Vermeden verbruik fossiele energie en emissie CO2

Vermeden verbruik fossiele energie en emissie CO2

Bron/techniek Energietoepassingen Perioden Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik (TJ) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie (kton)
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2023* 530.942 34.440
Totaal energiebronnen Elektriciteit 2023* 435.443 28.527
Totaal energiebronnen Warmte 2023* 68.265 3.781
Totaal energiebronnen Vervoer 2023* 27.233 2.132
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2023* 687 44
Waterkracht Elektriciteit 2023* 687 44
Waterkracht Warmte 2023*
Waterkracht Vervoer 2023*
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2023* 217.542 13.783
Totaal windenergie Elektriciteit 2023* 217.542 13.783
Totaal windenergie Warmte 2023*
Totaal windenergie Vervoer 2023*
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2023* 128.182 8.122
Windenergie op land Elektriciteit 2023* 128.182 8.122
Windenergie op land Warmte 2023*
Windenergie op land Vervoer 2023*
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2023* 89.360 5.662
Windenergie op zee Elektriciteit 2023* 89.360 5.662
Windenergie op zee Warmte 2023*
Windenergie op zee Vervoer 2023*
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2023* 164.113 10.389
Totaal zonne-energie Elektriciteit 2023* 162.847 10.318
Totaal zonne-energie Warmte 2023* 1.266 72
Totaal zonne-energie Vervoer 2023*
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2023* 162.847 10.318
Zonnestroom Elektriciteit 2023* 162.847 10.318
Zonnestroom Warmte 2023*
Zonnestroom Vervoer 2023*
Zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2023* 1.266 72
Zonnewarmte Elektriciteit 2023*
Zonnewarmte Warmte 2023* 1.266 72
Zonnewarmte Vervoer 2023*
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2023* 12.305 665
Totaal aardwarmte en bodemenergie Elektriciteit 2023*
Totaal aardwarmte en bodemenergie Warmte 2023* 12.305 665
Totaal aardwarmte en bodemenergie Vervoer 2023*
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2023* 6.520 363
Aardwarmte Elektriciteit 2023*
Aardwarmte Warmte 2023* 6.520 363
Aardwarmte Vervoer 2023*
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2023* 5.784 301
Totaal bodemenergie Elektriciteit 2023*
Totaal bodemenergie Warmte 2023* 5.784 301
Totaal bodemenergie Vervoer 2023*
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2023* 4.481 219
Bodemwarmte, totaal Elektriciteit 2023*
Bodemwarmte, totaal Warmte 2023* 4.481 219
Bodemwarmte, totaal Vervoer 2023*
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2023* 4.291 208
Bodemwarmte, warmtepompen Elektriciteit 2023*
Bodemwarmte, warmtepompen Warmte 2023* 4.291 208
Bodemwarmte, warmtepompen Vervoer 2023*
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2023* 190 11
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Elektriciteit 2023*
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Warmte 2023* 190 11
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Vervoer 2023*
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2023* 1.304 83
Bodemkoude Elektriciteit 2023*
Bodemkoude Warmte 2023* 1.304 83
Bodemkoude Vervoer 2023*
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2023* 5.730 138
Buitenluchtwarmte Elektriciteit 2023*
Buitenluchtwarmte Warmte 2023* 5.730 138
Buitenluchtwarmte Vervoer 2023*
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2023* 130.565 9.421
Totaal biomassa Elektriciteit 2023* 54.368 4.382
Totaal biomassa Warmte 2023* 48.964 2.907
Totaal biomassa Vervoer 2023* 27.233 2.132
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2023* 22.107 1.339
Afvalverbrandingsinstallaties Elektriciteit 2023* 13.123 831
Afvalverbrandingsinstallaties Warmte 2023* 8.984 508
Afvalverbrandingsinstallaties Vervoer 2023*
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2023* 31.967 3.027
Bij- en meestoken biomassa in centrales Elektriciteit 2023* 29.906 2.832
Bij- en meestoken biomassa in centrales Warmte 2023* 2.061 195
Bij- en meestoken biomassa in centrales Vervoer 2023*
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2023* 11.600 655
Totaal biomassa huishoudens Elektriciteit 2023*
Totaal biomassa huishoudens Warmte 2023* 11.600 655
Totaal biomassa huishoudens Vervoer 2023*
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2023* 180 10
Biomassa huishoudens, openhaarden Elektriciteit 2023*
Biomassa huishoudens, openhaarden Warmte 2023* 180 10
Biomassa huishoudens, openhaarden Vervoer 2023*
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2023* 1.658 94
Biomassa huishoudens, inzethaarden Elektriciteit 2023*
Biomassa huishoudens, inzethaarden Warmte 2023* 1.658 94
Biomassa huishoudens, inzethaarden Vervoer 2023*
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2023* 7.698 435
Biomassa huishoudens, houtkachels Elektriciteit 2023*
Biomassa huishoudens, houtkachels Warmte 2023* 7.698 435
Biomassa huishoudens, houtkachels Vervoer 2023*
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2023* 2.064 117
Biomassa huishoudens, pelletkachels Elektriciteit 2023*
Biomassa huishoudens, pelletkachels Warmte 2023* 2.064 117
Biomassa huishoudens, pelletkachels Vervoer 2023*
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2023*
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Elektriciteit 2023*
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Warmte 2023*
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Vervoer 2023*
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over het vermeden verbruik van fossiele energie en de vermeden emissie van kooldioxide (CO2). Cijfers worden zowel in absolute zin gepresenteerd als ten opzichte van de totale emissie van CO2 in Nederland.

