Opbouw nationaal vorderingensaldo; nationale rekeningen, 1995-2022
Verklaring van tekens
Tabeltoelichting
Deze tabel bevat jaargegevens van de berekening van het nationaal vorderingensaldo vanuit het bruto binnenlands product. Het nationaal vorderingensaldo is het verschil tussen de vorderingen van Nederland op het buitenland en de schulden van Nederland aan het buitenland. Het nationaal vorderingen saldo geeft aan hoeveel de gezamenlijke economische sectoren van Nederland kunnen uitlenen dan wel aan financiële middelen moeten aantrekken gegeven de lopende en de kapitaaltransacties.
Gegevens beschikbaar van 1995 tot en met 2022.
Status van de cijfers:
De gegevens van 1995 tot en met 2021 zijn definitief. De gegevens over 2022 zijn voorlopig. Aangezien deze tabel is stopgezet, worden voorlopige gegevens niet meer definitief gemaakt.
Wijzigingen per 24 juni 2024
Geen, deze tabel is stopgezet.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft onlangs de nationale rekeningen gereviseerd. Daarbij worden nieuwe bronnen, methoden en concepten doorgevoerd in de nationale rekeningen, zodat het beeld van de Nederlandse economie weer optimaal aansluit bij alle onderliggende statistieken, bronnen en internationale richtlijnen voor het samenstellen van de nationale rekeningen. Voor meer informatie zie paragraaf 3.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing.
Toelichting onderwerpen
- Bruto binnenlands product
- Het bruto binnenlands product (bbp) is een maat voor de omvang van de economie. De verandering van het volume van het bbp in een bepaalde tijdsperiode is een maat voor de groei (of krimp) van de economie. Het bruto binnenlands product tegen marktprijzen is het eindresultaat van de productieve activiteiten van ingezeten productie-eenheden. Het kan op drie manieren worden gedefinieerd:
- vanuit het oogpunt van de productie: het bbp is de som van de bruto toegevoegde waarde van alle institutionele sectoren of bedrijfstakken en het saldo van productgebonden belastingen en subsidies (die niet aan sectoren en bedrijfstakken worden toegerekend). Het is eveneens de sluitpost van de productierekening van de totale economie;
- vanuit het oogpunt van de bestedingen: het bbp is de som van de finale bestedingen aan goederen en diensten door ingezeten institutionele eenheden (consumptie en bruto-investeringen) en het saldo van uitvoer en invoer van goederen en diensten;
- vanuit het oogpunt van het inkomen: het bbp is de som van de bestedingen in de inkomensvormingsrekening van de totale economie (beloning van werknemers, belastingen op productie en invoer exclusief subsidies, bruto-exploitatieoverschot en gemengd inkomen van de totale economie).
Door het bbp te verminderen met het verbruik van vaste activa, wordt het netto binnenlands product (nbp) tegen marktprijzen verkregen. - Saldo primaire inkomens buitenland
- Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen primaire inkomens en de aan het buitenland betaalde primaire inkomens.
Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.- Saldo
- Ontvangen primaire inkomens buitenland
- De van het buitenland ontvangen beloning van werknemers, inkomen uit vermogen, en subsidies (EU).
- Totaal
- Ontvangen beloning werknemers buitenland
- De van het buitenland ontvangen beloning van werknemers. Het gaat bij deze geldstroom vooral om in Nederland ingezetenen die minder dan een jaar in het buitenland gevestigd zijn en bij een niet in Nederland ingezeten bedrijf werken. Dit kan wel een buitenlands filiaal zijn van een Nederlands bedrijf. Als ze langer dan in een jaar in het buitenland gevestigd zijn, worden ze niet langer gezien als ingezetenen in Nederland en maakt hun beloning niet langer deel uit van de door Nederland uit het buitenland ontvangen beloning. De beloning van grenswerkers die in Nederland wonen maar in het buitenland werken wordt wel meegeteld.
- Inkomen uit vermogen
- De uit het buitenland ontvangen rente, dividend, ingehouden winsten op directe buitenlandse investeringen en het overige inkomen uit vermogen.
- Uit het buitenland ontvangen subsidies
- De uit het buitenland ontvangen subsidies, ondermeer uit de Europese unie.
- Betaalde primaire inkomens buitenland
- De aan het buitenland betaalde beloning van werknemers, inkomen uit vermogen en belastingen op productie en invoer.
