Zorginstellingen; financiën en personeel

Zorginstellingen; financiën en personeel

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Perioden Middelgrote en grote ondernemingen Aantal middelgr. en grote ondernemingen (aantal) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Totaal netto omzet (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Wlz (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Zvw Totaal opbrengsten Zvw (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Zvw Opbrengsten DBC's (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Zvw Opbrengsten overige Zvw-zorg (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Wmo (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Opbrengsten Jeugdwet (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Overige netto omzet Totaal overige netto omzet (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Overige netto omzet Overige zorgprestaties (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Netto omzet Overige netto omzet Overige dienstverlening (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal overige bedrijfsopbrengsten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten Subsidies (excl. Wmo en Jeugdwet) (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsopbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten Niet eerder genoemde bedrijfsopbrengsten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Totaal bedrijfskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Arbeidskosten Totaal arbeidskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Arbeidskosten Lonen en salarissen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Arbeidskosten Pensioenlasten en sociale lasten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Honorariumkosten vrijgev. med. spec. (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Afschrijvingen op vaste activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Bijzondere waardeverminderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Totaal overige bedrijfskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Overige personeelskosten Totaal overige personeelskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Overige personeelskosten Kosten uitzendkrachten en overige inleen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Overige personeelskosten Niet eerder genoemde personeelskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Totaal niet eerder genoemde bedr.kosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Voeding en hotelmatige kosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Algemene kosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Cliënt- en bewonersgebonden kosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Onderhouds- en energiekosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Huur/operationele leasing kap.goederen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfskosten Overige bedrijfskosten Niet eerder genoemde bedrijfskosten Andere bedrijfskosten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Bedrijfsresultaat (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Financieel resultaat Financiële baten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Financieel resultaat Financiële lasten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Financieel resultaat Financieel resultaat (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Buitengewone resultaat Buitengewone baten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Buitengewone resultaat Buitengewone lasten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Buitengewone resultaat Buitengewoon resultaat (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Verlies- en winstrekening Resultaat voor belastingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Totaal activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Immateriële vaste activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Materiële vaste activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Financiële vaste activa Totaal financiële vaste activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Financiële vaste activa Deelnemingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Financiële vaste activa Overige langlopende vorderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Voorraden en onderhanden werk Totaal voorraden en onderhanden werk (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Voorraden en onderhanden werk Voorraden (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Voorraden en onderhanden werk Onderhanden werk DBC's (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Kortlopende vorderingen Totaal kortlopende vorderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Kortlopende vorderingen Vorderingen op debiteuren (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Kortlopende vorderingen Vorderingen u.h.v. bekostiging (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Kortlopende vorderingen Overige kortlopende vorderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Effecten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans activa eindstand Liquide middelen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Totaal passiva (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Eigen vermogen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Voorzieningen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Langlopende schulden (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Totaal kortlopende schulden (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Crediteuren (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Aflossingsverplichting langlop. lening (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Schulden u.h.v. bekostiging (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Balans passiva eindstand Kortlopende schulden Overige kortlopende schulden (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Boekwaarde per 1 januari (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Investeringen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Herwaarderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Desinvesteringen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Afschrijvingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Bijzondere waardeverminderingen (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Terugname afgeschreven activa (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Overige mutaties (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Materiële vaste activa (mutaties) Boekwaarde per 31 december (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Spec. financieringsverschil verslagjaar Wettelijk budget verslagjaar (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Spec. financieringsverschil verslagjaar Opbrengsten ter dekking wettelijk budg. (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Balans Spec. financieringsverschil verslagjaar Financieringsverschil budget-opbrengsten (mln euro) Middelgrote en grote ondernemingen Personeel Banen werknemers (aantal) Middelgrote en grote ondernemingen Personeel Arbeidsjaren werknemers (aantal) Middelgrote en grote ondernemingen Personeel Lonen (incl. bijz. beloning en overw.) (mln euro) Kleine ondernemingen Aantal kleine ondernemingen (aantal) Kleine ondernemingen Personeel Banen werknemers kleine ond. (aantal) Kleine ondernemingen Personeel Arbeidsjaren werknemers kleine ond. (aantal) Kleine ondernemingen Personeel Lonen kleine ond. (inc. bijz. en overw.) (mln euro) Kleine ondernemingen Zelfstandigen Aantal zelfstandigen kleine ond. (aantal) Kleine ondernemingen Zelfstandigen Winst zelfstandigen kleine ond. (mln euro)
86101 Universitair medisch centra 2022* 7 10.964 7.292 0 6.080 . . . . 1.196 278 918 3.672 3.028 644 10.737 5.981 4.747 1.234 33 542 4 4.177 558 332 226 3.619 179 642 2.455 232 58 55 227 0 81 -81 147 9.640 112 4.913 183 43 140 341 150 191 2.507 624 1.883 35 1.548 9.640 3.307 573 2.853 2.907 385 2.522 4.892 580 0 13 532 4 -9 4.913 88.750 71.200 5.252 0
86102 Algemene ziekenhuizen 2022* 58 21.514 20.024 681 18.502 . . 59 5 777 543 234 1.490 951 539 21.031 9.910 7.960 1.950 2.362 1.204 8 7.547 979 574 405 6.568 506 1.181 4.321 390 104 65 482 8 195 -187 296 17.318 296 10.218 154 79 75 782 334 448 4.051 1.500 2.551 2 1.816 17.318 5.821 761 5.530 5.205 839 4.367 10.196 1.202 -1 46 1.120 3 -11 10.218 201.950 148.300 9.182 0
86103 Categorale ziekenhuizen 2022* 17 1.690 1.412 2 1.283 . . 2 2 123 14 109 278 182 96 1.666 958 772 186 13 88 1 607 103 58 45 504 33 125 291 37 13 4 24 0 11 -11 13 1.467 16 825 5 0 5 71 20 52 348 125 223 15 186 1.467 484 31 346 605 64 542 831 82 0 1 86 1 0 825 17.300 13.250 894 0
86104 GGZ met overnachting 2022* 148 7.315 6.787 1.232 3.274 . . 720 755 805 765 41 528 372 156 7.232 4.850 3.866 984 0 231 3 2.149 721 482 239 1.428 . . . 178 211 . 83 2 42 -40 43 5.106 30 2.253 32 19 13 6 5 1 1.810 413 1.397 3 972 5.106 1.870 223 1.222 1.791 192 1.599 2.250 254 0 17 221 2 -10 2.253 91.550 71.300 4.511 300 250 200 10 . .
8720+87301 Gehandicaptenzorg 2022* 639 12.346 11.609 9.442 336 . . 505 989 337 282 55 736 468 268 12.135 7.550 6.025 1.525 0 478 24 4.083 1.384 1.052 331 2.699 631 718 426 400 457 67 210 12 64 -52 158 8.954 17 5.636 44 6 38 15 5 9 784 171 613 22 2.435 8.954 4.001 329 2.198 2.425 313 2.112 5.574 682 1 109 488 25 1 5.636 195.750 134.650 6.900 2.100 2.900 1.700 75 . .
87901 Jeugdzorg met overnachting 2022* 148 1.754 1.478 12 12 . . 61 1.333 60 59 2 276 164 112 1.765 1.071 841 229 0 30 -1 665 213 157 56 452 52 132 142 41 35 50 -10 1 6 -5 -15 859 3 307 8 0 8 0 0 0 274 79 195 2 265 859 305 45 168 341 47 294 290 63 0 9 31 0 -5 307 21.300 16.500 1.012 1.350 600 350 16 . .
87902 Maatschappelijke opvang (24-uurs) 2022* 57 2.974 1.116 270 28 . . 604 96 117 109 8 1.858 1.755 103 2.975 990 777 213 0 66 2 1.917 333 232 101 1.584 132 268 295 125 735 29 -1 0 6 -6 -7 1.356 3 733 2 0 2 0 0 0 262 60 202 0 355 1.356 308 101 355 592 74 517 633 172 0 4 67 1 1 733 19.750 16.000 928 150 200 100 6 . .
88991 Ambulante jeugdzorg 2022* 128 1.003 806 4 11 . . 46 731 13 13 0 196 163 33 1.001 620 483 137 0 8 0 374 114 68 46 260 1 94 59 5 27 74 1 0 1 -1 1 333 6 25 3 2 2 2 1 0 100 39 61 0 197 333 102 17 6 207 27 180 22 10 0 14 7 0 13 25 11.300 9.200 599 . . . . . .
Verpleeg-, verzorgingshuizen, thuiszorg 2022* 1.053 22.857 21.720 15.652 4.234 . . 1.026 121 687 430 258 1.136 470 666 22.477 14.653 11.686 2.967 33 821 22 6.948 2.449 1.802 648 4.498 1.014 . . 626 709 . 380 13 161 -148 231 16.271 31 9.433 188 22 166 102 11 91 2.002 493 1.509 7 4.506 16.271 6.740 740 4.609 4.182 649 3.533 9.297 1.127 7 147 825 23 -3 9.433 464.350 280.550 13.765 31.900 3.450 2.000 96 . .
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat informatie over de verlies- en winstrekening, balans, investeringen en personeelsinzet van groepen ondernemingen met als hoofdactiviteit ziekenhuiszorg, geestelijke gezondheidszorg met overnachting, gehandicaptenzorg, verpleeghuiszorg, thuiszorg, maatschappelijke opvang en vrouwenopvang en jeugdzorg. Dit betreft zowel publiek- als privaatgefinancierde ondernemingengroepen.

