Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Mondgezondheid

Echte tanden en kiezen, 18 jaar of oud

Gemiddeld aantal echte tanden en kiezen in boven- en onderkaak van mensen van 18 jaar of ouder.

Geen echte tanden/kiezen, 18 jaar of oud

Percentage mensen van 18 jaar of ouder zonder echte tanden en kiezen in boven- en onderkaak.

Angst, 12 jaar of ouder

Angstige periode, afgelopen 12 maanden

Het percentage mensen van 12 jaar of ouder dat met ‘ja’ antwoordt op de vraag ‘Heeft u ooit een periode gehad waarin u erg angstig of bezorgd was, minstens 2 weken achter elkaar?’ en met ‘ja’ antwoordt op de vervolgvraag ‘Heeft u dit in de afgelopen 12 maanden gehad?’.

Langdurige aandoeningen

Aan alle respondenten wordt gevraagd: Heeft u / uw kind één of meer langdurige ziekten of aandoeningen? Langdurig is (naar verwachting) 6 maanden of langer. Vervolgens worden 23 aandoeningen en een restcategorie 'overige aandoeningen' voorgelegd en gevraagd of mensen deze aandoening in de afgelopen 12 maanden hebben gehad. Van drie van die aandoeningen wordt ook gevraagd of men die ooit heeft gehad. Daarnaast wordt (uitgebreider) gevraagd naar suikerziekte (diabetes). De meeste vragen naar specifieke langdurige aandoeningen worden aan personen van alle leeftijden gesteld. Aandoeningen die niet vaak voorkomen bij jongeren worden gesteld aan personen van 12 jaar of ouder.

Op enquêtedatum/in afgelopen 12 maanden

Langdurige ziektes en aandoeningen in de afgelopen 12 maanden. Respondenten kunnen aangeven of ze de ziekte of aandoening hebben of afgelopen 12 maanden hebben gehad.

Beroerte, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft u ooit een beroerte, hersenbloeding of herseninfarct gehad? En 'ja' op de vraag: Heeft u dit in de afgelopen 12 maanden gehad?

Hartinfarct, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft U ooit een hartinfarct gehad? En 'ja' op de vraag: Heeft u dit in de afgelopen 12 maanden gehad?

Hartaandoening, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft u in de afgelopen 12 maanden een andere ernstige hartaandoening gehad, zoals hartfalen of angina pectoris? In 2018 werd deze laatste vraagstelling gewijzigd en is dit het percentage personen met ‘ja’ op de vraag ‘Heeft u op dit moment een andere ernstige hartaandoening, zoals hartfalen of angina pectoris, of heeft u dit in de afgelopen 12 maanden gehad?’

Kanker

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft u / uw kind ooit een vorm van kanker gehad? En 'ja' op de vraag: Heeft u / uw kind dit in de afgelopen 12 maanden gehad? In 2018 werd deze laatste vraagstelling gewijzigd en is dit het percentage personen met ‘ja’ op de vraag ‘Heeft u / uw kind op dit moment een vorm van kanker of heeft u / uw kind dit in de afgelopen 12 maanden gehad?’

Migraine of ernstige hoofdpijn

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden migraine of regelmatig ernstige hoofdpijn?

Astma

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden astma?

COPD,chronische bronchitis,longemfyseem

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden COPD, chronische bronchitis, longemfyseem?

Darmstoornissen langer dan 3 maanden

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden ernstige of hardnekkige darmstoornissen, langer dan 3 maanden?

Chronische gewrichtsontsteking

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden chronische gewrichtsontsteking, zoals ontstekingsreuma, chronische reuma, reumatoïde artritis?

Rugaandoening

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden een ernstige of hardnekkige aandoening van de rug , inclusief hernia?

Aandoening van de nek of schouder

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden een ernstige of hardnekkige aandoening van de nek of schouder?

Allergie

Percentage personen met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u / uw kind in de afgelopen 12 maanden een allergie?

