Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Maatwerkdienstverlening 18+ Nederland 2024* 113 3.966 -3.853 6 221 -215
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Nederland (LD) 2024* 8 458 -450 5 259 -254
Maatwerkdienstverlening 18+ Oost-Nederland (LD) 2024* 19 848 -828 5 224 -219
Maatwerkdienstverlening 18+ West-Nederland (LD) 2024* 61 1.813 -1.751 7 210 -203
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuid-Nederland (LD) 2024* 24 848 -824 6 224 -218
Maatwerkdienstverlening 18+ Groningen (PV) 2024* 4 156 -152 7 260 -253
Maatwerkdienstverlening 18+ Fryslân (PV) 2024* 2 169 -166 4 255 -251
Maatwerkdienstverlening 18+ Drenthe (PV) 2024* 2 133 -131 3 264 -260
Maatwerkdienstverlening 18+ Overijssel (PV) 2024* 7 312 -305 6 263 -256
Maatwerkdienstverlening 18+ Flevoland (PV) 2024* 2 74 -72 5 164 -159
Maatwerkdienstverlening 18+ Gelderland (PV) 2024* 10 461 -452 5 215 -210
Maatwerkdienstverlening 18+ Utrecht (PV) 2024* 7 233 -226 5 167 -162
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Holland (PV) 2024* 18 560 -542 6 188 -182
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuid-Holland (PV) 2024* 35 926 -891 9 241 -232
Maatwerkdienstverlening 18+ Zeeland (PV) 2024* 2 94 -92 4 239 -235
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Brabant (PV) 2024* 18 563 -546 7 213 -206
Maatwerkdienstverlening 18+ Limburg (PV) 2024* 6 284 -278 6 251 -245
Maatwerkdienstverlening 18+ Oost-Groningen (CR) 2024* 1 48 -47 7 350 -343
Maatwerkdienstverlening 18+ Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 0 11 -11 8 243 -235
Maatwerkdienstverlening 18+ Overig Groningen (CR) 2024* 3 97 -94 7 232 -225
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Friesland (CR) 2024* 1 84 -83 4 257 -253
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 0 35 -35 2 246 -243
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 1 49 -49 4 259 -255
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Drenthe (CR) 2024* 1 53 -53 3 272 -269
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 1 44 -43 5 258 -253
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 0 36 -35 2 259 -257
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Overijssel (CR) 2024* 3 80 -77 7 206 -200
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 1 37 -36 8 230 -222
Maatwerkdienstverlening 18+ Twente (CR) 2024* 3 195 -192 5 305 -299
Maatwerkdienstverlening 18+ Veluwe (CR) 2024* 3 142 -139 4 197 -192
Maatwerkdienstverlening 18+ Achterhoek (CR) 2024* 2 98 -96 6 241 -235
Maatwerkdienstverlening 18+ Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 4 179 -175 5 234 -229
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 1 42 -42 2 166 -163
Maatwerkdienstverlening 18+ Utrecht (CR) 2024* 7 233 -226 5 167 -162
Maatwerkdienstverlening 18+ Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 2 78 -76 4 201 -197
Maatwerkdienstverlening 18+ Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 2 49 -47 6 191 -185
Maatwerkdienstverlening 18+ IJmond (CR) 2024* 1 45 -44 3 223 -220
Maatwerkdienstverlening 18+ Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 1 38 -38 3 161 -159
Maatwerkdienstverlening 18+ Zaanstreek (CR) 2024* 1 38 -36 7 211 -203
Maatwerkdienstverlening 18+ Groot-Amsterdam (CR) 2024* 11 274 -263 8 186 -178
Maatwerkdienstverlening 18+ Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 1 38 -37 4 155 -151
Maatwerkdienstverlening 18+ Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 2 84 -82 5 189 -184
Maatwerkdienstverlening 18+ Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 2 204 -201 2 222 -220
Maatwerkdienstverlening 18+ Delft en Westland (CR) 2024* 0 53 -53 1 217 -216
Maatwerkdienstverlening 18+ Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 1 38 -37 4 109 -105
Maatwerkdienstverlening 18+ Groot-Rijnmond (CR) 2024* 29 463 -434 19 308 -289
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 0 84 -84 0 220 -220
Maatwerkdienstverlening 18+ Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 0 23 -23 2 215 -213
Maatwerkdienstverlening 18+ Overig Zeeland (CR) 2024* 1 71 -70 5 248 -243
Maatwerkdienstverlening 18+ West-Noord-Brabant (CR) 2024* 1 144 -143 2 221 -219