Vanaf 2015 wordt de voormalige AWBZ-zorg gefinancierd uit andere wetten: Wet langdurige zorg (Wlz), de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015, Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Jeugdwet. De opbrengstenstructuur van zorginstellingen is daardoor gewijzigd en om die reden is overgegaan op een nieuwe StatLinetabel met cijfers vanaf verslagjaar 2015. Vanaf 2015 is ook overgestapt op een volledige dekking van de beschouwde SBI-klassen inclusief privaatgefinancierde zorg en kleine ondernemingen. Van de kleine ondernemingen worden slechts enkele variabelen omtrent werknemers en zelfstandigen meegenomen. Verder zijn vanaf 2015 de dagbehandelcentra voor geestelijke gezondheidszorg uit de populatie verwijderd, omdat deze samen met de praktijken van psychiaters in de betreffende SBI-klasse in de tabel van de statistieken over zorgpraktijken zal worden meegenomen.

In 2017 heeft er een stelselwijziging plaatsgevonden rondom het verwerken van (toekomstige) kosten voor groot onderhoud op de balans. Voorheen werd de egalisatie- of kostenvoorziening methodiek toegepast, ook wel voorziening groot onderhoud genoemd. Vanaf 2017 is een deel van de zorginstellingen geleidelijk overgestapt op de componentenbenadering. Internationaal is dit al de enige toegestane methodiek. In de cijfers over 2018 wordt dit bij verschillende sectoren, met name bij ziekenhuizen, zichtbaar aan de passivazijde. De voorzieningen nemen af en het eigen vermogen neemt toe. Met de componentenbenadering vindt nog verdere spreiding van de onderhoudskosten plaats.

In verslagjaar 2020 kregen zorgprofessionals een uitkering van 1.000 euro netto, een bonus voor 'de uitzonderlijke prestaties die zij leveren in de strijd tegen corona'. De uitkering is door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verstrekt aan zorgaanbieders, die de zorgbonus vervolgens uitbetalen aan de eigen medewerkers en de bij de zorgaanbieders werkzame zelfstandigen en uitzendkrachten. De zorgaanbieders ontvingen tevens een opslag op het bonusbedrag, vanwege de belastingafdracht die zij moeten doen om de zorgverlener een netto bonus uit te kunnen betalen. Het totale bedrag, inclusief opslag, is opgenomen onder de 'Subsidies'. De uitbetaling van de zorgbonus evenals de belastingafdracht vanwege de zorgbonus zijn opgenomen onder de personeelskosten.
In verslagjaar 2021 is opnieuw een zorgbonus uitgekeerd. Zorgverleners aan wie de zorgbonus 2021 is toegekend kregen 385 euro netto op hun rekening bijgeschreven.

Met ingang van verslagjaar 2022 is de uitvraag van de brondata DigiMV sterk gewijzigd met deels een andere indeling van jaarrekeningenposten. Dit heeft met name gevolgen gehad voor de invulling van de bedrijfsopbrengsten en de bedrijfskosten. Bij meerdere sectoren is een (beperkt) effect zichtbaar vanwege een verschuiving:
- bij de bedrijfsopbrengsten tussen de 'Overige dienstverlening' en 'Niet eerder genoemde bedrijfsopbrengsten';
- bij de bedrijfskosten tussen enerzijds 'Voeding- en hotelmatige kosten', 'Algemene kosten', 'Cliënt- en bewonergebonden kosten' en anderzijds 'Andere bedrijfskosten'.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2015

Status van de cijfers:
De cijfers over 2022 zijn voorlopig, de overige jaren zijn definitief.

Wijzigingen per 26 april 2024:
De voorlopige cijfers over 2022 en de definitieve cijfers over 2021 zijn toegevoegd voor 'Maatschappelijke opvang (24-uurs)', 'Jeugdzorg met overnachting' en 'Ambulante jeugdzorg'.
De cijfers over 2021 over aantal en winsten van zelfstandigen voor alle sectoren zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In het laatste kwartaal van 2024 worden voorlopige cijfers over 2023 toegevoegd voor alle sectoren, behalve voor 'Maatschappelijke opvang (24-uurs)', 'Jeugdzorg met overnachting' en 'Ambulante jeugdzorg'. De voorlopige cijfers over 2023 voor deze laatstgenoemde sectoren worden in het eerste kwartaal van 2025 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Middelgrote en grote ondernemingen
Ondernemingen die tenminste één bedrijfseenheid bevatten met meer dan 10 werknemers óf bedrijfsopbrengsten van meer dan 700.000 euro óf totaal activa van meer dan 350.000 euro. Dit ter onderscheid van de kleine ondernemingen die in de zorgsector ook veel voorkomen.
Van de grote en middelgrote ondernemingen zijn meer financiële gegevens beschikbaar dan van de kleine ondernemingen.
Aantal middelgr. en grote ondernemingen
Het aantal grote en middelgrote ondernemingen, afgebakend als de ondernemingen die tenminste één bedrijfseenheid bevatten met meer dan 10 werknemers óf bedrijfsopbrengsten van meer dan 700.000 euro óf totaal activa van meer dan 350.000 euro. Dit ter onderscheid van de kleine ondernemingen die in de zorgsector ook veel voorkomen.

