Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Perioden Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal gemeentelijke taakvelden Nederland 2024* 77.621 77.621 0 4.325 4.325 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Nederland (LD) 2024* 7.682 7.682 0 4.346 4.346 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Oost-Nederland (LD) 2024* 15.201 15.201 0 4.012 4.012 0
Totaal gemeentelijke taakvelden West-Nederland (LD) 2024* 39.691 39.691 0 4.608 4.608 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuid-Nederland (LD) 2024* 15.047 15.047 0 3.983 3.983 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Groningen (PV) 2024* 2.994 2.994 0 4.978 4.978 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Fryslân (PV) 2024* 2.714 2.714 0 4.101 4.101 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Drenthe (PV) 2024* 1.973 1.973 0 3.914 3.914 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Overijssel (PV) 2024* 5.016 5.016 0 4.218 4.218 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Flevoland (PV) 2024* 2.041 2.041 0 4.526 4.526 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Gelderland (PV) 2024* 8.144 8.145 0 3.790 3.790 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Utrecht (PV) 2024* 5.513 5.513 0 3.937 3.937 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Holland (PV) 2024* 14.558 14.558 0 4.884 4.884 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuid-Holland (PV) 2024* 17.943 17.943 0 4.672 4.672 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zeeland (PV) 2024* 1.677 1.677 0 4.283 4.283 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Brabant (PV) 2024* 10.309 10.309 0 3.898 3.898 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Limburg (PV) 2024* 4.737 4.737 0 4.181 4.181 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Oost-Groningen (CR) 2024* 637 637 0 4.617 4.617 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 323 323 0 7.166 7.166 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Overig Groningen (CR) 2024* 2.034 2.034 0 4.861 4.861 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Friesland (CR) 2024* 1.448 1.448 0 4.404 4.404 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 501 501 0 3.518 3.518 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 766 766 0 4.013 4.013 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Drenthe (CR) 2024* 748 748 0 3.816 3.816 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 708 708 0 4.140 4.140 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 517 517 0 3.775 3.775 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Overijssel (CR) 2024* 1.669 1.669 0 4.305 4.305 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 674 674 0 4.198 4.199 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Twente (CR) 2024* 2.673 2.673 0 4.171 4.171 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Veluwe (CR) 2024* 2.638 2.638 0 3.651 3.651 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Achterhoek (CR) 2024* 1.437 1.437 0 3.533 3.533 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 3.280 3.280 0 4.292 4.292 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 789 789 0 3.087 3.087 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Utrecht (CR) 2024* 5.513 5.513 0 3.937 3.937 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 1.448 1.448 0 3.746 3.746 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Alkmaar en omgeving (CR) 2024* 929 929 0 3.621 3.621 0
Totaal gemeentelijke taakvelden IJmond (CR) 2024* 655 655 0 3.251 3.251 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Agglomeratie Haarlem (CR) 2024* 965 965 0 4.080 4.079 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zaanstreek (CR) 2024* 811 811 0 4.558 4.558 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Groot-Amsterdam (CR) 2024* 8.942 8.942 0 6.055 6.055 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Het Gooi en Vechtstreek (CR) 2024* 808 808 0 3.302 3.302 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Agglomeratie Leiden en Bollenstreek (CR) 2024* 1.639 1.639 0 3.677 3.677 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Agglomeratie 's-Gravenhage (CR) 2024* 4.531 4.531 0 4.941 4.941 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Delft en Westland (CR) 2024* 941 940 0 3.840 3.840 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Oost-Zuid-Holland (CR) 2024* 1.479 1.479 0 4.242 4.242 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Groot-Rijnmond (CR) 2024* 7.736 7.736 0 5.147 5.147 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidoost-Zuid-Holland (CR) 2024* 1.617 1.617 0 4.242 4.242 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zeeuwsch-Vlaanderen (CR) 2024* 425 425 0 4.028 4.028 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Overig Zeeland (CR) 2024* 1.252 1.252 0 4.377 4.377 0
