ICT-gebruik bij bedrijven; bedrijfstak en bedrijfsgrootte, 2024

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Personeel en ICT

Personeel dat werkt met een computer betreft zowel ICT-specialisten als ICT-gebruikers. ICT staat voor informatie- en communicatietechnologie. Een ICT-specialist is een werknemer voor wie ICT het belangrijkste werk vormt, bijvoorbeeld een software-ontwikkelaar, systeembeheerder of een 'hoofd automatiseringsafdeling'. Een ICT-gebruiker is een werknemer die bij het eigen werk gebruikmaakt van een computer en standaardpakketten (zoals tekstverwerking, spreadsheets, databases) en/of branchegerelateerde software (zoals boekhoudpakketten, CAD/CAM pakketten, SPSS).

Personeel dat werkt met internet

Werkzame personen die voor het eigen werk geregeld een computer met toegang tot het internet gebruiken

Toegang en gebruik internet

Vaste Internetverbinding

Vaste internetverbinding wil zeggen een internetaansluiting van het type ADSL, VDSL, SDSL en dergelijke, of een andere hoogwaardige vaste verbinding zoals glasvezel of kabel. (A/S/V)DSL betekent (Asymmetric/Symmetric/Very-high-bitrate) Digital Subscriber Line.

Internet, vast

Bedrijven met een internetaansluiting van het type ADSL, VDSL, SDSL en dergelijke, of een andere hoogwaardige vaste verbinding zoals glasvezel of kabel (A/S/V)DSL: (Asymmetric/Symmetric/Very-high-bitrate) Digital Subscriber Line

Mobiel Internet

Het gaat om bedrijven met mobiel breedbandinternet zoals 3G (UMTS) of 4G via een draagbare computer, tablet en/of via een mobiele telefoon (smartphone). Wanneer de verbinding uitsluitend via Wifi gelegd kan worden, en niet via mobiele telefoonnetwerken, telt deze apparatuur niet mee.

Mobiel internet verstrekt

Bedrijf verstrekt draagbare apparaten met mobiel internet aan de werkzame personen voor hun werk.

Clouddiensten

Het gebruik van cloud-computing of de cloud betreft ICT-diensten via internet. Bedrijven kunnen hiermee bijvoorbeeld opslagcapaciteit, software en rekenkracht gebruiken via internet in plaats van lokaal op hun eigen servers of computers. Clouddiensten zoals gemeten in dit onderzoek voldoen aan de volgende criteria: servers van de aanbieder leveren de diensten; de gebruiker kan de diensten eenvoudig zelf uitbreiden of juist verminderen (bijvoorbeeld de benodigde opslagcapaciteit verhogen of verlagen); de gebruiker heeft na installatie altijd toegang tot de diensten, zonder tussenkomst van de aanbieder; de gebruiker betaalt voor de diensten. Een verbinding via VPN (Virtual Private Network) kan ook tot de cloud behoren.

Clouddiensten gebruikt

Bedrijven die betaalde clouddiensten gebruiken

Artificial Intelligence

Artificial Intelligence (AI) verwijst naar systemen die intelligent gedrag vertonen door hun omgeving te analyseren en - met een zekere mate van zelfstandigheid - acties te ondernemen om bepaalde doelen te bereiken. Deze AI-systemen kunnen volledig op software gebaseerd zijn (bijvoorbeeld spraak- en gezichtsherkenningssystemen) maar ook embedded in apparaten (bijvoorbeeld zelfstandige robots zoals zelfrijdende auto's, autonome drones, autonome magazijnsysteem, etc).

AI gebruikt

Het bedrijf gebruikt tenminste één van de gevraagde AI-technologieën

ICT-veiligheid

Informatie over maatregelen, controles en procedures die een bedrijf toepast met betrekking tot ICT-systemen, met als doel de integriteit, authenticiteit, beschikbaarheid en vertrouwelijkheid van gegevens (data) en systemen te borgen.

Gebruikte ICT-veiligheidsmaatregelen

Maatregelen die bedrijven genomen hebben om hun cyberweerbaarheid te verhogen.

Anti-virussoftware

Het gebruik van antivirussoftware betreft zowel gratis als betaalde software.