De (groep van) onderneming(en) is de eenheid die feitelijk optreedt als financiële transactor.

Operationeel wordt de (groep van) onderneming(en) gedefinieerd als de meest omvattende verzameling van in Nederland gevestigde juridische eenheden waarover zeggenschap kan worden uitgeoefend. Een ondernemingengroep wordt ook wel aangeduid met concern.

Verlies- en winstrekening
Bedrijfsopbrengsten
De opbrengsten uit de eigenlijke bedrijfsvoering, i.c. de verkopen van goederen en diensten, alsmede de waarde van voorraadmutaties, geactiveerde productie voor het eigen bedrijf, subsidies en schade-uitkeringen.
Totaal bedrijfsopbrengsten
Netto omzet
Opbrengst (exclusief btw) uit verkoop van goederen en levering van diensten aan derden. Derden zijn particulieren dan wel bedrijven buiten het eigen concernverband.
Totaal netto omzet
Opbrengsten Wlz
Totaal opbrengsten voor Wlz-zorg. Zowel zorg in natura als via Pgb's en inclusief subsidies in het kader van Wlz-zorg. Exclusief beschikbaarheidsbijdragen opleidingen.

De Wet langdurige zorg (Wlz) is per 1 januari 2015 ingevoerd en vervangt de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De Wet langdurige zorg is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking.

Wlz-subsidies betreffen subsidies aan instellingen voor het verlenen van:
1) direct oproepbare assistentie bij algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL-assistentie);
2) extramurale behandeling, en het vervoer van en naar de behandeling;
3) medisch noodzakelijk eerstelijnsverblijf.(alleen verslagjaren 2015 en 2016). Met ingang van 2017 valt het eerstelijnsverblijf onder de Zvw.

Zorg in natura = Bij zorg in natura contracteert de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar de zorgaanbieders en ondersteuning. Ook regelt de gemeente of het zorgkantoor de administratie daaromheen. De cliënt maakt met de zorgaanbieder afspraken over de manier waarop de cliënt zorg en ondersteuning krijgt.

Pgb = Geldbedrag waarmee de cliënt zelf zorg kan inkopen of inhuren. De cliënt kiest hiermee zelf een zorgaanbieder. De cliënt aan wie het zorgkantoor, de gemeente of de zorgverzekeraar een Pgb heeft toegekend wordt ook wel aangeduid als de budgethouder.

Zorgverzekeringswet (Zvw) = Verplichte basisverzekering voor kortdurende, op genezing gerichte zorg voor iedereen die rechtmatig in Nederland woont of hier loon- of inkomstenbelasting betaalt.
De Zorgverzekeringswet is op 1 januari 2006 in werking getreden en vervangt o.a. de Ziekenfondswet.
Opbrengsten Zvw
Totaal opbrengsten Zvw
Opbrengsten Zvw-zorg, d.w.z. medisch specialistische zorg, Zvw-gefinancierde geestelijke gezondheidszorg en geriatrische revalidatiezorg en overige Zvw-zorg zoals bijvoorbeeld wijkverpleging, kraamzorg en met ingang van 2017 eerstelijnsverblijf. Dit laatste betreft zowel betalingen voor zorg in natura als zorg ingekocht via een pgb.

De medisch specialistische zorg is inclusief overige zorgproducten, waaronder add-ons geneesmiddelen en add-ons Intensive Care (IC). En inclusief opbrengsten uit hoofde van te verrekenen transitiebedrag medisch specialistische zorg en verrekenbedrag curatieve geestelijke gezondheidszorg.

Exclusief beschikbaarheidsbijdragen medisch specialistische zorg en beschikbaarheidsbijdragen medische vervolgopleidingen.

Zorgverzekeringswet (Zvw) = Verplichte basisverzekering voor kortdurende, op genezing gerichte zorg voor iedereen die rechtmatig in Nederland woont of hier loon- of inkomstenbelasting betaalt.
De Zorgverzekeringswet is op 1 januari 2006 in werking getreden en vervangt o.a. de Ziekenfondswet.

Pgb = Geldbedrag waarmee de cliënt zelf zorg kan inkopen of inhuren. De cliënt kiest hiermee zelf een zorgaanbieder.
Opbrengsten DBC's
Opbrengsten voor Zvw-gefinancierde medisch specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg en geriatrische revalidatiezorg. Veruit het grootste deel van deze zorg wordt bekostigd via DBC's/DBC-zorgproducten.

Inclusief overige zorgproducten, waaronder add-ons geneesmiddelen en add-ons Intensive Care (IC).

Inclusief opbrengsten uit hoofde van te verrekenen transitiebedrag medisch specialistische zorg en verrekenbedrag curatieve geestelijke gezondheidszorg.
Exclusief beschikbaarheidsbijdragen medisch specialistische zorg en beschikbaarheidsbijdragen medische vervolgopleidingen.

DBC of DBC-zorgproduct = geheel van activiteiten en verrichtingen binnen de ziekenhuiszorg, de geneeskundige geestelijke gezondheidszorg en de geriatrische revalidatiezorg dat nodig is voor het vaststellen van de diagnose en de daarmee samenhangende behandeling in een afgebakende periode; (een deel van) de genoemde zorg wordt op basis van dbc-zorgproducten gefinancierd.

DBC's = DiagnoseBehandelCombinaties

Zorgverzekeringswet (Zvw) = Verplichte basisverzekering voor kortdurende, op genezing gerichte zorg voor iedereen die rechtmatig in Nederland woont of hier loon- of inkomstenbelasting betaalt. De Zorgverzekeringswet is op 1 januari 2006 in werking getreden en vervangt o.a. de Ziekenfondswet.

Sinds enkele jaren wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Opbrengsten overige Zvw-zorg
Opbrengsten overige Zvw-zorg, d.w.z. niet medisch specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg en geriatrische revalidatiezorg. Deze overige Zvw-zorg omvat bijvoorbeeld wijkverpleging, kraamzorg en met ingang van 2017 eerstelijnsverblijf. Dit betreft zowel betalingen voor zorg in natura als zorg ingekocht via een pgb.

Zorgverzekeringswet (Zvw) = Verplichte basisverzekering voor kortdurende, op genezing gerichte zorg voor iedereen die rechtmatig in Nederland woont of hier loon- of inkomstenbelasting betaalt.
De Zorgverzekeringswet is op 1 januari 2006 in werking getreden en vervangt o.a. de Ziekenfondswet.

Pgb = Geldbedrag waarmee de cliënt zelf zorg kan inkopen of inhuren. De cliënt kiest hiermee zelf een zorgaanbieder.

