Psychosociale arbeidsbelasting zelfstandig ondernemers; geslacht, leeftijd

Psychosociale arbeidsbelasting zelfstandig ondernemers; geslacht, leeftijd

Marges Geslacht Leeftijd Perioden Werkdruk Erg snel werken (%) Werkdruk Heel veel werk doen (%) Werkdruk Extra hard werken (%) Slachtofferschap op het werk Ongewenste seksuele aandacht (%) Slachtofferschap op het werk Intimidatie (%) Slachtofferschap op het werk Lichamelijk geweld (%) Slachtofferschap op het werk Pesten (%) Psychische vermoeidheid door het werk Psychische vermoeidheid door het werk (%) Psychische vermoeidheid door het werk Emotioneel uitgeput (%) Psychische vermoeidheid door het werk Leeg voelen (%) Psychische vermoeidheid door het werk 's Ochtends moe voelen (%) Psychische vermoeidheid door het werk Vergt veel om met mensen te werken (%) Psychische vermoeidheid door het werk Uitgeput door werk (%)
Waarde Totaal mannen en vrouwen Totaal 2023 24,2 36,7 26,3 5,3 12,8 2,6 5,1 11,7 12,4 22,0 13,6 11,9 9,1
Waarde Totaal mannen en vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 22,1 33,0 26,0 5,4 10,9 6,9 7,3 13,6 13,9 24,8 13,2 10,2 11,3
Waarde Totaal mannen en vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 27,9 43,3 32,2 9,7 14,8 4,2 6,8 19,4 20,0 29,3 22,2 17,5 14,2
Waarde Totaal mannen en vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 27,9 42,0 31,5 6,3 13,8 2,6 6,3 13,3 14,2 24,1 14,7 13,3 10,2
Waarde Totaal mannen en vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 26,5 38,9 28,5 4,9 13,8 1,9 5,2 11,7 11,9 20,5 13,5 12,8 8,7
Waarde Totaal mannen en vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 21,5 34,0 22,6 3,8 11,9 2,2 3,7 8,6 9,8 21,8 11,1 9,3 7,4
Waarde Totaal mannen en vrouwen 65 jaar of ouder 2023 13,2 19,0 11,1 1,6 8,0 1,4 2,7 4,1 4,5 10,6 4,7 4,9 3,9
Waarde Mannen Totaal 2023 26,3 38,5 27,5 2,5 12,6 2,9 5,0 11,2 11,5 21,9 13,4 10,6 9,5
Waarde Mannen 15 tot 25 jaar 2023 25,6 37,8 30,6 3,5 14,5 7,8 8,2 10,0 10,2 22,0 9,5 6,6 10,4
Waarde Mannen 25 tot 35 jaar 2023 30,5 44,9 33,8 4,5 13,4 5,2 5,8 18,1 18,6 27,9 21,1 16,1 14,5
Waarde Mannen 35 tot 45 jaar 2023 30,1 44,8 32,8 2,7 13,0 2,4 6,2 12,7 13,5 24,7 15,2 11,3 11,6
Waarde Mannen 45 tot 55 jaar 2023 29,8 41,5 30,8 1,9 14,0 2,3 5,1 11,6 10,8 20,1 13,5 12,1 9,0
Waarde Mannen 55 tot 65 jaar 2023 23,9 36,2 23,4 1,9 12,6 2,5 4,2 8,8 9,6 23,0 12,0 8,5 7,8
Waarde Mannen 65 jaar of ouder 2023 13,0 19,2 11,0 1,5 8,3 1,6 2,2 4,0 4,4 11,3 4,7 5,0 3,9
Waarde Vrouwen Totaal 2023 20,7 33,6 24,4 10,2 13,0 2,1 5,4 12,7 14,0 22,1 13,8 14,1 8,4
Waarde Vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 . . . . . . . . . . . . .