Totaal gemeentelijke taakvelden West-Noord-Brabant (CR) 2024* 2.551 2.551 0 3.916 3.916 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Midden-Noord-Brabant (CR) 2024* 1.997 1.997 0 3.934 3.934 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noordoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 2.687 2.687 0 3.971 3.971 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuidoost-Noord-Brabant (CR) 2024* 3.074 3.074 0 3.799 3.799 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Noord-Limburg (CR) 2024* 1.215 1.215 0 4.182 4.183 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Midden-Limburg (CR) 2024* 881 881 0 3.633 3.633 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Zuid-Limburg (CR) 2024* 2.642 2.642 0 4.401 4.401 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Flevoland (CR) 2024* 2.041 2.041 0 4.526 4.526 0
Totaal gemeentelijke taakvelden Minder dan 5 000 inwoners 2024* 104 104 0 8.131 8.132 -2
Totaal gemeentelijke taakvelden 5 000 tot 10 000 inwoners 2024* 190 190 0 3.268 3.268 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 10 000 tot 20 000 inwoners 2024* 2.636 2.636 0 3.259 3.259 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 20 000 tot 50 000 inwoners 2024* 20.007 20.007 0 3.398 3.398 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 50 000 tot 100 000 inwoners 2024* 17.019 17.019 0 3.922 3.922 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 100 000 tot 150 000 inwoners 2024* 7.872 7.872 0 4.740 4.740 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 150 000 tot 250 000 inwoners 2024* 12.867 12.867 0 4.884 4.884 0
Totaal gemeentelijke taakvelden 250 000 inwoners of meer 2024* 16.926 16.926 0 6.647 6.647 0
Totaal bestuur en ondersteuning Nederland 2024* 55.081 15.898 39.182 3.069 886 2.183
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Nederland (LD) 2024* 5.586 1.490 4.096 3.161 843 2.318
Totaal bestuur en ondersteuning Oost-Nederland (LD) 2024* 11.053 3.026 8.026 2.917 799 2.118
Totaal bestuur en ondersteuning West-Nederland (LD) 2024* 27.641 8.313 19.328 3.209 965 2.244
Totaal bestuur en ondersteuning Zuid-Nederland (LD) 2024* 10.801 3.069 7.732 2.859 812 2.047
Totaal bestuur en ondersteuning Groningen (PV) 2024* 2.085 538 1.548 3.467 894 2.573
Totaal bestuur en ondersteuning Fryslân (PV) 2024* 2.022 586 1.437 3.055 885 2.171
Totaal bestuur en ondersteuning Drenthe (PV) 2024* 1.479 367 1.112 2.933 728 2.206
Totaal bestuur en ondersteuning Overijssel (PV) 2024* 3.689 1.078 2.611 3.103 907 2.196
Totaal bestuur en ondersteuning Flevoland (PV) 2024* 1.314 333 981 2.914 737 2.176
Totaal bestuur en ondersteuning Gelderland (PV) 2024* 6.049 1.616 4.434 2.815 752 2.063
Totaal bestuur en ondersteuning Utrecht (PV) 2024* 3.874 1.026 2.848 2.767 733 2.034
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Holland (PV) 2024* 9.788 3.222 6.566 3.284 1.081 2.203
Totaal bestuur en ondersteuning Zuid-Holland (PV) 2024* 12.785 3.717 9.067 3.329 968 2.361
Totaal bestuur en ondersteuning Zeeland (PV) 2024* 1.194 348 846 3.048 888 2.159
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Brabant (PV) 2024* 7.290 2.001 5.289 2.756 757 2.000
Totaal bestuur en ondersteuning Limburg (PV) 2024* 3.510 1.067 2.443 3.098 942 2.156
Totaal bestuur en ondersteuning Oost-Groningen (CR) 2024* 477 120 357 3.455 867 2.588
Totaal bestuur en ondersteuning Delfzijl en omgeving (CR) 2024* 159 38 121 3.529 849 2.679
Totaal bestuur en ondersteuning Overig Groningen (CR) 2024* 1.449 380 1.070 3.464 907 2.557
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Friesland (CR) 2024* 1.072 303 769 3.259 921 2.338
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidwest-Friesland (CR) 2024* 384 110 274 2.698 775 1.922
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidoost-Friesland (CR) 2024* 567 172 394 2.970 903 2.067
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Drenthe (CR) 2024* 570 136 434 2.909 695 2.214
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidoost-Drenthe (CR) 2024* 529 135 393 3.091 792 2.299
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidwest-Drenthe (CR) 2024* 380 95 284 2.772 695 2.076
Totaal bestuur en ondersteuning Noord-Overijssel (CR) 2024* 1.218 380 837 3.141 981 2.160
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidwest-Overijssel (CR) 2024* 513 158 355 3.195 982 2.213
Totaal bestuur en ondersteuning Twente (CR) 2024* 1.959 540 1.419 3.056 843 2.214
Totaal bestuur en ondersteuning Veluwe (CR) 2024* 1.952 571 1.382 2.702 790 1.912
Totaal bestuur en ondersteuning Achterhoek (CR) 2024* 1.095 285 810 2.691 700 1.990
Totaal bestuur en ondersteuning Arnhem/Nijmegen (CR) 2024* 2.403 592 1.812 3.145 774 2.371
Totaal bestuur en ondersteuning Zuidwest-Gelderland (CR) 2024* 600 169 431 2.345 660 1.685
Totaal bestuur en ondersteuning Utrecht (CR) 2024* 3.874 1.026 2.848 2.767 733 2.034
Totaal bestuur en ondersteuning Kop van Noord-Holland (CR) 2024* 1.044 348 696 2.700 901 1.800
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.