Sinds enkele jaren wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Opbrengsten Wmo
Opbrengsten uit hoofde van de Wmo. De gemeente geeft ondersteuning thuis via de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo). Dit betreft zowel betalingen voor ondersteuning in natura als ondersteuning ingekocht via Pgb.

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) = Wettelijke verplichting voor gemeenten om ondersteuning te bieden aan mensen met een beperking.
Van 2007 tot 2015 gold de Wmo, de wet die werd ingevoerd als een samenvoeging van de Wet voorzieningen Gehandicapten, de Welzijnswet en het onderdeel huishoudelijk verzorging uit de AWBZ.
Vanaf 1 januari 2015 geldt de Wmo 2015, waarbij de taken van de gemeenten zijn uitgebreid ten opzichte van de Wmo. Het doel van de wet is dat mensen met een beperking kunnen meedoen aan de maatschappij en zelfstandig kunnen blijven wonen. Taken die onder de Wmo 2015 vallen zijn onder andere het bieden van ondersteuning van participatie, begeleiding en dagbesteding, een beschermde woonomgeving voor mensen met een psychische stoornis, ondersteuning aan mantelzorgers en opvang in geval van huiselijk geweld.

Zorg in natura = Bij zorg in natura contracteert de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar de zorgaanbieders en ondersteuning. Ook regelt de gemeente of het zorgkantoor de administratie daaromheen. De cliënt maakt met de zorgaanbieder afspraken over de manier waarop de cliënt zorg en ondersteuning krijgt.

Pgb = Geldbedrag waarmee de cliënt zelf zorg kan inkopen of inhuren. De cliënt kiest hiermee zelf een zorgaanbieder.
Opbrengsten Jeugdwet
Opbrengsten uit jeugdhulp, jeugdbescherming, jeugdreclassering in het kader van de Jeugdwet. Dit betreft zowel betalingen voor hulp in natura als hulp ingekocht via Pgb.

Jeugdwet = Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. De Jeugdwet vervangt niet alleen de Wet op de jeugdzorg, die tot 2015 geldig was, maar ook de verschillende andere onderdelen van de jeugdzorg die onder de Zorgverzekeringswet (geestelijke gezondheidszorg voor jongeren) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (zorg voor licht verstandelijk beperkte jeugd) vielen. Ook de jeugdbescherming en jeugdreclassering maken onderdeel uit van de wet. Een ander deel van de zorgtaken voor kinderen en jongeren wordt geregeld door de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg.

Zorg in natura = Bij zorg in natura contracteert de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar de zorgaanbieders en ondersteuning. Ook regelt de gemeente of het zorgkantoor de administratie daaromheen. De cliënt maakt met de zorgaanbieder afspraken over de manier waarop de cliënt zorg en ondersteuning krijgt.

Pgb = Geldbedrag waarmee de cliënt zelf zorg kan inkopen of inhuren. De cliënt kiest hiermee zelf een zorgaanbieder.
Overige netto omzet
Niet eerder genoemde netto omzet naast opbrengsten Wlz, Zvw, Wmo en Jeugdwet. Dit betreft ten eerste opbrengsten uit overige zorgprestaties waaronder: opbrengsten uit forensische zorg, zorg in opdracht van andere instellingen, eigen bijdragen en betalingen cliënten voor niet-verzekerde zorg en opbrengsten uit aanvullende zorgverzekeringen. Ten tweede overige opbrengsten uit dienstverlening die niet direct met zorg te maken hebben zoals onderzoek (vooral door UMC's), catering, bereide maaltijden voor andere zorginstellingen, winkelverkoop, parkeergelden, verkoop/verhuur van hulpmiddelen, verlenen van gemaksdiensten en het geven van cursussen.
Totaal overige netto omzet
Overige zorgprestaties
Opbrengsten uit zorgverlening niet eerder genoemd naast opbrengsten Wlz, Zvw, Wmo en Jeugdwet. Dit betreft onder andere: opbrengsten uit forensische zorg, zorg in opdracht van andere instellingen, eigen bijdragen en betalingen cliënten voor niet-verzekerde zorg, opbrengsten uit aanvullende zorgverzekeringen en overige zorgprestaties.

Forensische zorg is zorg aan psychiatrische cliënten, verslaafden en verstandelijke gehandicapten in strafrechtelijk kader bekostigd door het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Inclusief
- Baten uit onderaanneming
Overige dienstverlening
Opbrengsten uit geleverde diensten (met uitzondering van zorg). Dit betreft onder andere onderzoek (vooral door UMC's), catering, bereide maaltijden voor andere zorginstellingen, winkelverkoop, parkeergelden, verkoop/verhuur van hulpmiddelen, verlenen van gemaksdiensten en het geven van cursussen.

Wmo = Wet maatschappelijke ondersteuning
UMC = Universitair Medisch Centrum
Overige bedrijfsopbrengsten
Bedrijfsopbrengsten die niet behoren tot de netto-omzet.

Het gaat hier met name om:
- de waarde van voorraadmutaties, exclusief onderhanden werk voor DiagnoseBehandelCombinaties (DBC's) en DBC-zorgproducten bij ziekenhuizen en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg;
- vergoedingen voor uitgeleend personeel;
- geactiveerde productie voor het eigen bedrijf;
- subsidies anders dan subsidies in het kader van Zvw/ Wlz en opbrengsten Wmo, Jeugdwet en Forensische zorg;
- beschikbaarheidsbijdragen medisch specialistische zorg en opleidingen.
Totaal overige bedrijfsopbrengsten
Subsidies (excl. Wmo en Jeugdwet)
Betalingen 'om niet' die door de overheid of de Instellingen van de Europese Unie worden gedaan aan ingezeten producenten, met het doel de productieniveaus, de prijzen of de beloning van de productiefactoren te beïnvloeden.

Omvat beschikbaarheidbijdragen medisch specialistische zorg, beschikbaarheidbijdragen (medische) vervolgopleidingen, subsidies van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voor gesubsidieerd speciaal onderwijs en de rijksbijdrage 'werkplaatsfunctie' voor UMC's, overige subsidies van het Rijk (waaronder van ministerie van Justitie en Veiligheid), facultaire bijdrage UMC's vanuit universiteit, subsidies van provincies, subsidies van gemeenten en overige subsidies (o.a. loonkostensubsidies).

Exclusief subsidies in het kader van Zvw/Wlz.
Exclusief opbrengsten Wmo, Jeugdwet en Forensische zorg.

Forensische zorg is zorg aan psychiatrische cliënten, verslaafden en verstandelijke gehandicapten in strafrechtelijk kader bekostigd door het ministerie van Justitie en Veiligheid.

UMC = Universitair Medisch Centrum

In verslagjaar 2020 kregen zorgprofessionals een uitkering van 1.000 euro netto, een bonus voor 'de uitzonderlijke prestaties die zij leveren in de strijd tegen corona'. De uitkering is door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verstrekt aan zorgaanbieders, die de zorgbonus vervolgens uitbetalen aan de eigen medewerkers en aan de bij de zorgaanbieders werkzame zelfstandigen en uitzendkrachten. De zorgaanbieders ontvingen tevens een opslag op het bonusbedrag, vanwege de belastingafdracht die zij moeten doen om de zorgverlener een netto bonus uit te kunnen betalen.
In verslagjaar 2021 is opnieuw een zorgbonus uitgekeerd. Zorgverleners aan wie de zorgbonus 2021 is toegekend kregen 385 euro netto op hun rekening bijgeschreven.

