Ontwikkeling prijzen gedetailleerder in beeld

/ Auteur: Jaap van Sandijk
Elke maand publiceert het CBS de consumentenprijsindex (CPI): de belangrijkste indicator voor de inflatie. Deze CPI wordt vanaf 2016 vernieuwd met als resultaat een nóg gedetailleerder inzicht in de ontwikkelingen van consumentenprijzen. De nieuwe CPI sluit ook beter aan bij de Europese consumentenprijsindex.

Indicator

Om de CPI te berekenen wordt de prijs van een representatief pakket goederen en diensten in kaart gebracht die huishoudens aanschaffen voor consumptie. Het CBS stelt de inflatie vast door de procentuele stijging van de CPI te meten in een bepaalde periode ten opzichte van diezelfde periode in het voorgaande jaar.

Belangrijke verandering

Er komt een belangrijke verandering voor de CPI aan. Vanaf 2016 gebruikt het CBS dezelfde vernieuwde classificatie van goederen en diensten als die van de Europese geharmoniseerde consumentenprijsindex HICP. Die vernieuwde classificatie geeft een verfijnder beeld van de consumentenmarkt. ‘Neem bijvoorbeeld de huidige artikelgroep telefoon- en internetdiensten’, zegt Els Hoogteijling, hoofd consumentenprijzen bij het CBS. ‘In de nieuwe classificatie wordt onderscheid gemaakt tussen vaste telefonie, mobiele telefonie, internetdiensten en bundels voor telefoon- en internetdiensten. Hierdoor krijgen we een veel transparanter beeld van de consumentenmarkt.’

De nieuwe CPI sluit ook beter aan bij de Europese consumentenprijsindex

Internationale vergelijkbaarheid

Niet alleen Nederland stapt over op de vernieuwde classificatie voor de HICP. Met Eurostat – het statistische bureau van de Europese Unie – is afgesproken dat alle lidstaten dit doen. Hierdoor wordt het gemakkelijker internationaal te vergelijken, zegt Cees van der Vlis. Hij leidt bij het CBS het veranderingsproject. ‘Landen maakten al wel uitsplitsingen van diverse cijfers, maar deden dat naar eigen voorkeur. Nu die uitsplitsingen worden geharmoniseerd, kunnen we prijzen internationaal veel gemakkelijker naast elkaar leggen.’

Nieuw referentiejaar

Als gevolg van de veranderingen start de CPI met een schone lei. 2015 wordt het nieuwe referentiejaar. Al gepubliceerde inflatiecijfers veranderen niet. De CPI wordt geraadpleegd door zowel beleidsmakers als consumenten. Voor de meeste gebruikers verandert er weinig. ‘Vanaf 2016 kan de nieuwe CPI gebruikt worden voor indexering van bijvoorbeeld huren’, zegt Van der Vlis. ‘Intensieve gebruikers moeten dan hun referentiejaar aanpassen van 2006 naar 2015.’ De eerste uitkomsten volgens de nieuwe classificatie worden gepubliceerd op 11 februari 2016.