Warmtepompen; aantallen, thermisch vermogen en energiestromen
| Warmtepompen | Sector | Perioden | Warmtepompen Opgestelde warmtepompen einde van jaar (aantal) | Thermisch vermogen van warmtepompen In gebruik genomen thermisch vermogen (megawatt) | Thermisch vermogen van warmtepompen Uit gebruik genomen thermisch vermogen (megawatt) | Thermisch vermogen van warmtepompen Opgesteld thermisch vermogen einde jaar (megawatt) | Energiestromen Verbruik van elektriciteit en aardgas (TJ) | Vermeden verbruik van fossiele energie (TJ) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Warmtepompen; totaal | Totaal gebouwen | 2023** | 2.257.798 | 2.911 | 146 | 15.362 | 14.209 | 9.933 |
| Warmtepompen; totaal | Woningen | 2023** | 1.806.166 | . | 50 | 9.250 | 8.799 | 5.644 |
| Warmtepompen; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | 451.633 | . | 96 | 6.112 | 5.410 | 4.289 |
| Warmtepompen bodem of water; totaal | Totaal gebouwen | 2023** | 148.529 | 346 | 119 | 2.247 | 2.242 | 4.300 |
| Warmtepompen bodem of water; totaal | Woningen | 2023** | 139.366 | . | 40 | 1.031 | 1.027 | 1.977 |
| Warmtepompen bodem of water; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | 9.163 | . | 79 | 1.216 | 1.215 | 2.324 |
| Warmtepompen bodem of water; wv hybride | Totaal gebouwen | 2023** | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen bodem of water; wv hybride | Woningen | 2023** | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen bodem of water; wv hybride | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Totaal gebouwen | 2023** | 2.109.269 | 2.566 | 27 | 13.115 | 11.967 | 5.633 |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Woningen | 2023** | 1.666.800 | . | 10 | 8.219 | 7.772 | 3.668 |
| Warmtepompen buitenlucht; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | 442.470 | . | 17 | 4.896 | 4.195 | 1.966 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Totaal gebouwen | 2023** | 1.638.494 | 1.520 | 0 | 9.555 | 3.860 | 1.830 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Woningen | 2023** | 1.219.611 | . | 0 | 5.654 | 1.984 | 941 |
| Warmtepompen buitenlucht-lucht | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | 418.883 | . | 0 | 3.901 | 1.876 | 889 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Totaal gebouwen | 2023** | 470.775 | 1.046 | 27 | 3.560 | 8.107 | 3.803 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Woningen | 2023** | 447.188 | . | 10 | 2.565 | 5.788 | 2.727 |
| Warmtepompen buitenlucht-water; totaal | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | 23.587 | . | 17 | 995 | 2.319 | 1.076 |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Totaal gebouwen | 2023** | . | 310 | . | . | . | . |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Woningen | 2023** | . | . | . | . | . | . |
| Warmtepomp buitenlucht-water; wv hybride | Utiliteitsgebouwen, kassen en stallen | 2023** | . | . | . | . | . | . |
| Bron: CBS. | ||||||||
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat cijfers over aantallen warmtepompen, de capaciteit van deze warmtepompen en de hoeveelheid geproduceerde en verbruikte energie. De temperatuur van omgevingswarmte uit de bodem, het oppervlaktewater of de buitenlucht is vaak niet hoog genoeg voor direct gebruik. Daarom worden warmtepompen ingezet om de temperatuur naar een voldoende hoog niveau te brengen.
Omgevingswarmte is een vorm van hernieuwbare energie. Er zijn ook cijfers opgenomen over het vermeden verbruik van fossiele energie en vermeden emissies van kooldioxide. De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar warmtebron (bodem/water of buitenlucht) en naar sector (woningen of utiliteit). Warmtepompen die PVT (zonnecollectoren) als warmtebron gebruiken tellen mee in de categorie bodem of water. Warmtepompen die ventilatieretourlucht als warmtebron gebruiken tellen mee in de categorie buitenlucht-water.
Vanaf 2022 wordt voor de buitenluchtwarmte-water- en de bodem- of waterwarmtepompen het aantal hybride systemen getoond. Met hybride wordt bedoeld een warmtepomp die in combinatie met een aardgasketel werkt. De aardgasketel wordt actief wanneer de warmtevraag niet meer door de warmtepomp alleen kan worden geleverd. Bij het samenstellen van de informatie is gevraagd naar de verkochte warmtepompen waarvan men zeker wist dat deze als hybride worden ingezet. In werkelijkheid kan het aantal hybride warmtepompen hierdoor hoger liggen dan wat er in deze tabel wordt getoond.