Zowel de door zorgaanbieders ontvangen netto zorgbonus als de ontvangen opslag voor de belastingafdracht zijn opgenomen onder de 'subsidies'.

De uitbetaling van de zorgbonus aan de medewerkers en de betaalde belastingafdracht vanwege de zorgbonus zijn opgenomen onder de personeelskosten.
Niet eerder genoemde bedrijfsopbrengsten
Niet eerder genoemde bedrijfsopbrengsten die niet behoren tot de netto-omzet en subsidies.

Onder andere vergoedingen voor uitgeleend personeel, verhuur onroerend goed.
Bedrijfskosten
De kosten die zijn gemaakt om de bedrijfsopbrengsten te realiseren, te weten de inkoopwaarde van de omzet, de arbeidskosten, de afschrijvingen op vaste activa en de zogenaamde overige bedrijfskosten.
Totaal bedrijfskosten
Arbeidskosten
Totaal van de bruto lonen en salarissen van werknemers, pensioenlasten en sociale lasten.
Totaal arbeidskosten
Lonen en salarissen
De vergoedingen voor de werknemer, die in een bepaalde periode arbeid verricht, en die ten laste komen van de werkgever, inclusief de door de werkgever ingehouden loonbelasting en de sociale premies die ten laste komen van de werknemer.

Omvat in 2020 en 2021 de uitbetaalde zorgbonus aan werknemers.
Pensioenlasten en sociale lasten
Werkgeversaandeel pensioenlasten, sociale voorzieningen en overige sociale lasten.
De sociale lasten zijn de werkgeversbijdragen in het kader van de sociale zekerheid. Deze omvatten de toegerekende en werkelijke sociale premies en de werkelijke pensioenpremies.

Omvat in 2020 en 2021 de belastingafdracht door de zorgaanbieder om de zorgverlener een netto zorgbonus uit te kunnen betalen.
Honorariumkosten vrijgev. med. spec.
Honorariumkosten van vrijgevestigd medisch specialisten die aan de instelling voor medisch specialistische zorg declareren.
Afschrijvingen op vaste activa
De waardevermindering van duurzame productiemiddelen, zoals machines, gebouwen, vervoermiddelen en software, als gevolg van normale slijtage en voorzienbare economische veroudering.
Bijzondere waardeverminderingen
Naast de (systematische) afschrijvingen kunnen ook bijzondere waardeverminderingen zich voordoen waarbij wordt vastgesteld dat de reële waarde van een actief lager is dan de boekwaarde. Daarnaast kunnen bijzondere waardeverminderingen voorkomen bij vaste activa waarop niet wordt afgeschreven en bij financiële vaste activa.
Overige bedrijfskosten
Som van andere personeelskosten, kosten van voeding, andere hotelmatige kosten, algemene kosten, cliënt-/bewonergebonden kosten, terrein- en gebouwgebonden kosten en overige bedrijfslasten niet eerder genoemd.
Exclusief financiële en buitengewone lasten.
Totaal overige bedrijfskosten
Overige personeelskosten
De betalingen voor uitzendkrachten, gedetacheerd en ingeleend personeel, opleidingskosten, kosten van werving en selectie van personeel, kosten van kantine, arbodiensten, bedrijfskleding, jubilea, personeelsfeestjes en dergelijke.
Totaal overige personeelskosten
Kosten uitzendkrachten en overige inleen
Betalingen voor stagiaires, uitzendkrachten en overig ingehuurd personeel. Exclusief vergoedingen (zoals de zogenaamde lumpsum) voor vrijgevestigde medische specialisten praktijkhoudend in algemene en categorale ziekenhuizen.

Omvat in 2020 en 2021 de uitbetaalde zorgbonus aan uitzendkrachten en zelfstandigen.
Niet eerder genoemde personeelskosten
Kosten werving en selectie, opleiding, kleding, kinderopvang en dergelijke voor personeel.
Niet eerder genoemde bedrijfskosten
Niet eerder genoemde bedrijfskosten naast arbeidskosten, afschrijvingen op vaste activa en overige personeelskosten.
Som van kosten van voeding, andere hotelmatige kosten, algemene kosten, cliënt-/bewonergebonden kosten, terrein- en gebouwgebonden kosten en overige bedrijfslasten niet eerder genoemd. Exclusief financiële en buitengewone lasten.
Totaal niet eerder genoemde bedr.kosten
Voeding en hotelmatige kosten
Behalve de kosten van maaltijdverstrekkingen (voeding) zijn er andere hotelmatige kosten zoals kosten van huishouding, linnenvoorziening en vervoer van cliënten.
Algemene kosten
Kosten van administratie, communicatie, algemeen beheer, verzekeringen, belastingen en dergelijke.
Cliënt- en bewonersgebonden kosten
Kosten van onderzoek, behandeling (inclusief medicijnen), verpleging, verzorging, instrumentarium en apparatuur. Exclusief personeelskosten.
Onderhouds- en energiekosten
Onderhoudskosten en energiekosten van terreinen, gebouwen, installaties.
Inclusief dotaties aan onderhoudsvoorzieningen.
Huur/operationele leasing kap.goederen
Huur en operationele leasing kapitaalgoederen.

Operationele lease is een opzegbare overeenkomst tussen lessee en lessor tot het verlenen/verkrijgen van het recht op het gebruik van een zelfstandig materieel kapitaalgoed gedurende een bepaalde tijd tegen betaling van een periodieke vergoeding.
Toelichting: Een overeenkomst tot operational lease is in feite een huurovereenkomst.
Andere bedrijfskosten
Alle, niet eerder genoemde bedrijfskosten.

Inclusief
- Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten (exclusief 'Kosten uitzendkrachten en overige inleen' en exclusief 'Honoraria vrijgevestigd medisch specialisten')

Exclusief
- Overige personeelskosten
Bedrijfsresultaat
De bedrijfsopbrengsten minus de bedrijfslasten.

Exclusief saldo financiële en buitengewone baten en lasten.
Financieel resultaat
Financiële baten
De rentebaten, de winst uit deelnemingen, ontvangen dividenden, winst op beleggingen en overige financiële baten.
Financiële lasten
De rentelasten, het verlies op deelnemingen, de kosten van leningen en het verlies op beleggingen.
Financieel resultaat
Het saldo van rentebaten en -lasten, baten en lasten uit deelnemingen, ontvangen dividenden, kosten van leningen, winst en verlies op beleggingen en overige financiële baten en lasten.
Buitengewone resultaat
Buitengewone baten
De winsten die niet uit de eigenlijke bedrijfsvoering voortvloeien.
Als buitengewone baten worden o.a. beschouwd koerswinsten, positieve resultaten uit deelnemingen en buitenlandse vestigingen, beleggingen en termijnhandel. Voorts ook de vrijgevallen bedragen van de egalisatierekening voor de Wet op de investeringsrekening (WIR)-premies, de boekwinsten bij verkoop of tenietgaan van vaste activa en ontvangsten voor goodwill e.d.
Vanaf 2016 mogen buitengewone baten en lasten niet meer worden onderscheiden in de verlies- en winstrekening.
Buitengewone lasten
De verliezen die niet uit de eigenlijke bedrijfsvoering voortvloeien.
Als buitengewone lasten worden o.a. beschouwd verliezen op vorderingen, koersverliezen, negatieve resultaten uit deelnemingen en buitenlandse vestigingen, beleggingen en termijnhandel. Voorts ook de boekverliezen bij verkoop of tenietgaan van vaste activa, reorganisatiekosten e.d.
Vanaf 2016 mogen buitengewone baten en lasten niet meer worden onderscheiden in de verlies- en winstrekening.
Buitengewoon resultaat
Het saldo van winsten en verliezen die niet uit de eigenlijke bedrijfsvoering voortvloeien, zoals o.a. koersverschillen, resultaten uit deelnemingen, buitenlandse vestigingen, beleggingen en termijnhandel.

