Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken

Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken

Persoonskenmerken Marges Perioden Mental Health Inventory (MHI-5),12 plus Angst- of depressiegevoelens, afg 4 wk (%)
Totaal personen Waarde 2014 36,0
Totaal personen Waarde 2015 36,4
Totaal personen Waarde 2016 38,0
Totaal personen Waarde 2017 36,8
Totaal personen Waarde 2018 38,1
Totaal personen Waarde 2019 38,8
Totaal personen Waarde 2020 40,1
Totaal personen Waarde 2021 43,9
Totaal personen Waarde 2022 44,0
Totaal personen Waarde 2023 42,4
Geslacht: Mannen Waarde 2014 30,7
Geslacht: Mannen Waarde 2015 30,8
Geslacht: Mannen Waarde 2016 33,2
Geslacht: Mannen Waarde 2017 31,5
Geslacht: Mannen Waarde 2018 32,6
Geslacht: Mannen Waarde 2019 33,3
Geslacht: Mannen Waarde 2020 34,1
Geslacht: Mannen Waarde 2021 38,5
Geslacht: Mannen Waarde 2022 38,4
Geslacht: Mannen Waarde 2023 36,5
Geslacht: Vrouwen Waarde 2014 41,2
Geslacht: Vrouwen Waarde 2015 41,8
Geslacht: Vrouwen Waarde 2016 42,7
Geslacht: Vrouwen Waarde 2017 41,9
Geslacht: Vrouwen Waarde 2018 43,5
Geslacht: Vrouwen Waarde 2019 44,3
Geslacht: Vrouwen Waarde 2020 45,9
Geslacht: Vrouwen Waarde 2021 49,2
Geslacht: Vrouwen Waarde 2022 49,6
Geslacht: Vrouwen Waarde 2023 48,2
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2014 29,2
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2015 24,9
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2016 28,0
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2017 22,8
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2018 26,4
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2019 31,9
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2020 31,2
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2021 36,4
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2022 37,0
Leeftijd: 12 tot 16 jaar Waarde 2023 32,7
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2014 35,6
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2015 41,1
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2016 36,9
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2017 32,5
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2018 42,1
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2019 41,1
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2020 46,6
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2021 48,4
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2022 50,3
Leeftijd: 16 tot 20 jaar Waarde 2023 43,3
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2014 39,1
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2015 35,8
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2016 43,4
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2017 42,4
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2018 42,0
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2019 43,9
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2020 48,5
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2021 54,9
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2022 55,0
Leeftijd: 20 tot 30 jaar Waarde 2023 54,4
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2014 34,7
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2015 35,1
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2016 42,6
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2017 36,4
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2018 39,0
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2019 38,7
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2020 40,5
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2021 47,0
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2022 47,2
Leeftijd: 30 tot 40 jaar Waarde 2023 45,3
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2014 35,0
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2015 37,5
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2016 37,0
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2017 38,4
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2018 36,9
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2019 38,1
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2020 38,7
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2021 42,8
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2022 44,6
Leeftijd: 40 tot 50 jaar Waarde 2023 41,7
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2014 38,0
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2015 38,4
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2016 37,3
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2017 35,7
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2018 38,4
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2019 37,6
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2020 39,7
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2021 45,0
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2022 40,9
Leeftijd: 50 tot 55 jaar Waarde 2023 44,1
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2014 36,6
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2015 40,7
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2016 37,6
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2017 37,7
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2018 36,3
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2019 38,4
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2020 37,5
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2021 39,6
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2022 40,9
Leeftijd: 55 tot 65 jaar Waarde 2023 38,2
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2014 34,0
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2015 30,0
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2016 32,4
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2017 34,7
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2018 33,4
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2019 34,3
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2020 35,8
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2021 35,3
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2022 34,3
Leeftijd: 65 tot 75 jaar Waarde 2023 34,1
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2014 40,1
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2015 41,0
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2016 40,2
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2017 39,4
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2018 46,6
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2019 43,2
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2020 39,8
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2021 43,3
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2022 42,8
Leeftijd: 75 jaar of ouder Waarde 2023 41,3
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2014 30,1
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2015 29,5
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2016 30,7
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2017 26,2
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2018 32,2
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2019 35,6
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2020 35,2
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2021 41,2
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2022 40,0
Leeftijd: 12 tot 18 jaar Waarde 2023 35,9
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2014 36,6
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2015 37,0
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2016 38,7
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2017 37,8
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2018 38,6
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2019 39,1
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2020 40,5
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2021 44,2
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2022 44,4
Leeftijd: 18 jaar of ouder Waarde 2023 43,0
Laag onderwijsniveau Waarde 2014 41,1
Laag onderwijsniveau Waarde 2015 43,4
Laag onderwijsniveau Waarde 2016 44,3
Laag onderwijsniveau Waarde 2017 44,4
Laag onderwijsniveau Waarde 2018 45,4
Laag onderwijsniveau Waarde 2019 45,6
Laag onderwijsniveau Waarde 2020 44,1
Laag onderwijsniveau Waarde 2021 46,5
Laag onderwijsniveau Waarde 2022 48,5
Laag onderwijsniveau Waarde 2023 47,3
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2014 35,3
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2015 34,4
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2016 36,2
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2017 35,6
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2018 36,2
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2019 36,6
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2020 37,3
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2021 40,8
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2022 40,0
Middelbaar onderwijsniveau Waarde 2023 39,2
Hoog onderwijsniveau Waarde 2014 31,2
Hoog onderwijsniveau Waarde 2015 33,1
Hoog onderwijsniveau Waarde 2016 33,3
Hoog onderwijsniveau Waarde 2017 33,4
Hoog onderwijsniveau Waarde 2018 33,8
Hoog onderwijsniveau Waarde 2019 34,6
Hoog onderwijsniveau Waarde 2020 38,4
Hoog onderwijsniveau Waarde 2021 40,6
Hoog onderwijsniveau Waarde 2022 41,3
Hoog onderwijsniveau Waarde 2023 40,1
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de ervaren gezondheid en medische contacten van de Nederlandse bevolking vanaf 0 jaar in particuliere huishoudens. De cijfers kunnen worden uitgesplitst naar diverse persoonskenmerken.
Voor enkele onderwerpen geldt een afwijkende leeftijdsafbakening. Deze leeftijden worden bij de betreffende onderwerpen vermeld.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2014