Gegevens beschikbaar vanaf:
1994
Status van de cijfers:
Deze tabel geeft definitieve cijfers tot en met 2022 en nader voorlopige cijfers over 2023.
Wijzigingen per november 2024:
Cijfers over 2022 en 2023 zijn geactualiseerd. Cijfers over 2020 en 2021 zijn herzien. Voor buitenlucht-luchtwarmtepompen en buitenlucht-waterwarmtepompen zijn er enkele correcties doorgevoerd naar aanleiding van nieuwe inzichten. Voor 2021, 2022 en 2023 zijn ventilatieretourlucht-waterwarmtepompen toegevoegd aan de categorie buitenlucht-water.
Door deze wijzigingen wijken de cijfers over 2020 in deze tabel af van vergelijkbare cijfers in de tabel Hernieuwbare energie; verbruik naar energiebron, techniek en toepassing.
Wijzigingen per 26 april 2024:
Voorlopige cijfers over 2023 zijn toegevoegd. Cijfers over 2022 zijn herzien.
Voor warmtepompen die in de jaren 2022 en 2023 in gebruik zijn genomen was het niet mogelijk om op basis van de beschikbare informatie onderscheid naar sector (woningen en utiliteit) te maken. Hierdoor worden de onderwerpen ‘In gebruik genomen warmtepompen’ en ‘In gebruik genomen thermisch vermogen’ van deze jaren als ‘.’ weergegeven. De totalen voor 2022 en 2023 zijn wel beschikbaar.
Cijfers over opgestelde warmtepompen per sector in 2022 zijn licht aangepast. Als gevolg hiervan veranderen ook de energiestromen per sector.
Wijzigingen per 19 april 2023:
Geen, dit is een nieuwe tabel. Deze tabel is de opvolger van "Warmtepompen; aantallen, thermisch vermogen en energiestromen, 1994-2021". Zie paragraaf 3.
Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Voorlopige cijfers over het voorafgaande jaar elk jaar in april.
Nader voorlopige cijfers over het voorafgaande jaar verschijnen elk jaar in november.
Definitieve cijfers verschijnen in november van het tweede jaar na het verslagjaar.
Toelichting onderwerpen
- Warmtepompen
- Een warmtepomp is een apparaat waarmee warmte op een lage temperatuur door toevoer van hulp-energie (vaak elektriciteit) wordt omgezet in warmte bij hoge temperatuur.
De werking komt overeen met die van een koelkast. Ook daar wordt warmte van lage temperatuur (in de koelkast) omgezet naar warmte van hoge temperatuur (buiten de koelkast). Daarbij wordt warmte van binnen de koelkast verplaatst naar buiten de koelkast.
Over het aantal warmtepompen zijn drie soorten gegevens beschikbaar:
1. Het aantal in gebruik genomen warmtepompen in een bepaald jaar.
2. Het aantal uit gebruik genomen warmtepompen in een bepaald jaar.
3. Het aantal warmtepompen opgesteld aan het eind van een bepaald jaar.- Opgestelde warmtepompen einde van jaar
- Het aantal warmtepompen dat op 31 december van het verslagjaar in gebruik is.
- Thermisch vermogen van warmtepompen
- Maximale warmteproductie per tijdseenheid
Voor thermisch vermogen wordt als eenheid Megawatt gebruikt.- In gebruik genomen thermisch vermogen
- Het thermisch vermogen dat in het verslagjaar in gebruik is genomen.
- Uit gebruik genomen thermisch vermogen
- Het thermisch vermogen dat in het verslagjaar uit gebruik is genomen en als verwijderd wordt beschouwd.
- Opgesteld thermisch vermogen einde jaar
- Het thermisch vermogen dat op 31 december van het verslagjaar in gebruik is.
- Energiestromen
- Bij warmtepompen zijn drie energiestromen relevant;
1. de bruto productie van warmte (uitgaande energie)
2. het eigen verbruik van elektriciteit en aardgas (ingaande energie) en
3. de onttrekking van warmte uit de bodem of buitenlucht (ingaande energie).
De ingaande stromen zijn gelijk aan de uitgaande stroom.
Voor energiestromen wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.- Verbruik van elektriciteit en aardgas
- Eigen verbruik van elektriciteit en aardgas door warmtepompen.
- Vermeden verbruik van fossiele energie
- Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.