Met het verbruik van hernieuwbare energie wordt het verbruik van fossiele energie vermeden en daarmee de uitstoot van CO2 die met het verbruik van fossiele brandstoffen zou zijn ontstaan. Hernieuwbare energie is energie uit wind, waterkracht, zon, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa. Dit is energie uit natuurlijke processen die constant wordt aangevuld.

De gegevens kunnen worden uitgesplitst naar energiebron/techniek en naar toepassing (elektriciteit, warmte en vervoer).

Vanaf verslagjaar 2021 gelden er in het kader van de EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie (2018) nieuwe duurzaamheidscriteria voor vaste en gasvormige biomassa verbruikt in installaties boven een bepaalde vermogensgrens. Alleen de vaste en gasvormige biomassa die aan deze duurzaamheidscriteria voldoen zijn meegenomen in de berekening van het vermeden verbruik van fossiele energie en emissie van CO2 in 2021.
Een uitzondering geldt voor biogas dat is ingezet voor de productie van groen gas. De huidige methode maakt geen onderscheid tussen duurzaam en niet-duurzame inzet van biogas voor de productie van groen gas. Hierin wijkt deze methode af van de bruto eindverbruik-methode gebruikt voor de meeste hernieuwbare energiestatistieken. Zie Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie RVO CBS voor meer informatie over beide methodes.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1990

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn definitief tot en met 2021, nader voorlopig voor het verslagjaar 2022 en voorlopig voor verslagjaar 2023.

Wijzigingen per 16 augustus 2024
Cijfers over 2023 zijn toegevoegd.
Sinds 2022 kent Nederland bruto eindverbruik van biokerosine. Deze biokerosine wordt verbruikt door het internationale vliegverkeer, wat geen onderdeel uitmaakt van het primaire energieverbruik. Omdat het internationale vliegverkeer wel wordt meegenomen in de berekening van het bruto eindverbruik van energie, wat de basis is voor de berekening van het vermeden energieverbruik, is biokerosine toegevoegd aan deze tabel. De cijfers over biokerosine in 2022 worden bij het definitief maken van dit verslagjaar toegevoegd.
Door de toevoeging van biokerosine aan deze tabel is de berekening van de noemers ook aangepast. Het verbruik en de emissies van het internationale vliegverkeer zijn voor de cijfers vanaf 2023 onderdeel van de noemers om de relatieve cijfers in de tabel te berekenen, zoals ook voor de noemer van bruto eindverbruik geldt.

Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Voorlopige cijfers over het voorafgaande jaar verschijnen elk jaar in juni.
In december worden deze cijfers bijgesteld en krijgen de status nader voorlopig, omdat cijfers over zonnestroom en de noemers het jaar erop nog worden bijgesteld.
Definitieve cijfers verschijnen in december twee jaar na afloop van het verslagjaar.

Toelichting onderwerpen

Vermeden verbruik van fossiele energie
Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
Vermeden verbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Vermeden emissie van kooldioxide (CO2)
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron. De hoeveelheid kooldioxide die uitgestoten zou zijn, wanneer er geen gebruik zou zijn gemaakt van de betreffende hernieuwbare energiebron. Gerekend is met referentietechnologieën die gedefinieerd zijn in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (RVO.nl en CBS, 2015). Het gaat hierbij om de binnenlandse productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. De import van groene stroom telt niet mee.
Bij de berekening van de vermeden emissies kooldioxide wordt alleen gekeken naar de vermeden emissies bij de productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. Er wordt niet gekeken naar de verschillen tussen hernieuwbare en fossiele energie bij de winning en omzetting van brandstoffen en bij het maken van installaties voor de productie van elektriciteit, warmte en gas.
Vermeden emissie
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide. 1 kton = 1 000 ton = 1 miljoen kg.