Status van de cijfers: definitief

Wijzigingen per 10 september 2024
De onderwerpmap ‘Mental Health Inventory (MHI-5), 12 plus’ werd toegevoegd. Binnen deze map staan twee onderwerpen. Ten eerste het nieuwe onderwerp ‘angst- of depressiegevoelens, afg 4 wk’. Ten tweede het onderwerp ‘psychische klachten, afgelopen 4 weken’. Dit laatste onderwerp was eerder in deze tabel te vinden onder de naam ‘psychische klachten (MHI-5<60), 12 plus’.
Verder werd onder de map ‘beperkingen’ de submap ‘personen met GALI-beperking, 4 jaar of ouder’ toegevoegd. In die submap zijn drie onderwerpen te vinden. Ten eerste het onderwerp ‘GALI-beperking’. Dit betreft de cijfers die eerder rechtstreeks onder de map ‘beperkingen’ waren te vinden onder de naam ‘Personen met GALI beperking, 4 of ouder’. Ten tweede het nieuwe onderwerp ‘GALI beperking, ernstig’. En ten derde het nieuwe onderwerp ‘GALI beperking, niet ernstig’.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In maart 2025 verschijnen de cijfers over verslagjaar 2024.

Toelichting onderwerpen

Mental Health Inventory (MHI-5),12 plus
‘Mental Health Inventory 5' ofwel 'MHI-5'. Dit is een internationale standaard voor een specifieke meting van de psychische gezondheid, bestaande uit 5 vragen. De MHI-5 is feitelijk een deelschaal van de Short Format 36 ofwel SF-36, een uitvoerige internationale standaard voor de meting van gezondheid. De MHI-5 betreft vragen die steeds betrekking hebben op hoe men zich in de afgelopen 4 weken voelde. De vragen zijn gesteld aan respondenten van 12 jaar of ouder
Gevraagd is:
1. Voelde u zich erg zenuwachtig?
2. Zat u zo erg in de put dat niets u kon opvrolijken?
3. Voelde u zich kalm en rustig?
4. Voelde u zich neerslachtig en somber?
5. Voelde u zich gelukkig?

Iedere vraag heeft de volgende 6 antwoordcategorieën: voortdurend-meestal-vaak-soms-zelden-nooit. Bij de positief geformuleerde vragen van de MHI vragenlijst (vraag 3 en 5) zijn voor de antwoordcategorieën in volgorde de waarden 5, 4, 3, 2, 1, en 0 toegekend. Bij de negatief geformuleerde vragen (vraag 1, 2 en 4) zijn precies de omgekeerde waarden toegekend. Vervolgens zijn per persoon de somscores berekend en zijn deze vermenigvuldigd met 4, zodat de minimale somscore van een persoon 0 en de maximale score 100 kan bedragen, waarbij een lagere score meer gevoelens van angst of depressie aangeeft.

De somscore bepaalt of iemand als ‘zonder psychische klachten’ (score 60 of hoger) of ‘met psychische klachten’ (score lager dan 60) wordt ingedeeld. Tot 2022 werden hiervoor de termen ‘psychisch gezond’ en ‘psychisch ongezond’ gebruikt.

Onderzoekers van het Trimbos-instituut hebben echter in 2024 vastgesteld dat het afkappunt van 60 zoals eerder gebruikt, om een aantal redenen niet langer voldeed. De eerdere bepaling van de afkapwaarde van de MHI-5 gebruikte een methode die afhankelijk is van de prevalentie van psychische aandoeningen. Omdat de prevalentie veranderlijk is gebleken, voldeed deze afkapwaarde niet meer. Verder is de classificatie van psychische aandoeningen sinds de eerdere afkapwaardebepaling veranderd: momenteel wordt de DSM-5 gebruikt terwijl de oude afkapwaarde gebaseerd was op de criteria van DSM-III-R. Meer informatie over herijking van de MHI is te vinden in de factsheet van het Trimbos-Instituut (zie tabeltoelichting).

De variabele ‘Psychische klachten, afgelopen 4 weken’ zal daarom niet meer worden aangevuld vanaf 2024 en het CBS zal vanaf september 2024 alleen de reeks over de variabele Angst- of depressiegevoelens, afg. 4 wk (afgelopen 4 weken) aanvullen.

Angst- of depressiegevoelens, afg 4 wk
Het percentage mensen van 12 jaar of ouder dat 76 of lager scoort op de Mental Health Inventory (MHI-5) voor adolescenten vanaf 12 jaar en volwassenen. Deze mensen hebben angst- of depressiegevoelens in de afgelopen 4 weken.