Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Nederland 2024* 3.327 3.133 194 185 175 11
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Nederland (LD) 2024* 125 127 -2 71 72 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Oost-Nederland (LD) 2024* 702 710 -8 185 187 -2
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. West-Nederland (LD) 2024* 1.942 1.740 202 225 202 23
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuid-Nederland (LD) 2024* 559 556 3 148 147 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Groningen (PV) 2024* 18 22 -4 29 36 -7
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Fryslân (PV) 2024* 48 48 0 72 72 0
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Drenthe (PV) 2024* 60 58 2 119 115 4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Overijssel (PV) 2024* 239 238 2 201 200 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Flevoland (PV) 2024* 178 180 -2 395 400 -5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Gelderland (PV) 2024* 284 292 -8 132 136 -4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Utrecht (PV) 2024* 322 324 -2 230 231 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Holland (PV) 2024* 886 668 218 297 224 73
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuid-Holland (PV) 2024* 680 692 -12 177 180 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zeeland (PV) 2024* 54 56 -2 138 143 -5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Brabant (PV) 2024* 468 462 7 177 175 3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Limburg (PV) 2024* 90 94 -4 80 83 -4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Oost-Groningen (CR) 2024* 3 3 0 20 23 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 4 4 0 85 86 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Overig Groningen (CR) 2024* 11 15 -4 26 35 -9
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Friesland (CR) 2024* 28 29 -1 85 88 -2
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 1 1 0 6 5 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 19 18 1 98 95 3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Drenthe (CR) 2024* 18 19 0 94 95 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 15 13 2 86 77 9
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 27 26 1 195 190 4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Overijssel (CR) 2024* 141 143 -1 365 369 -4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 26 25 1 163 157 5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Twente (CR) 2024* 72 69 2 112 108 4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Veluwe (CR) 2024* 102 99 3 141 137 4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Achterhoek (CR) 2024* 16 18 -2 40 45 -4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 138 146 -8 181 191 -11
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 27 28 -1 107 111 -4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Utrecht (CR) 2024* 322 324 -2 230 231 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 79 79 1 205 203 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 33 33 -1 127 130 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. IJmond (CR) 2024* 6 6 0 30 29 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 11 10 1 47 43 4
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zaanstreek (CR) 2024* 38 38 0 212 212 0
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Groot-Amsterdam (CR) 2024* 716 495 221 485 335 150
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 3 8 -5 14 32 -18
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 54 51 3 121 115 6
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 142 146 -4 155 160 -5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Delft en Westland (CR) 2024* 65 67 -1 267 272 -5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 70 84 -13 202 240 -38
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Groot-Rijnmond (CR) 2024* 270 271 -2 179 181 -1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 78 73 5 206 191 14
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 6 9 -3 61 86 -24
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Overig Zeeland (CR) 2024* 47 47 1 166 163 2
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. West-Noord-Brabant (CR) 2024* 78 76 2 120 117 3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 60 61 -2 117 121 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 131 131 0 194 193 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 199 194 6 247 239 7
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Noord-Limburg (CR) 2024* 51 53 -3 175 184 -9
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Midden-Limburg (CR) 2024* 16 16 0 67 66 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Zuid-Limburg (CR) 2024* 23 25 -2 39 41 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Flevoland (CR) 2024* 178 180 -2 395 400 -5
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Minder dan 5 000 inwoners 2024* 0 0 0 0 2 -2
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 2 2 0 27 28 -2
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 80 79 1 98 97 1
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 668 652 16 113 111 3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 714 714 0 165 165 0
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 386 392 -6 233 236 -3
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 511 527 -16 194 200 -6
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. 250 000 inwoners of meer 2024* 966 767 199 380 301 78
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.