Gemeentebegrotingen; baten en lasten naar regio en grootteklasse

Bewerk tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Gemeentelijke taakvelden Regiokenmerken Gemeentelijke begroting in mln euro Baten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Lasten (mln euro) Gemeentelijke begroting in mln euro Saldo (mln euro) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Baten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Lasten (euro/inwoner) Gemeentelijke begroting in euro/inwoner Saldo (euro/inwoner)
Totaal gemeentelijke taakvelden Nederland 77.621 77.621 0 4.325 4.325 0
Gelderland (PV) 8.144 8.145 0 3.790 3.790 0
150 000 tot 250 000 inwoners 12.867 12.867 0 4.884 4.884 0
Totaal bestuur en ondersteuning Nederland 55.081 15.898 39.182 3.069 886 2.183
Gelderland (PV) 6.049 1.616 4.434 2.815 752 2.063
150 000 tot 250 000 inwoners 9.022 2.263 6.759 3.425 859 2.566
Bestuur en burgerzaken Nederland 395 1.975 -1.581 22 110 -88
Gelderland (PV) 46 225 -179 21 105 -83
150 000 tot 250 000 inwoners 61 261 -200 23 99 -76
Overhead Nederland 514 8.772 -8.258 29 489 -460
Gelderland (PV) 52 901 -849 24 419 -395
150 000 tot 250 000 inwoners 95 1.232 -1.138 36 468 -432
Belastingen Nederland 6.757 468 6.289 376 26 350
Gelderland (PV) 717 48 668 333 22 311
150 000 tot 250 000 inwoners 1.120 68 1.052 425 26 399
AU en ov. uitkeringen gemeentefonds Nederland 42.296 16 42.280 2.357 1 2.356
Gelderland (PV) 4.787 2 4.786 2.228 1 2.227
150 000 tot 250 000 inwoners 6.896 0 6.896 2.617 0 2.617
Overig bestuur en ondersteuning Nederland 1.491 1.708 -217 83 95 -12
Gelderland (PV) 118 157 -39 55 73 -18
150 000 tot 250 000 inwoners 187 239 -52 71 91 -20
Toevoeging/onttrekking reserves Nederland 3.571 2.810 761 199 157 42
Gelderland (PV) 324 270 55 151 126 25
150 000 tot 250 000 inwoners 664 469 194 252 178 74
Resultaat van de rekening Nederland 57 148 -91 3 8 -5
Gelderland (PV) 5 13 -8 2 6 -4
150 000 tot 250 000 inwoners 0 -7 7 0 -3 3
Totaal veiligheid Nederland 166 2.635 -2.470 9 147 -138
Gelderland (PV) 12 257 -245 5 120 -114
150 000 tot 250 000 inwoners 29 395 -366 11 150 -139
Veiligheid Nederland 166 2.635 -2.470 9 147 -138
Gelderland (PV) 12 257 -245 5 120 -114
150 000 tot 250 000 inwoners 29 395 -366 11 150 -139
Totaal verkeer, vervoer en waterstaat Nederland 625 4.861 -4.236 35 271 -236
Gelderland (PV) 45 422 -377 21 196 -175
150 000 tot 250 000 inwoners 158 742 -584 60 282 -222
Verkeer en parkeren Nederland 516 4.482 -3.966 29 250 -221
Gelderland (PV) 37 409 -372 17 190 -173
150 000 tot 250 000 inwoners 133 695 -561 51 264 -213
Havens en waterwegen Nederland 49 187 -139 3 10 -8
Gelderland (PV) 5 6 -2 2 3 -1
150 000 tot 250 000 inwoners 6 21 -15 2 8 -6
Openbaar vervoer Nederland 61 191 -131 3 11 -7
Gelderland (PV) 4 7 -3 2 3 -1
150 000 tot 250 000 inwoners 19 26 -7 7 10 -3
Totaal economie Nederland 1.560 1.581 -21 87 88 -1
Gelderland (PV) 95 134 -39 44 62 -18
150 000 tot 250 000 inwoners 102 192 -91 39 73 -34
Economisch beleid en ondersteuning Nederland 894 918 -24 50 51 -1
Gelderland (PV) 36 75 -39 17 35 -18
150 000 tot 250 000 inwoners 57 135 -78 22 51 -30
Fysieke bedrijfsinfrastructuur Nederland 666 663 3 37 37 0
Gelderland (PV) 59 59 0 28 28 0
150 000 tot 250 000 inwoners 45 57 -12 17 22 -5
Totaal onderwijs Nederland 834 3.210 -2.376 46 179 -132
Gelderland (PV) 79 332 -253 37 155 -118
150 000 tot 250 000 inwoners 179 561 -382 68 213 -145
Onderwijs exclusief huisvesting Nederland 727 1.732 -1.006 40 97 -56
Gelderland (PV) 67 168 -101 31 78 -47
150 000 tot 250 000 inwoners 147 288 -140 56 109 -53
Onderwijshuisvesting Nederland 108 1.478 -1.370 6 82 -76
Gelderland (PV) 12 164 -152 6 76 -71
150 000 tot 250 000 inwoners 32 273 -241 12 104 -92
Totaal sport, cultuur en recreatie Nederland 844 6.248 -5.404 47 348 -301
Gelderland (PV) 99 666 -567 46 310 -264
150 000 tot 250 000 inwoners 194 1.138 -944 74 432 -358
Sportbeleid en activering Nederland 78 422 -344 4 24 -19
Gelderland (PV) 8 69 -61 4 32 -28
150 000 tot 250 000 inwoners 12 82 -70 4 31 -27
Sportaccommodaties Nederland 425 1.462 -1.037 24 81 -58
Gelderland (PV) 52 148 -96 24 69 -45