Maatwerkdienstverlening 18+ Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 3 119 -116 7 235 -228
Maatwerkdienstverlening 18+ Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 7 145 -138 11 214 -203
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 6 155 -149 7 192 -184
Maatwerkdienstverlening 18+ Noord-Limburg (CR) 2024* 1 61 -60 5 210 -205
Maatwerkdienstverlening 18+ Midden-Limburg (CR) 2024* 1 48 -47 5 200 -195
Maatwerkdienstverlening 18+ Zuid-Limburg (CR) 2024* 4 175 -171 6 291 -285
Maatwerkdienstverlening 18+ Flevoland (CR) 2024* 2 74 -72 5 164 -159
Maatwerkdienstverlening 18+ Minder dan 5 000 inwoners 2024* 0 2 -2 3 148 -145
Maatwerkdienstverlening 18+ 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 0 10 -10 4 176 -172
Maatwerkdienstverlening 18+ 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 4 153 -149 4 189 -184
Maatwerkdienstverlening 18+ 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 21 1.194 -1.173 4 203 -199
Maatwerkdienstverlening 18+ 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 22 977 -955 5 225 -220
Maatwerkdienstverlening 18+ 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 9 371 -362 5 224 -218
Maatwerkdienstverlening 18+ 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 19 560 -541 7 213 -206
Maatwerkdienstverlening 18+ 250 000 inwoners of meer 2024* 39 699 -660 15 275 -259
Maatwerkdienstverlening 18- Nederland 2024* 108 5.387 -5.279 6 300 -294
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Nederland (LD) 2024* 1 622 -621 1 352 -351
Maatwerkdienstverlening 18- Oost-Nederland (LD) 2024* 6 1.253 -1.247 2 331 -329
Maatwerkdienstverlening 18- West-Nederland (LD) 2024* 35 2.466 -2.432 4 286 -282
Maatwerkdienstverlening 18- Zuid-Nederland (LD) 2024* 66 1.046 -979 18 277 -259
Maatwerkdienstverlening 18- Groningen (PV) 2024* 0 245 -245 0 407 -407
Maatwerkdienstverlening 18- Fryslân (PV) 2024* 0 213 -212 1 321 -321
Maatwerkdienstverlening 18- Drenthe (PV) 2024* 1 164 -164 1 326 -325
Maatwerkdienstverlening 18- Overijssel (PV) 2024* 3 418 -416 2 352 -349
Maatwerkdienstverlening 18- Flevoland (PV) 2024* 1 175 -174 2 388 -386
Maatwerkdienstverlening 18- Gelderland (PV) 2024* 3 660 -658 1 307 -306
Maatwerkdienstverlening 18- Utrecht (PV) 2024* 17 400 -383 12 286 -274
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Holland (PV) 2024* 3 885 -882 1 297 -296
Maatwerkdienstverlening 18- Zuid-Holland (PV) 2024* 15 1.055 -1.039 4 275 -271
Maatwerkdienstverlening 18- Zeeland (PV) 2024* 0 127 -127 0 324 -324
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Brabant (PV) 2024* 61 671 -610 23 254 -231
Maatwerkdienstverlening 18- Limburg (PV) 2024* 5 374 -369 4 330 -326
Maatwerkdienstverlening 18- Oost-Groningen (CR) 2024* 0 70 -70 0 509 -509
Maatwerkdienstverlening 18- Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 0 20 -20 0 441 -441
Maatwerkdienstverlening 18- Overig Groningen (CR) 2024* 0 155 -155 0 370 -370
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Friesland (CR) 2024* 0 107 -107 1 327 -326
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 0 37 -37 1 261 -260
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 0 68 -68 0 357 -357
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Drenthe (CR) 2024* 0 72 -71 2 365 -363
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 0 53 -53 0 309 -308
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 0 40 -40 2 292 -291
Maatwerkdienstverlening 18- Noord-Overijssel (CR) 2024* 0 129 -129 0 334 -334
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 0 47 -47 0 295 -295
Maatwerkdienstverlening 18- Twente (CR) 2024* 3 241 -239 4 377 -373
Maatwerkdienstverlening 18- Veluwe (CR) 2024* 0 217 -217 0 300 -300
Maatwerkdienstverlening 18- Achterhoek (CR) 2024* 0 123 -123 1 302 -302
Maatwerkdienstverlening 18- Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 2 253 -251 3 331 -329
Maatwerkdienstverlening 18- Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 0 67 -67 0 262 -262
Maatwerkdienstverlening 18- Utrecht (CR) 2024* 17 400 -383 12 286 -274
Maatwerkdienstverlening 18- Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 0 127 -127 0 330 -330
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.