Vanaf 2016 mag het buitengewoon resultaat niet meer worden onderscheiden in de verlies- en winstrekening.
Resultaat voor belastingen
De som van het bedrijfsresultaat, het financieel resultaat en het saldo buitengewone baten/lasten (alleen 2015).
Balans
Balans activa eindstand
Totaal activa op 31 december van verslagjaar.

De balans is een overzicht van de activa en de passiva van een sector of land op een bepaald moment. De activa bestaan onder meer uit machines, gebouwen, niet-geproduceerde activa (zoals grond en minerale reserves), vorderingen en aandelenbezit. De passiva kunnen worden onderscheiden in schulden en eigen vermogen.
Totaal activa
Immateriële vaste activa
Vaste activa die betrekking hebben op niet-tastbare kapitaalgoederen zoals concessies, vergunningen, octrooien, patenten, goodwill.
Materiële vaste activa
Vaste activa die betrekking hebben op tastbare kapitaalgoederen zoals gebouwen, terreinen en machines en die langer dan een jaar in productieproces worden gebruikt.
Financiële vaste activa
Vaste activa die betrekking hebben op financiële kapitaalgoederen zoals deelnemingen in andere ondernemingen, beleggingen in vastgoed of effecten, hypotheken, leningen op schuldbekentenis, bancaire kredietverlening, en zaken als vorderingen die op lange termijn aan derden (anders dan uit hoofde van een kapitaaldeelneming) ter beschikking zijn gesteld.
Totaal financiële vaste activa
Deelnemingen
Financieren van (dus geld beschikbaar stellen voor) een andere onderneming om daarmee invloed uit te kunnen oefenen in het beleid van die onderneming.
Overige langlopende vorderingen
Overige bedragen die een onderneming tegoed heeft van afnemers of andere relaties en die op lange termijn opvorderbaar zijn. Exclusief deelnemingen.
Voorraden en onderhanden werk
Voorraden inclusief onderhanden werk uit hoofde van DiagnoseBehandelCombinaties (DBC's) en DBC-zorgproducten.
Onderhanden werk (OHW), oftewel nog niet voltooide zorgproductie, uit hoofde van nog niet afgesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor medisch specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg en geriatrische revalidatiezorg.
Ontvangen middelen die samenhangen met voorschotten of andere OHW-financiering worden in beginsel op de balanspost 'Onderhanden werk' in mindering gebracht.
Daarnaast worden te verwachten winsten en te verwachten mogelijke verliezen die betrekking hebben op het onderhanden werk verrekend.

Voorraden: geproduceerde activa bestaande uit goederen en diensten die zijn ontstaan in de lopende of in een eerdere periode en die worden aangehouden voor verkoop, gebruik in het productieproces of voor ander gebruik in de toekomst.
Toelichting: De voorraden omvatten grondstoffen en halffabrikaten, onderhanden werk, gereed product en handelsgoederen.
Totaal voorraden en onderhanden werk
Voorraden
Geproduceerde activa bestaande uit goederen en diensten die zijn ontstaan in de lopende of in een eerdere periode en die worden aangehouden voor verkoop, gebruik in het productieproces of voor ander gebruik in de toekomst.
Toelichting: De voorraden omvatten grondstoffen en halffabrikaten, onderhanden werk, gereed product en handelsgoederen.
Onderhanden werk DBC's
Onderhanden werk uit hoofde van DiagnoseBehandelCombinaties (DBC's) en DBC-zorgproducten.
Onderhanden werk (OHW), oftewel nog niet voltooide zorgproductie, uit hoofde van nog niet afgesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor medisch specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg en geriatrische revalidatiezorg.

Ontvangen middelen die samenhangen met voorschotten of andere OHW-financiering worden in beginsel op de balanspost 'Onderhanden werk' in mindering gebracht.

Daarnaast worden te verwachten winsten en te verwachten mogelijke verliezen die betrekking hebben op het onderhanden werk verrekend.
Kortlopende vorderingen
Kortlopende vorderingen (inclusief vorderingen uit hoofde van bekostiging). Bedragen die in het komende jaar opvorderbaar zijn.
Totaal kortlopende vorderingen
Vorderingen op debiteuren
Openstaande rekeningen van door de zorginstelling geleverde producten of diensten, die nog betaald moeten worden aan de zorginstelling.

De cijfers hebben alleen betrekking op de gegevens zoals door zorginstellingen in de jaarrekening verantwoord onder 'debiteuren'.
Vorderingen u.h.v. bekostiging
Vorderingen uit hoofde van bekostiging, ofwel vorderingen uit hoofde van financieringstekort en transitieregeling medisch specialistische zorg.

Het financieringsverschil is het geaccumuleerde verschil tussen het wettelijk vastgestelde jaarlijkse budget voor Wlz-zorg en de daarop ontvangen vergoedingen. In het geval van een positief financieringsverschil (oftewel minder ontvangen dan volgens het budget vastgesteld) is sprake van een vordering genaamd 'financieringstekort'.

De vorderingen uit hoofde van transitieregeling medisch specialistische zorg betreft het verschil tussen de gerealiseerde omzet uit prestatiebekostiging en de omzet die behaald zou zijn onder de oude bekostigingssystematiek.

Vanaf verslagjaar 2022 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Overige kortlopende vorderingen
Niet eerder genoemde kortlopende vorderingen. Exclusief kortlopende effecten en liquide middelen.
Effecten
Beleggingen die op korte termijn in liquide middelen zijn om te zetten en niet bedoeld als deelneming of om invloed uit te oefenen.
Liquide middelen
Contant geld, banktegoeden en overige deposito's.
Balans passiva eindstand
Totaal passiva op 31 december van verslagjaar.

De balans is een overzicht van de activa en de passiva van een sector of land op een bepaald moment. De activa bestaan onder meer uit machines, gebouwen, niet-geproduceerde activa (zoals grond en minerale reserves), vorderingen en aandelenbezit. De passiva kunnen worden onderscheiden in schulden en eigen vermogen.
Totaal passiva
Eigen vermogen
Totaal activa minus vreemd vermogen.

