Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal gemeentelijke taakvelden Nederland 2024* 77.621 77.621 0 4.325 4.325 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Nederland (LD) 2024* 7.682 7.682 0 4.346 4.346 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Oost-Nederland (LD) 2024* 15.201 15.201 0 4.012 4.012 0
Totaal gemeentelijke taakvelden West-Nederland (LD) 2024* 39.691 39.691 0 4.608 4.608 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuid-Nederland (LD) 2024* 15.047 15.047 0 3.983 3.983 0
Totaal bestuur en ondersteuning Nederland 2024* 55.081 15.898 39.182 3.069 886 2.183
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Nederland (LD) 2024* 5.586 1.490 4.096 3.161 843 2.318
Totaal bestuur en ondersteuning Oost-Nederland (LD) 2024* 11.053 3.026 8.026 2.917 799 2.118
Totaal bestuur en ondersteuning West-Nederland (LD) 2024* 27.641 8.313 19.328 3.209 965 2.244
Totaal bestuur en ondersteuning Zuid-Nederland (LD) 2024* 10.801 3.069 7.732 2.859 812 2.047
Bestuur en burgerzaken Nederland 2024* 395 1.975 -1.581 22 110 -88
Bestuur en burgerzaken Noord-Nederland (LD) 2024* 30 180 -150 17 102 -85
Bestuur en burgerzaken Oost-Nederland (LD) 2024* 79 395 -317 21 104 -84
Bestuur en burgerzaken West-Nederland (LD) 2024* 191 961 -770 22 112 -89
Bestuur en burgerzaken Zuid-Nederland (LD) 2024* 95 438 -343 25 116 -91
Overhead Nederland 2024* 514 8.772 -8.258 29 489 -460
Overhead Noord-Nederland (LD) 2024* 44 888 -845 25 503 -478
Overhead Oost-Nederland (LD) 2024* 101 1.647 -1.546 27 435 -408
Overhead West-Nederland (LD) 2024* 287 4.564 -4.277 33 530 -497
Overhead Zuid-Nederland (LD) 2024* 82 1.673 -1.590 22 443 -421
Belastingen Nederland 2024* 6.757 468 6.289 376 26 350
Belastingen Noord-Nederland (LD) 2024* 603 47 556 341 27 314
Belastingen Oost-Nederland (LD) 2024* 1.254 75 1.179 331 20 311
Belastingen West-Nederland (LD) 2024* 3.659 278 3.381 425 32 393
Belastingen Zuid-Nederland (LD) 2024* 1.241 68 1.173 328 18 310
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Nederland 2024* 42.296 16 42.280 2.357 1 2.356
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Noord-Nederland (LD) 2024* 4.576 2 4.574 2.589 1 2.588
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Oost-Nederland (LD) 2024* 8.647 3 8.644 2.282 1 2.281
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds West-Nederland (LD) 2024* 20.501 5 20.495 2.380 1 2.380
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Zuid-Nederland (LD) 2024* 8.571 5 8.566 2.269 1 2.267
Overig bestuur en ondersteuning Nederland 2024* 1.491 1.708 -217 83 95 -12
Overig bestuur en ondersteuning Noord-Nederland (LD) 2024* 104 164 -60 59 93 -34
Overig bestuur en ondersteuning Oost-Nederland (LD) 2024* 255 366 -111 67 97 -29
Overig bestuur en ondersteuning West-Nederland (LD) 2024* 929 821 108 108 95 13
Overig bestuur en ondersteuning Zuid-Nederland (LD) 2024* 202 357 -155 53 94 -41
Toevoeging/onttrekking reserves Nederland 2024* 3.571 2.810 761 199 157 42
Toevoeging/onttrekking reserves Noord-Nederland (LD) 2024* 224 168 57 127 95 32
Toevoeging/onttrekking reserves Oost-Nederland (LD) 2024* 696 526 170 184 139 45
Toevoeging/onttrekking reserves West-Nederland (LD) 2024* 2.048 1.652 396 238 192 46
Toevoeging/onttrekking reserves Zuid-Nederland (LD) 2024* 603 464 139 160 123 37
Resultaat van de rekening Nederland 2024* 57 148 -91 3 8 -5
Resultaat van de rekening Noord-Nederland (LD) 2024* 4 39 -35 2 22 -20
Resultaat van de rekening Oost-Nederland (LD) 2024* 20 14 6 5 4 2
Resultaat van de rekening West-Nederland (LD) 2024* 27 32 -5 3 4 -1
Resultaat van de rekening Zuid-Nederland (LD) 2024* 6 64 -58 2 17 -15
Totaal veiligheid Nederland 2024* 166 2.635 -2.470 9 147 -138
Totaal veiligheid Noord-Nederland (LD) 2024* 32 219 -187 18 124 -106
Totaal veiligheid Oost-Nederland (LD) 2024* 20 456 -436 5 120 -115