150 000 tot 250 000 inwoners 81 240 -159 31 91 -60
Cultuurpresentatie, - productie en - par Nederland 175 1.286 -1.110 10 72 -62
Gelderland (PV) 21 109 -88 10 50 -41
150 000 tot 250 000 inwoners 68 323 -255 26 123 -97
Musea Nederland 38 390 -352 2 22 -20
Gelderland (PV) 4 31 -27 2 15 -13
150 000 tot 250 000 inwoners 9 85 -76 3 32 -29
Cultureel erfgoed Nederland 17 137 -121 1 8 -7
Gelderland (PV) 2 18 -16 1 9 -7
150 000 tot 250 000 inwoners 3 23 -20 1 9 -8
Media Nederland 31 520 -489 2 29 -27
Gelderland (PV) 1 59 -58 1 27 -27
150 000 tot 250 000 inwoners 6 75 -69 2 28 -26
Openbaar groen en (openlucht) recreatie Nederland 80 2.030 -1.950 4 113 -109
Gelderland (PV) 11 232 -221 5 108 -103
150 000 tot 250 000 inwoners 15 310 -295 6 118 -112
Totaal sociaal domein Nederland 8.361 30.960 -22.599 466 1.725 -1.259
Gelderland (PV) 829 3.492 -2.662 386 1.625 -1.239
150 000 tot 250 000 inwoners 1.616 5.603 -3.986 614 2.127 -1.513
Algemene voorzieningen incl. wijkteams Nederland 849 5.121 -4.272 47 285 -238
Gelderland (PV) 85 576 -490 40 268 -228
150 000 tot 250 000 inwoners 176 906 -730 67 344 -277
Inkomensregelingen Nederland 6.756 9.089 -2.333 376 506 -130
Gelderland (PV) 667 946 -279 310 440 -130
150 000 tot 250 000 inwoners 1.224 1.633 -409 465 620 -155
Participatie Nederland 244 3.433 -3.189 14 191 -178
Gelderland (PV) 14 396 -383 6 184 -178
150 000 tot 250 000 inwoners 75 575 -500 28 218 -190
Maatwerkvoorziening (WMO) Nederland 67 981 -914 4 55 -51
Gelderland (PV) 7 126 -118 3 58 -55
150 000 tot 250 000 inwoners 11 151 -140 4 57 -53
Maatwerkdienstverlening 18+ Nederland 113 3.966 -3.853 6 221 -215
Gelderland (PV) 10 461 -452 5 215 -210
150 000 tot 250 000 inwoners 19 560 -541 7 213 -206
Maatwerkdienstverlening 18- Nederland 108 5.387 -5.279 6 300 -294
Gelderland (PV) 3 660 -658 1 307 -306
150 000 tot 250 000 inwoners 76 921 -845 29 350 -321
Geëscaleerde zorg 18+ Nederland 202 2.431 -2.228 11 135 -124
Gelderland (PV) 39 266 -226 18 124 -105
150 000 tot 250 000 inwoners 27 777 -750 10 295 -285
Geëscaleerde zorg 18- Nederland 22 553 -531 1 31 -30
Gelderland (PV) 5 61 -56 2 29 -26
150 000 tot 250 000 inwoners 8 79 -71 3 30 -27
Totaal volksgezondheid en milieu Nederland 5.640 6.511 -871 314 363 -49
Gelderland (PV) 565 698 -133 263 325 -62
150 000 tot 250 000 inwoners 823 1.001 -177 313 380 -67
Volksgezondheid Nederland 202 1.129 -927 11 63 -52
Gelderland (PV) 11 115 -104 5 54 -48
150 000 tot 250 000 inwoners 18 154 -136 7 58 -52
Riolering Nederland 2.075 1.625 450 116 91 25
Gelderland (PV) 249 193 55 116 90 26
150 000 tot 250 000 inwoners 263 218 45 100 83 17
Afval Nederland 2.875 2.302 573 160 128 32
Gelderland (PV) 241 206 35 112 96 16
150 000 tot 250 000 inwoners 469 393 75 178 149 29
Milieubeheer en begraafplaatsen Nederland 488 1.455 -967 27 81 -54
Gelderland (PV) 64 184 -119 30 85 -55
150 000 tot 250 000 inwoners 74 236 -162 28 89 -61
Totaal volkshuisvesting, leefomgeving en Nederland 4.510 5.716 -1.206 251 319 -67
Gelderland (PV) 371 529 -157 173 246 -73
150 000 tot 250 000 inwoners 743 972 -229 282 369 -87
Grondexploitatie (niet-bedrijventerrei.. Nederland 3.327 3.133 194 185 175 11
Gelderland (PV) 284 292 -8 132 136 -4
150 000 tot 250 000 inwoners 511 527 -16 194 200 -6
Ruimte en leefomgeving, wonen en bouwen Nederland 1.183 2.583 -1.400 66 144 -78
Gelderland (PV) 87 237 -150 41 110 -70
150 000 tot 250 000 inwoners 232 445 -213 88 169 -81
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat cijfers over de begrote lasten en baten per taakveld (beleidsterrein) naar regio en grootteklasse in miljoenen euro's en in euro's per inwoner. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens die aansluiten op de definities en indelingen die de gemeenten zelf hanteren in hun administratie. Deze gegevens worden aan het CBS geleverd via de enquête Informatie voor Derden (Iv3). De voorschriften voor deze enquête zijn vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de (ministeriële) Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking informatie voor derden.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2017

