis niet aan het gebruik van data volgens Brakman. ‘We zijn begonnen met ‘Ready2Help’. Dat is een netwerk van mensen die willen helpen bij calamiteiten, zoals ondersteuning van de politie, brandweer, ambulance en hulpdiensten. Het Rode Kruis heeft zo de beschikking over een database van vrijwilligers die direct opgeroepen kunnen worden om slachtoffers op te vangen, water uit te delen, tenten op te zetten. Maar het kan ook voorkomen dat we een tolk of een elektricien nodig hebben. Dan is het handig als we direct ter plekke iemand kunnen vinden en inschakelen’, aldus Brakman.

‘Met de nieuwe werkwijze van CBS sluiten de data aan bij de onderwerpen die in de samenleving spelen, in plaats van andersom’

Helicopterview

Brakman is zelf nooit  journalist geweest maar voelt zich er wel een. ‘Ik heb graag een helicopterview over wat zich in de samenleving afspeelt. Ik wil alles volgen en ben breed geïnteresseerd.’ Ze is sinds januari 2010 voorzitter van de Centrale Commissie voor de Statistiek (CCS), de commissie die de samenhang en de relevantie van de programmatische voornemens van het statistiekbureau moet beoordelen. ‘CBS is een bijzonder overheidsbedrijf dat over alle sectoren heen gaat, dat spreekt me enorm aan. De cijfers zijn heel breed en uiteenlopend over alle takken van de samenleving.’

Nieuwsorganisatie

Veel Nederlanders vinden het werk van CBS vanzelfsprekend, maar dat vindt Brakman onterecht. ‘CBS’ers kunnen echt trots zijn op hun bedrijf en hun vak. Het herbergt een schat aan informatie, cijfers en gegevens.’ Die moeten volgens haar wel ontsloten en toepasbaar gemaakt worden. ‘De cijfers zijn ondersteunend voor de democratische meningsvorming en de samenleving.  Ze vertellen wat er in de samenleving gebeurt en bevatten informatie op basis waarvan mensen belangrijke beslissingen kunnen nemen.’ Het ontsluiten van datastromen voor bedrijven en de samenleving én de verbetering van de zichtbaarheid van CBS heeft als voorzitter van de CCS altijd haar grootste aandacht. De weg die CBS onder leiding van de huidige Directeur Generaal is ingeslagen om zich meer en meer tot een nieuwsorganisatie te ontwikkelen, vindt ze dan ook voor de hand liggen. ‘Iedere organisatie is in feite een mediabedrijf geworden; moet zelf actief naar buiten treden. Net zoals ieder persoon via LinkedIn, facebook of twitter of via andere kanalen een publicist is geworden.’ Volgens haar zijn bedrijven steeds bewuster bezig met hun mediastrategie en kijken ze hoe ze zelf nieuws kunnen maken.

‘De cijfers zijn ondersteunend voor de democratische meningsvorming en de samenleving’

Compleet verhaal

Brakman ziet dat de nieuwe strategie bij CBS - meer openheid en het nóg meer delen van de informatie - vruchten afwerpt. ‘Je ziet het terug in de verhalen in de krant. Waar in het verleden cijfers van CBS de aanleiding waren voor een kop, zie je nu dat ze de aanleiding zijn voor een compleet verhaal met daarin ook de uitleg van CBS. Je ziet soms een heel artikel dat uit delen van CBS-publicaties is opgebouwd.’ Datastromen worden steeds prominenter. Elk bedrijf heeft nu iets met ‘big data’. Volgens Brakman is dat geen modegril.  Ze ziet het ook bij de andere organisaties waarvoor ze actief is. ‘Ieder bedrijf gaat met data werken. Omdat ze beschikbaar zijn, maar ook omdat organisaties zich moeten verantwoorden. Dat gaat met geavanceerde datastromen. CBS kan laten zien wat je met data kunt doen. Met de nieuwe werkwijze van CBS sluiten de data aan bij de onderwerpen die in de samenleving spelen, in plaats van andersom. Als je geïntegreerd over een aantal thema’s data publiceert, kun je de ontwikkeling van beleid en gedrag van mensen beïnvloeden. Door cijfers te leveren waar mensen wat mee kunnen, kun je bijdragen aan een betere samenleving.’