- Totaal
- Betaalde beloning werknemers buitenland
- De aan het buitenland betaalde beloning van werknemers. Het gaat bij deze geldstroom vooral om niet in Nederland ingezetenen die minder dan een jaar in Nederland gevestigd zijn en bij een in Nederland ingezeten bedrijf werken. Dit kan wel een Nederlands filiaal zijn van een buitenlands bedrijf. Als ze langer dan in een jaar in Nederland gevestigd zijn, worden ze gezien als ingezetenen in Nederland en maakt hun beloning niet langer deel uit van de door Nederland aan het buitenland betaalde beloning. De beloning van grenswerkers die in Nederland werken maar in het buitenland wonen wordt wel meegeteld.
- Inkomen uit vermogen
- De aan het buitenland betaalde rente, dividend, ingehouden winsten op directe buitenlandse investeringen en het overige inkomen uit vermogen.
- Belastingen op productie en invoer
- De aan het buitenland betaalde belastingen op productie en invoer.
- Verbruik van vaste activa (-)
- De waardevermindering van vaste activa (productiemiddelen) in eigendom als gevolg van normale slijtage en economische veroudering. Ook wel afschrijvingen genoemd.
Bij het berekenen van het verbruik van vaste activa wordt gebruik gemaakt van de PIM methode (perpetual inventory method). Deze methode gaat uit van de waarde van de aan het begin van een jaar aanwezige kapitaalgoederenvoorraad, die op vervangingswaarde wordt gebracht door te corrigeren voor de prijsveranderingen van vergelijkbare kapitaalgoederen in het verslagjaar. Hieraan worden de investeringen in vaste activa van dat jaar toegevoegd en vervolgens wordt de waarde van de buiten gebruik gestelde activa erop in mindering gebracht. Aldus wordt de waarde van de kapitaalgoederenvoorraad aan het eind van het jaar verkregen. Vervolgens wordt via een afschrijvingspercentage de afschrijvingen bepaald. De als hierboven beschreven afschrijvingen behoeven niet overeen te stemmen met de bedrijfseconomische afschrijvingen die zijn vastgesteld op basis van historische kostprijs of fiscale levensduur. - Saldo inkomensoverdrachten buitenland
- Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen inkomensoverdrachten en de aan het buitenland betaalde inkomensoverdrachten.
Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.- Saldo
- Ontvangen inkomensoverdracht buitenland
- De uit het buitenland ontvangen belasting op inkomen en vermogen, sociale premies, sociale uitkeringen in geld en overige inkomensoverdrachten.
- Totaal
- Belastingen op inkomen en vermogen
- De uit het buitenland ontvangen belastingen op inkomen en vermogen.
- Sociale premies
- De uit het buitenland ontvangen sociale premies.
- Sociale uitkeringen in geld
- De uit het buitenland ontvangen sociale uitkeringen in geld.
- Overige inkomensoverdrachten
- De uit het buitenland ontvangen inkomensoverdrachten anders dan belastingen, sociale premies en sociale uitkeringen, zoals onder meer schadeverzekeringspremies en schadeverzekeringsuitkeringen.
- Betaalde inkomensoverdrachten buitenland
- De aan het buitenland betaalde belasting op inkomen en vermogen, de sociale premies, de sociale uitkeringen in geld en de overige inkomensoverdrachten.
- Totaal
- De aan het buitenland betaalde belasting op inkomen en vermogen, de sociale premies, de sociale uitkeringen in geld en de overige inkomensoverdrachten.
- Belastingen op inkomen en vermogen
- De aan het buitenland betaalde belastingen op inkomen en vermogen.
- Sociale premies
- De aan het buitenland betaalde sociale premies.
- Sociale uitkeringen in geld
- De aan het buitenland betaalde sociale uitkeringen in geld.
- Overige inkomensoverdrachten
- De aan het buitenland betaalde inkomensoverdrachten anders dan belastingen, sociale premies en sociale uitkeringen, zoals onder meer schadeverzekeringspremies en schadeverzekeringsuitkeringen.