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn bij eerste publicatie voorlopig. De cijfers worden definitief op het moment dat cijfers over het volgende jaar aan de reeks worden toegevoegd.

Wijzigingen per 18 maart 2024:
De voorlopige cijfers voor 2024 zijn opgenomen.
De cijfers voor 2023 zijn definitief.

Met ingang van begrotingsjaar 2023 is er een verandering van de boekingsvoorschriften ingevoerd die met name invloed heeft op de cijfers bij de taakvelden Volksgezondheid, Algemene voorzieningen incl. wijkteams, Inkomensregelingen, Participatie, Maatwerkdienstverlening (WMO), Maatwerkdienstverlening 18+, Maatwerkdienstverlening 18-, Geëscaleerde zorg 18+ en Geëscaleerde zorg 18-. Bij deze taakvelden is een vergelijking met eerdere jaren daardoor moeizaam.
De volgende aanpassingen in de boekingsvoorschriften zijn ingevoerd:
- Lasten en baten met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Volksgezondheid
- Lasten en baten met betrekking tot de aanpak van huiselijk geweld en Veilig Thuis-toegangstaken moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Algemene voorzieningen incl. wijkteams in plaats van Geëscaleerde zorg 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de schuldhulpverlening moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Inkomensregelingen in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot woon- en vervoersdiensten moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkvoorzieningen (WMO) in plaats van Maatwerkdienstverlening 18+
- Lasten en baten met betrekking tot de dagvoorziening in het kader van de WMO moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Participatie.
- Lasten en baten met betrekking tot de inloopfunctie van de geestelijke gezondheidszorg moeten vanaf 2023 worden geboekt bij Maatwerkdienstverlening 18+ in plaats van Geëscaleerde zorg 18+.
Gemeenten hebben in verband met al deze aanpassingen ook hun financiële administratie aan moeten passen. Bij deze aanpassing hebben diverse gemeenten ook bedragen van Geëscaleerde zorg 18- overgeheveld naar andere taakvelden, met name Maatwerkdienstverlening 18-.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De nieuwe cijfers worden in de maand maart van het begrotingsjaar geplaatst.
De cijfers kunnen worden bijgesteld op grond van het beschikbaar komen van nieuw of geactualiseerd bronmateriaal. Over het algemeen zijn de bijstellingen gering van omvang. De bijstellingen worden doorgevoerd op het moment dat er een nieuw jaarcijfer aan de reeks wordt toegevoegd.
Door wijzigingen in de brongegevens, Informatie voor derden (Iv3), zijn de gegevens met ingang van de begroting 2017 niet geheel vergelijkbaar met de gegevens over eerdere jaren. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 3 onder 'relevante tabellen'.

Toelichting onderwerpen

Gemeentelijke begroting in mln euro
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in miljoenen euro's.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in miljoenen euro's.
Gemeentelijke begroting in euro/inwoner
Cijfers op basis van de gemeentelijke begrotingen weergegeven in euro per inwoner.
Baten
De baten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke baten vallen o.a. rentebaten, verkoop van grond, goederen en diensten, ontvangen overdrachten en heffingen door gemeenten.
De baten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).

Het grootste deel van de gemeentelijke baten bestaat uit de ontvangen bijdrage uit het Gemeentefonds, overige doeluitkeringen van het rijk en de ontvangen gemeentelijke heffingen.
Lasten
De lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.

Onder de gemeentelijke lasten vallen o.a. de betaalde lonen en salarissen, rentelasten, aankoop van (niet) duurzame goederen en diensten (inclusief energiekosten en kosten van inhuur van personeel) en betaalde inkomensoverdrachten, alsmede de afschrijvingen, de betaalde investeringsbijdragen aan overheden en derden en de grondaankopen.
De lasten worden geregistreerd inclusief interne verrekeningen (o.a. mutaties in voorzieningen).
Saldo
Het verschil tussen de baten en de lasten van de gemeentelijke begroting in euro's per inwoner.