In 2017 heeft er een stelselwijziging plaatsgevonden rondom het verwerken van (toekomstige) kosten voor groot onderhoud op de balans. Voorheen werd de egalisatie- of kostenvoorziening methodiek toegepast, ook wel voorziening groot onderhoud genoemd. Vanaf 2017 is een deel van de zorginstellingen geleidelijk overgestapt op de componentenbenadering. Internationaal is dit al de enige toegestane methodiek. In de cijfers over 2018 wordt dit bij verschillende sectoren, met name bij ziekenhuizen, zichtbaar aan de passivazijde. De voorzieningen nemen af en het eigen vermogen neemt toe. Met de componentenbenadering vindt nog verdere spreiding van de onderhoudskosten plaats.
Voorzieningen
Bedrag dat op de balans apart is gezet voor bepaalde in de toekomst te verrichten uitgaven waarvan de grootte nog niet zeker is. Bijvoorbeeld onderhoudsvoorzieningen.

Ook zijn hieronder de voorzieningen uit hoofde van het macrobeheersinstrument meegenomen. Het macrobeheersinstrument wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg.

In 2017 heeft er een stelselwijziging plaatsgevonden rondom het verwerken van (toekomstige) kosten voor groot onderhoud op de balans. Voorheen werd de egalisatie- of kostenvoorziening methodiek toegepast, ook wel voorziening groot onderhoud genoemd. Vanaf 2017 is een deel van de zorginstellingen geleidelijk overgestapt op de componentenbenadering. Internationaal is dit al de enige toegestane methodiek. In de cijfers over 2018 wordt dit bij verschillende sectoren, met name bij ziekenhuizen, zichtbaar aan de passivazijde. De voorzieningen nemen af en het eigen vermogen neemt toe. Met de componentenbenadering vindt nog verdere spreiding van de onderhoudskosten plaats.

Langlopende schulden
Verplichtingen die voor een periode langer dan een jaar zijn aangegaan, en waarvan de resterende looptijd langer dan een jaar is.
Kortlopende schulden
Kortlopende schulden (inclusief schulden uit hoofde van bekostiging).
Verplichtingen die in het komende verslagjaar moeten worden nagekomen.
Totaal kortlopende schulden
Schulden aan kredietinstellingen
Verplichtingen bij kredietinstellingen. Een kredietinstelling is een bedrijf met rechtspersoonlijkheid dat zich hoofdzakelijk bezig houdt met financiële bemiddeling, dat wil zeggen het aantrekken, omzetten en uitzetten van financiële middelen.

Vanaf verslagjaar 2020 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd en zijn de schulden aan kredietinstellingen opgenomen onder de variabele 'Overige kortlopende schulden'.
Crediteuren
Openstaande rekeningen voor geleverde producten of diensten die nog betaald moeten worden door de zorginstelling.

De cijfers hebben alleen betrekking op de gegevens zoals door zorginstellingen in de jaarrekening verantwoord onder 'crediteuren'.
Aflossingsverplichting langlop. lening
Aflossingsverplichting langlopende leningen.
Totaal leningen met oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar, en een resterende looptijd van minder dan één jaar.

Vanaf verslagjaar 2020 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd, en is de aflossingsverplichting langlopende leningen opgenomen onder de variabele 'Overige kortlopende schulden'.
Schulden u.h.v. bekostiging
Schulden uit hoofde van bekostiging, ofwel schulden uit hoofde van financieringsoverschot, transitieregeling medisch specialistische zorg, honorariumplafond en macrobeheersinstrument.

Het financieringsverschil is het geaccumuleerde verschil tussen het wettelijk vastgestelde jaarlijkse budget voor Wlz-zorg en de daarop ontvangen vergoedingen. In het geval van een negatief financieringsverschil (oftewel meer ontvangen dan volgens het budget vastgesteld) is sprake van een schuld genaamd 'financieringsoverschot'.

De schulden uit hoofde van transitieregeling medisch specialistische zorg betreft het verschil tussen de gerealiseerde omzet uit prestatiebekostiging en de omzet die behaald zou zijn onder de oude bekostigingssystematiek.

Schulden uit hoofde van honorariumplafond. Voor de niet in loondienst werkzame medisch specialisten is m.i.v. 1 januari 2012 per ziekenhuis een zogenaamd honorariumplafond van kracht. Dit plafond stelt een maximum aan de door de vrijgevestigde medisch specialisten te ontvangen honoraria. Een eventuele overschrijding van dit plafond dient het ziekenhuis in te houden op de doorbetalingen aan de vrijgevestigde medisch specialisten en deze overmaat op beschikking van de NZa af te dragen aan het Zorgverzekeringsfonds.

Schulden uit hoofde van macrobeheersinstrument. Het macrobeheersinstrument wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg.

Vanaf verslagjaar 2022 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Overige kortlopende schulden
Niet eerder genoemde kortlopende schulden.

Vanaf verslagjaar 2020 zijn de 'Schulden aan kredietinstellingen' en 'Aflossingsverplichting langlopende leningen' opgenomen onder de variabele 'Overige kortlopende schulden'.
Materiële vaste activa (mutaties)
Vaste activa die betrekking hebben op tastbare kapitaalgoederen zoals gebouwen, terreinen en machines en die langer dan een jaar in productieproces worden gebruikt.
Boekwaarde per 1 januari
Investeringen
Goederen die worden aangeschaft of in eigen beheer worden voortgebracht, met als doel om als kapitaalgoed in het productieproces ingezet te worden. Algemeen worden als zodanig beschouwd goederen met een levensduur van meer dan een jaar (zoals gebouwen, woningen, machines, vervoermiddelen en dergelijke).
Herwaarderingen
De boekwaarde van een actiefpost aanpassen aan de werkelijke waarde ervan.
Desinvesteringen
De waarde van materiële vaste activa die definitief aan het productieproces zijn onttrokken.
Afschrijvingen
De waardevermindering van duurzame productiemiddelen, zoals machines, gebouwen, vervoermiddelen en software, als gevolg van normale slijtage en voorzienbare economische veroudering.
Bijzondere waardeverminderingen
Naast de (systematische) afschrijvingen kunnen ook bijzondere waardeverminderingen zich voordoen waarbij wordt vastgesteld dat de reële waarde van een actief lager is dan de boekwaarde. Daarnaast kunnen bijzondere waardeverminderingen voorkomen bij vaste activa waarop niet wordt afgeschreven en bij financiële vaste activa.
Terugname afgeschreven activa
Met ingang van verslagjaar 2020 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd, en is opgenomen onder de variabele 'Overige mutaties'.
Overige mutaties
Niet eerder genoemde mutaties materiële vaste activa.
Boekwaarde per 31 december
Boekwaarde van de materiële vaste activa aan het eind van het verslagjaar na verwerking van de mutaties.
Spec. financieringsverschil verslagjaar
Specificatie financieringsverschil verslagjaar
Wettelijk budget verslagjaar
Wettelijk budget aanvaardbare kosten in het verslagjaar voor zorg in natura van Wlz-gefinancierde zorg. Het te besteden budget jaarlijks vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), via de Wet Marktordening gezondheidszorg (Wmg) op basis van een raming van het productievolume.
Subsidies in het kader de Wet langdurige zorg (Wlz) en correcties op budget van vorige jaren worden niet meegeteld.