Hoge bloeddruk, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden hoge bloeddruk?

Onvrijwillig urineverlies , 12 of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden onvrijwillig urineverlies, ook wel incontinentie genoemd?

Gewrichtsslijtage heup/knie, 12 of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden gewrichtsslijtage, artrose of slijtagereuma van heupen of knieën?

Levercirrose, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden levercirrose? Vanaf 2022 wordt deze vraag niet meer gesteld in de gezondheidsenquête.

Nieraandoening, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden een nieraandoening? Vanaf 2022 wordt deze vraag niet meer gesteld in de gezondheidsenquête.

Depressie, 12 jaar of ouder

Percentage personen, van 12 jaar of ouder, met de antwoordcategorie 'ja' op de vraag: Heeft of had u in de afgelopen 12 maanden een depressie?

ADHD of ADD, 4 jaar of ouder

Percentage mensen van 4 jaar of ouder die ‘ja” antwoordden op de vraag ‘Heeft u/uw kind ADHD of ADD?’

Autismespectrumstoornis, 4 jaar of ouder

Het percentage mensen dat ‘ja’ antwoordt op de vraag ‘Heeft u/uw kind een Autismespectrumstoornis, ofwel ASS, zoals het syndroom van Asperger of PDD-NOS?’

Overige aandoeningen

Percentage personen met de antwoordcategorie "ja" op de vraag: Heeft u / uw kind in de afgelopen 12 maanden nog een andere langdurige ziekte of aandoening gehad die nog niet is genoemd?

Medische contacten

Aan personen wordt gevraagd of zij contact hebben gehad met de huisarts, de specialist, de tandarts, de mondhygiënist, de orthodontist , de fysio- en oefentherapeut, de psycholoog, psychotherapeut of psychiater, en of zij behandeld zijn door een alternatief genezer. Ook wordt gevraagd naar ziekenhuisopnamen of dagopnamen, of mensen thuiszorg hebben ontvangen. De meeste vragen naar medische contacten worden aan personen van alle leeftijden gesteld. Voor kinderen tot 12 jaar worden deze vragen door de ouder/verzorger beantwoord. Contacten die niet vaak voorkomen bij kinderen worden gesteld vanaf een hogere leeftijd.

Ziekenhuisopname in afgelopen 12 maanden

Ziekenhuisopnamen worden ingedeeld in:
- dagopname (zonder overnachting)
- opname met minimaal één overnachting
Ziekenhuisopnamen in verband met de bevalling of geboorte worden hierbij niet meegerekend.

Opname met overnachtingen

Percentage personen in de bevolking dat minstens 1 keer in de periode van 12 maanden vóór de enquêtedatum voor minimaal 1 nacht werd opgenomen in een ziekenhuis of kliniek.

Dagopname

Percentage personen in de bevolking dat minstens 1 keer in de periode van 12 maanden vóór de enquêtedatum een dagopname had in een ziekenhuis of kliniek, zoals een van te voren geplande kleine ingreep, een kijkoperatie, chemokuur of bestraling.

SF-12 gezondheidsmaat, 12 jaar of ouder

De 'Short Format 12' of afgekort de SF-12 vragenlijst is een selectie van 12 vragen uit de SF-36 (Ware et al., 1995*). De SF-12 is een veelgebruikte internationale standaard van een generieke gezondheidsmaat. De SF-12 meet acht gezondheidsaspecten, namelijk lichamelijk functioneren, rolbeperkingen door lichamelijke gezondheidsproblemen, lichamelijke pijn, algemene gezondheid, vitaliteit (energie / vermoeidheid), sociaal functioneren, rolbeperkingen door emotionele problemen en geestelijke gezondheid. Op basis van de 12 vragen kunnen twee deelschalen worden berekend; een samenvattende maat voor fysieke gezondheid (normscore fysiek) en een samenvattende maat voor psychische gezondheid (normscore psychisch).

Deze normscores worden berekend voor personen van 12 jaar of ouder.