Totaal veiligheid West-Nederland (LD) 2024* 88 1.462 -1.374 10 170 -160
Totaal veiligheid Zuid-Nederland (LD) 2024* 26 498 -472 7 132 -125
Veiligheid Nederland 2024* 166 2.635 -2.470 9 147 -138
Veiligheid Noord-Nederland (LD) 2024* 32 219 -187 18 124 -106
Veiligheid Oost-Nederland (LD) 2024* 20 456 -436 5 120 -115
Veiligheid West-Nederland (LD) 2024* 88 1.462 -1.374 10 170 -160
Veiligheid Zuid-Nederland (LD) 2024* 26 498 -472 7 132 -125
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Nederland 2024* 625 4.861 -4.236 35 271 -236
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Noord-Nederland (LD) 2024* 49 438 -389 28 248 -220
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Oost-Nederland (LD) 2024* 109 782 -673 29 206 -178
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat West-Nederland (LD) 2024* 390 2.804 -2.414 45 326 -280
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Zuid-Nederland (LD) 2024* 77 836 -758 20 221 -201
Verkeer en parkeren Nederland 2024* 516 4.482 -3.966 29 250 -221
Verkeer en parkeren Noord-Nederland (LD) 2024* 41 401 -360 23 227 -203
Verkeer en parkeren Oost-Nederland (LD) 2024* 79 740 -660 21 195 -174
Verkeer en parkeren West-Nederland (LD) 2024* 325 2.533 -2.208 38 294 -256
Verkeer en parkeren Zuid-Nederland (LD) 2024* 70 808 -738 19 214 -195
Havens en waterwegen Nederland 2024* 49 187 -139 3 10 -8
Havens en waterwegen Noord-Nederland (LD) 2024* 7 32 -25 4 18 -14
Havens en waterwegen Oost-Nederland (LD) 2024* 8 18 -9 2 5 -2
Havens en waterwegen West-Nederland (LD) 2024* 27 123 -96 3 14 -11
Havens en waterwegen Zuid-Nederland (LD) 2024* 6 14 -8 2 4 -2
Openbaar vervoer Nederland 2024* 61 191 -131 3 11 -7
Openbaar vervoer Noord-Nederland (LD) 2024* 1 5 -5 0 3 -3
Openbaar vervoer Oost-Nederland (LD) 2024* 21 25 -4 6 7 -1
Openbaar vervoer West-Nederland (LD) 2024* 38 148 -110 4 17 -13
Openbaar vervoer Zuid-Nederland (LD) 2024* 1 13 -12 0 3 -3
Totaal economie Nederland 2024* 1.560 1.581 -21 87 88 -1
Totaal economie Noord-Nederland (LD) 2024* 99 131 -33 56 74 -18
Totaal economie Oost-Nederland (LD) 2024* 210 293 -83 55 77 -22
Totaal economie West-Nederland (LD) 2024* 1.002 808 194 116 94 23
Totaal economie Zuid-Nederland (LD) 2024* 250 350 -100 66 93 -26
Economisch beleid en ondersteuning Nederland 2024* 894 918 -24 50 51 -1
Economisch beleid en ondersteuning Noord-Nederland (LD) 2024* 57 83 -26 32 47 -15
Economisch beleid en ondersteuning Oost-Nederland (LD) 2024* 64 146 -82 17 39 -22
Economisch beleid en ondersteuning West-Nederland (LD) 2024* 673 499 174 78 58 20
Economisch beleid en ondersteuning Zuid-Nederland (LD) 2024* 99 190 -90 26 50 -24
Fysieke bedrijfsinfrastructuur Nederland 2024* 666 663 3 37 37 0
Fysieke bedrijfsinfrastructuur Noord-Nederland (LD) 2024* 41 48 -6 23 27 -4
Fysieke bedrijfsinfrastructuur Oost-Nederland (LD) 2024* 145 147 -1 38 39 0
Fysieke bedrijfsinfrastructuur West-Nederland (LD) 2024* 329 309 20 38 36 2
Fysieke bedrijfsinfrastructuur Zuid-Nederland (LD) 2024* 151 160 -9 40 42 -2
Totaal onderwijs Nederland 2024* 834 3.210 -2.376 46 179 -132
Totaal onderwijs Noord-Nederland (LD) 2024* 89 305 -215 51 172 -122
Totaal onderwijs Oost-Nederland (LD) 2024* 150 613 -463 40 162 -122
Totaal onderwijs West-Nederland (LD) 2024* 444 1.744 -1.300 52 202 -151
Totaal onderwijs Zuid-Nederland (LD) 2024* 151 549 -398 40 145 -105
Onderwijs exclusief huisvesting Nederland 2024* 727 1.732 -1.006 40 97 -56
Onderwijs exclusief huisvesting Noord-Nederland (LD) 2024* 76 162 -85 43 91 -48
Onderwijs exclusief huisvesting Oost-Nederland (LD) 2024* 128 310 -182 34 82 -48
Onderwijs exclusief huisvesting West-Nederland (LD) 2024* 397 969 -572 46 112 -66
Onderwijs exclusief huisvesting Zuid-Nederland (LD) 2024* 126 292 -167 33 77 -44
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.