Beleid voor sterke wachtwoorden

Wachtwoorden die ten minste acht gemengde karakters hebben, die veranderd moeten worden na een bepaalde periode en/of naar aanleiding van bijvoorbeeld een ICT-veiligheidsincident, en die versleuteld worden verstuurd en opgeslagen

Biometrische methoden

Identificatie en authenticatie van gebruikers worden via biometrische methoden vastgesteld. Authenticatie via bijvoorbeeld een vingerafdruk, de stem of het gezicht.

Authenticatie via soft- of hardwaretoken

Het gaat om identificatie en authenticatie van gebruikers via software of hardware-tokens om toegang te krijgen tot de ICT-systemen (oftewel twee-factor authenticatie), bijvoorbeeld via smartcards, USB-beveiligingssleutels of mobiele telefoons (eenmalige inlogcodes via SMS of app).

Encryptie van data

Het gaat om versleutelingstechnieken (encryptie) van data, documenten of e-mails. In 2017 werd encryptie nog opgedeeld in encryptie van opslagen en verstuurde data; vanaf 2018 is het samengevoegd.

Gegevens op andere fysieke locatie

Het gaat om het op een andere fysieke locatie bewaren van (reserve)gegevens (offsite data-backup). Opslag in de cloud telt ook mee.

Network access control

Alleen apparaten die voldoen aan bepaalde eisen krijgen toegang tot het bedrijfsnetwerk, bijvoorbeeld alleen apparaten die de laatste update van een besturingssysteem hebben geïnstalleerd.

VPN internetgebruik buiten het bedrijf

Het gaat om het gebruik van een Virtual Private Network (VPN) bij internetgebruik buiten het eigen bedrijf. Een VPN zorgt ervoor dat alle internetverkeer tussen de gebruiker en de VPN-server wordt versleuteld. Daardoor kan het verkeer niet worden afgeluisterd, en kan de inhoud van bezochte websites niet worden gemanipuleerd door kwaadwillenden (bijvoorbeeld man-in-the-middle-aanvallen).

Logbestanden voor analyse incidenten

Logbestanden opslaan om incidenten achteraf te analyseren

Methodes voor beoordelen ICT-veiligheid

Het gaat om methodes om de ICT-veiligheid in het bedrijf te kunnen beoordelen, zoals de veiligheidsmaatregelen laten controleren door derden, of tests uitvoeren. Voorbeelden zijn: penetration testing (pen test), red teaming, ethisch hacken, back-up systemen testen of gesimuleerde ICT-veiligheidsincidenten zoals phishing-emails versturen. Dergelijke tests worden uitgevoerd om op een veilige manier kwetsbaarheden in ICT-systemen op te sporen.

Risicoanalyses

Periodiek beoordelen wat de kans is dat het bedrijf wordt getroffen door een incident, en wat daarvan de mogelijke gevolgen zouden zijn

ICT-beveiligingsmonitoringsysteem

Het gaat om het gebruik van een monitoringsysteem om verdachte activiteiten te detecteren (bijvoorbeeld inbraakdetectie‐ of preventiesystemen die het gedrag van gebruikers of apparaten, netwerkverkeer monitoren). Sluit antivirussoftware, standaard firewalloplossing opgenomen in het besturingssysteem van personal computers en routers uit.

E-commerce voor verkoop

E-commerce is het ontvangen of plaatsen van orders voor goederen of diensten over elektronische netwerken, ongeacht de wijze van betalen en afleveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bestellen van producten op een website. Bestellingen per telefoon, fax of (handmatig getypte) e-mail tellen niet mee als e-commerce.
Verkoop via externe netwerken of elektronische verkoop is hier gedefinieerd als elektronische orderontvangst (exclusief handgeschreven e-mail). Verkoop kan plaatsvinden via de website van een bedrijf (openbaar, algemeen toegankelijk), of via EDI (Electronic Data Interchange). Met EDI wordt hier bedoeld: het zenden of ontvangen van informatie in een afgesproken format dat automatische verwerking mogelijk maakt, bijvoorbeeld EDIFACT, XML, UBL, XBRL.

Via website/apps

Bedrijven die gebruikmaken van een website of app om goederen of diensten te verkopen.

Verkoop via website of app

Bedrijven orders voor goederen/diensten ontvangen via website