De Wet langdurige zorg (Wlz) is per 1 januari 2015 ingevoerd en is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking.

Vanaf verslagjaar 2022 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Opbrengsten ter dekking wettelijk budg.
Opbrengsten ter dekking van het wettelijk budget aanvaardbare kosten in het verslagjaar voor zorg in natura van Wlz-gefinancierde zorg. Ontvangen voorschotten en in rekening gebrachte vergoedingen voor diensten ter dekking van het budget.

De Wet langdurige zorg (Wlz) is per 1 januari 2015 ingevoerd en vervangt de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De Wet langdurige zorg is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking.

Vanaf verslagjaar 2022 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Financieringsverschil budget-opbrengsten
Verschil tussen wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en opbrengsten ter dekking van het wettelijk budget in verslagjaar.

Vanaf verslagjaar 2022 wordt deze variabele niet meer uitgevraagd.
Personeel
Banen werknemers
Gemiddeld aantal banen in het verslagjaar, inclusief banen van DGA's.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

De cijfers hebben betrekking op de grote en middelgrote ondernemingen.

Omdat één persoon meerdere banen kan hebben is het aantal banen gelijk aan of groter dan het aantal werkzame personen.

Een baan is een overeenkomst waarbij een persoon tegen een financiële vergoeding arbeid verricht voor een bedrijf of instelling.

Een werknemer is een persoon die in een arbeidsovereenkomst afspraken met een economische eenheid maakt om arbeid te verrichten waartegenover een financiële beloning staat.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Arbeidsjaren werknemers
Het aantal arbeidsjaren van werknemers in het verslagjaar, inclusief arbeidsjaren van DGA's.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

De cijfers hebben betrekking op de grote en middelgrote ondernemingen.

Een arbeidsjaar is een maatstaf voor het arbeidsvolume, dat wordt berekend door alle banen (voltijd en deeltijd) om te rekenen naar voltijdbanen, ook wel voltijdequivalenten (vte) genoemd.

Een werknemer is een persoon die in een arbeidsovereenkomst afspraken met een economische eenheid maakt om arbeid te verrichten waartegenover een financiële beloning staat.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

Tussen 2016 en 2017 is er een eenmalige bijstelling van gemiddeld circa -1,3%. Dit komt door een verbeterde afleiding van wekelijkse voltijd arbeidsduur in de Polisadministratie.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Lonen (incl. bijz. beloning en overw.)
Lonen inclusief bijzondere beloning, extra salaris, incidenteel salaris, overwerkvergoeding en vakantiegeld. Ook lonen van DGA's tellen mee.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

De cijfers hebben betrekking op de grote en middelgrote ondernemingen.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

Kleine ondernemingen
Kleine ondernemingen in de zorgsector zijn de ondernemingen die geen enkele bedrijfseenheid bevatten met meer dan 10 werknemers en geen enkele bedrijfseenheid met bedrijfsopbrengsten van meer dan 700.000 euro en geen enkele bedrijfseenheid met totaal activa van meer dan 350.000 euro. Dit ter onderscheid van de grote en middelgrote ondernemingen.

Van kleine ondernemingen zijn minder gegevens beschikbaar omdat een deel van de kleine ondernemingen geen Zvw, Wlz en/of Jeugdwet-gefinancierde zorg leveren en daardoor niet verplicht is mee te doen aan de databank DigiMV van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Daarnaast geldt voor een ander deel van de kleine ondernemingen een beperkte verantwoording via DigiMV.
Van kleine ondernemingen worden in deze tabel alleen banen, arbeidsjaren en lonen en van zelfstandigen alleen de aantallen en winst gepubliceerd. De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.


Aantal kleine ondernemingen
Het aantal kleine ondernemingen en zelfstandigen in de zorgsector.

De grens voor kleine ondernemingen is getrokken bij ondernemingen die geen enkele bedrijfseenheid bevatten met meer dan 10 werknemers en geen enkele bedrijfseenheid met bedrijfsopbrengsten van meer dan 700.000 euro en geen enkele bedrijfseenheid met totaal activa van meer dan 350.000 euro. Dit ter onderscheid van de grote en middelgrote ondernemingen.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Personeel
Banen werknemers kleine ond.
Gemiddeld aantal banen in het verslagjaar bij kleine ondernemingen, inclusief banen van DGA's.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

Omdat één persoon meerdere banen kan hebben is het aantal banen gelijk aan of groter dan het aantal werkzame personen.

Een baan is een overeenkomst waarbij een persoon tegen een financiële vergoeding arbeid verricht voor een bedrijf of instelling.

Een werknemer is een persoon die in een arbeidsovereenkomst afspraken met een economische eenheid maakt om arbeid te verrichten waartegenover een financiële beloning staat.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Arbeidsjaren werknemers kleine ond.
Aantal arbeidsjaren van werknemers in het verslagjaar bij kleine ondernemingen, inclusief arbeidsjaren van DGA's.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

Een arbeidsjaar is een maatstaf voor het arbeidsvolume, dat wordt berekend door alle banen (voltijd en deeltijd) om te rekenen naar voltijdbanen, ook wel voltijdequivalenten (vte) genoemd.

Een werknemer is een persoon die in een arbeidsovereenkomst afspraken met een economische eenheid maakt om arbeid te verrichten waartegenover een financiële beloning staat.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

Tussen 2016 en 2017 is er een eenmalige bijstelling van gemiddeld circa -1,3 procent. Dit komt door een verbeterde afleiding van wekelijkse voltijd arbeidsduur in de Polisadministratie.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Lonen kleine ond. (inc. bijz. en overw.)
Lonen bij kleine ondernemingen, inclusief bijzondere beloning, extra salaris, incidenteel salaris, overwerkvergoeding en vakantiegeld. Ook lonen van DGA's tellen mee.

De gegevens zijn afkomstig van bedrijfsgegevens uit de Loonaangifteketen (Polisadministratie) van de Belastingdienst en het UWV.

DGA (Directeur Groot Aandeelhouder): een persoon die eigenaar is van een bedrijf en ook de functie heeft van directeur. Het inkomen van een DGA bestaat uit DGA loon en winstuitkering (dividend uit aanmerkelijk belang). Alleen het DGA loon wordt meegeteld in de loon variabele.

Zelfstandigen
Aantal zelfstandigen kleine ond.
Het aantal zelfstandigen onder de kleine ondernemingen die door de belastingdienst als ondernemer worden gezien en een winstaangifte doen.
Niet meegenomen zijn de zogenaamde 'resultaatgenieters' d.w.z. personen met 'inkomen uit overig werk'. Voorbeelden van 'overig inkomen' kunnen gastouders zijn en personen met inkomen uit een persoonsgebonden budget.

De gegevens over aantal zelfstandigen met een winstaangifte zijn afkomstig van de Belastingdienst.

De cijfers zijn afgerond op vijftigtallen.
Winst zelfstandigen kleine ond.
Gemaakte winst van de zelfstandigen onder de kleine ondernemingen die door de belastingdienst als ondernemer worden gezien en een winstaangifte hebben gedaan.

De winstgegevens zijn afkomstig van de Belastingdienst.