*Ware J.E., Kosinski M., Keller S.D. SF-12: How to score the SF-12 Physical and Mental Health Summary Scales. Boston, MA: The Health Institute, New England Medical Center, Second Edition, 1995.

Afzonderlijke items

Beperkt in dagelijkse bezigheden

De volgende vraag werd gesteld aan respondenten van 12 jaar of ouder:
In welke mate wordt u door uw gezondheid op dit moment beperkt bij dagelijkse bezigheden die een matige inspanning vereisen, bijvoorbeeld het verplaatsen van een tafel, stofzuigen of fietsen?
1. Ernstig beperkt
2. Een beetje beperkt
3. Helemaal niet beperkt

Ernstig beperkt

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘ernstig beperkt’ antwoordt op de vraag ‘In welke mate wordt u door uw gezondheid op dit moment beperkt bij dagelijkse bezigheden die een matige inspanning vereisen, bijvoorbeeld het verplaatsen van een tafel, stofzuigen of fietsen?’

Een beetje beperkt

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘een beetje beperkt’ antwoordt op de vraag ‘In welke mate wordt u door uw gezondheid op dit moment beperkt bij dagelijkse bezigheden die een matige inspanning vereisen, bijvoorbeeld het verplaatsen van een tafel, stofzuigen of fietsen?’

Helemaal niet beperkt

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘helemaal niet beperkt’ antwoordt op de vraag ‘In welke mate wordt u door uw gezondheid op dit moment beperkt bij dagelijkse bezigheden die een matige inspanning vereisen, bijvoorbeeld het verplaatsen van een tafel, stofzuigen of fietsen?’

Kalm en rustig

Aan respondenten van 12 jaar of ouder werd gevraagd hoe ze zich de afgelopen 4 weken hebben gevoeld:
Wilt u bij elke vraag het antwoord geven dat het beste aansluit bij hoe u zich heeft gevoeld?
Voelde u zich kalm en rustig
1.Voortdurend
2.Meestal
3.Vaak
4.Soms
5.Zelden
6.Nooit

Zelden

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘zelden’ antwoordt op de vraag ’Voelde u zich kalm en rustig?’

Neerslachtig en somber

Aan respondenten van 12 jaar of ouder werd gevraagd hoe ze zich de afgelopen 4 weken hebben gevoeld:
Wilt u bij elke vraag het antwoord geven dat het beste aansluit bij hoe u zich heeft gevoeld?
Voelde u zich neerslachtig en somber
1.Voortdurend
2.Meestal
3.Vaak
4.Soms
5.Zelden
6.Nooit

Zelden

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘zelden’ antwoordt op de vraag ’Voelde u zich neerslachtig en somber?’

Energiek

Aan respondenten van 12 jaar of ouder werd gevraagd hoe ze zich de afgelopen 4 weken hebben gevoeld:
Wilt u bij elke vraag het antwoord geven dat het beste aansluit bij hoe u zich heeft gevoeld?
Had u veel energie
1.Voortdurend
2.Meestal
3.Vaak
4.Soms
5.Zelden
6.Nooit

Zelden

Percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘zelden’ antwoordt op de vraag ‘Had u veel energie?’

Beperkt in sociale activiteiten

De volgende vraag werd gesteld aan respondenten van 12 jaar of ouder:
Hoe vaak hebben uw lichamelijke gezondheid of emotionele problemen u in de afgelopen 4 weken gehinderd bij uw sociale activiteiten (zoals vrienden of familie bezoeken)?
1.Voortdurend
2.Meestal
3.Soms
4.Zelden
5.Nooit

Zelden

Het percentage mensen van 12 jaar of ouder dat ‘zelden’ antwoordt op de vraag ‘Hoe vaak hebben uw lichamelijke gezondheid of emotionele problemen u in de afgelopen 4 weken gehinderd bij uw sociale activiteiten (zoals vrienden of familie bezoeken)?’