- Saldo lopende transacties buitenland
- Het overschot (indien negatief) of het tekort (indien positief) van de totale economie op zijn lopende transacties (handel in goederen en diensten, primair inkomen, inkomensoverdrachten) met het buitenland. Het saldo van de lopende transacties met het buitenland vormt de sluitpost van de rekening voor inkomenstransacties met het buitenland en is opgebouwd uit drie onderdelen:
- het uitvoeroverschot, dat is het bedrag waarmee de uitvoer de invoer overtreft;
- het saldo uit het buitenland ontvangen primaire inkomens. De primaire inkomens omvatten belastingen op productie en invoer, subsidies, beloning van werknemers en inkomen uit vermogen, zoals rente en dividend;
- het saldo uit het buitenland ontvangen inkomensoverdrachten. De inkomensoverdrachten omvatten de dividendbelasting, de uitkeringen sociale verzekering en de overige inkomensoverdrachten.
Het is saldo van de lopende transacties met het buitenland tevens gelijk aan de netto nationale besparingen minus de netto investeringen in vaste activa (inclusief de veranderingen in voorraden).- Saldo
- Saldo primaire inkomens buitenland
- Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen primaire inkomens en de aan het buitenland betaalde primaire inkomens.
Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.- Saldo
- Ontvangen primaire inkomens
- De van het buitenland ontvangen beloning van werknemers, inkomen uit vermogen, en subsidies (EU).
- Betaalde primaire inkomens (-)
- De aan het buitenland betaalde beloning van werknemers, inkomen uit vermogen en belastingen op productie en invoer.
- Saldo inkomensoverdrachten buitenland
- Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen inkomensoverdrachten en de aan het buitenland betaalde inkomensoverdrachten.
Wanneer een in Nederland ingezeten bedrijf in het buitenland actief wordt, wordt de betreffende bedrijfseenheid na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd geldt een bedrijfseenheid met een buitenlandse moederonderneming als ingezetene wanneer het hier langer dan een jaar actief is. Ingezeten personen die zich in het buitenland vestigen, worden eveneens na een jaar niet langer gezien als ingezetene in Nederland, maar als ingezetene in het buitenland. Omgekeerd wordt een niet-ingezetene een ingezetene in Nederland wanneer hij of zij hier minimaal een jaar is gevestigd. Een uitzondering op deze regel vormen studenten. Deze worden altijd als ingezetene gezien van het land waar zij gevestigd waren voordat zij gingen studeren.- Saldo
- Ontvangen inkomensoverdrachten
- De uit het buitenland ontvangen belasting op inkomen en vermogen, sociale premies, sociale uitkeringen in geld en overige inkomensoverdrachten.
- Betaalde inkomensoverdrachten (-)
- De aan het buitenland betaalde belasting op inkomen en vermogen, de sociale premies, de sociale uitkeringen in geld en de overige inkomensoverdrachten.
- Correctie pensioenvoorziening (saldo)
- Per saldo uit het buitenland ontvangen correctie pensioenvoorziening.
Deze correctie is bedoeld om de verandering in de pensioenvoorzieningen die aan huishoudens toebehoren, in de besparingen van de huishoudens tot uitdrukking te kunnen brengen. Deze voorzieningen worden in de financiële rekeningen en de balansen beschouwd als vorderingen van huishoudens.
De correctie is gelijk aan de pensioenpremies minus de pensioenuitkeringen. Zo blijven de besparingen van huishoudens op hetzelfde niveau als wanneer de pensioenpremies en uitkeringen niet als inkomenstransacties zouden zijn opgenomen.
De correctie wordt ook gemaakt voor de voorzieningen van niet-ingezeten huishoudens bij Nederlandse verzekeringsinstellingen. Uiteraard zijn tegenovergestelde correcties noodzakelijk bij de betreffende verzekeringsinstellingen.
- Saldo kapitaaloverdrachten buitenland
- Het verschil tussen de uit het buitenland ontvangen kapitaaloverdrachten en de aan het buitenland betaalde kapitaaloverdrachten. Kapitaaloverdrachten zijn betalingen of overdracht van eigendom van activa (geen voorraden of geld) waar geen tegenprestatie tegenover staat. De betaling van een kapitaaloverdracht drukt op het vermogen van de betaler. De ontvangst van een kapitaalsoverdracht is over het algemeen bedoeld om investeringen in vaste activa, of andere lange-termijnuitgaven van de ontvanger te financieren. Er zijn vier deeltransacties onderscheiden: investeringsbijdragen, vermogensheffingen, overige kapitaaloverdrachten en toegerekende kapitaaloverdrachten.
- Saldo
- Ontvangen kapitaaloverdrachten
- De uit het buitenland ontvangen kapitaaloverdrachten.
- Betaalde kapitaaloverdrachten (-)
- De aan het buitenland betaalde kapitaaloverdrachten.