Waarde Vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 23,5 40,4 29,4 19,1 17,3 2,5 8,5 21,6 22,3 31,7 24,1 20,0 13,6
Waarde Vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 24,3 37,3 29,5 12,2 15,0 3,0 6,5 14,2 15,5 23,1 13,9 16,7 7,8
Waarde Vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 21,6 35,1 25,1 9,3 13,6 1,4 5,4 11,7 13,5 20,9 13,6 13,9 8,2
Waarde Vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 17,8 30,4 21,4 6,7 10,8 1,9 3,0 8,4 10,0 20,0 9,8 10,6 6,9
Waarde Vrouwen 65 jaar of ouder 2023 13,8 18,4 11,3 1,9 7,5 0,9 4,0 4,6 4,8 8,8 4,7 4,8 4,0
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen Totaal 2023 23,1 35,4 25,2 4,8 11,9 2,2 4,6 10,9 11,5 20,9 12,7 11,0 8,3
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 16,2 25,9 19,5 2,8 6,9 3,8 4,0 9,0 9,2 18,5 8,6 6,3 7,2
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 24,5 39,3 28,6 7,7 12,2 2,8 5,1 16,4 16,9 25,8 19,0 14,6 11,5
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 25,2 39,0 28,7 5,0 11,9 1,8 4,9 11,3 12,2 21,5 12,6 11,4 8,4
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 24,3 36,5 26,3 4,0 12,2 1,3 4,2 10,1 10,3 18,5 11,8 11,2 7,3
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 19,7 31,8 20,7 3,0 10,5 1,7 2,9 7,4 8,5 20,0 9,8 8,1 6,3
Ondergrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 65 jaar of ouder 2023 11,1 16,5 9,1 1,0 6,4 0,8 1,8 3,0 3,3 8,7 3,5 3,7 2,8
Ondergrens 95%-interval Mannen Totaal 2023 24,8 36,9 25,9 2,0 11,5 2,4 4,3 10,1 10,4 20,5 12,3 9,6 8,5
Ondergrens 95%-interval Mannen 15 tot 25 jaar 2023 18,2 29,0 22,6 1,3 9,1 3,9 4,2 5,6 5,7 15,2 5,1 3,4 6,0
Ondergrens 95%-interval Mannen 25 tot 35 jaar 2023 25,9 39,8 29,0 2,7 10,3 3,3 3,9 14,4 14,8 23,5 17,1 12,6 11,1
Ondergrens 95%-interval Mannen 35 tot 45 jaar 2023 26,5 40,8 29,1 1,7 10,6 1,4 4,5 10,2 10,9 21,3 12,4 9,0 9,2
Ondergrens 95%-interval Mannen 45 tot 55 jaar 2023 26,8 38,2 27,8 1,2 11,8 1,5 3,8 9,6 8,8 17,5 11,3 10,0 7,2
Ondergrens 95%-interval Mannen 55 tot 65 jaar 2023 21,4 33,4 21,0 1,2 10,8 1,7 3,1 7,3 8,0 20,6 10,2 7,0 6,3
Ondergrens 95%-interval Mannen 65 jaar of ouder 2023 10,6 16,3 8,8 0,8 6,3 0,9 1,3 2,7 3,0 9,0 3,3 3,6 2,6
Ondergrens 95%-interval Vrouwen Totaal 2023 19,1 31,6 22,7 9,0 11,7 1,5 4,5 11,3 12,5 20,4 12,4 12,6 7,3
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 . . . . . . . . . . . . .
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 18,6 34,5 24,1 14,7 13,2 1,2 5,7 17,0 17,6 26,2 19,1 15,4 9,8
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 20,5 32,9 25,4 9,4 12,0 1,8 4,5 11,1 12,4 19,3 10,9 13,5 5,6
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 18,6 31,6 22,0 7,3 11,2 0,7 3,9 9,4 11,1 18,0 11,1 11,5 6,2
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 15,2 27,2 18,5 5,1 8,8 1,1 2,0 6,5 7,9 17,2 7,8 8,6 5,2
Ondergrens 95%-interval Vrouwen 65 jaar of ouder 2023 9,9 13,9 7,7 0,9 5,0 0,3 2,2 2,6 2,8 5,8 2,7 2,7 2,1
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen Totaal 2023 25,4 38,0 27,5 6,0 13,7 3,1 5,8 12,7 13,3 23,1 14,6 12,8 10,0
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 29,5 41,0 33,6 10,2 16,8 12,3 13,0 20,1 20,4 32,2 19,8 16,1 17,4
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 31,7 47,3 36,1 12,3 17,8 6,2 9,0 22,8 23,4 33,0 25,7 20,8 17,3
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 30,8 45,1 34,5 7,9 16,0 3,8 8,0 15,6 16,6 26,9 17,0 15,6 12,3
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 28,7 41,4 30,8 6,0 15,6 2,8 6,5 13,5 13,6 22,6 15,4 14,6 10,3
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 23,5 36,2 24,6 4,8 13,4 3,1 4,7 10,0 11,2 23,8 12,7 10,7 8,8
Bovengrens 95%-interval Totaal mannen en vrouwen 65 jaar of ouder 2023 15,6 21,7 13,4 2,6 10,0 2,3 4,0 5,7 6,1 12,8 6,2 6,5 5,6
Bovengrens 95%-interval Mannen Totaal 2023 27,8 40,2 29,0 3,1 13,8 3,6 5,8 12,4 12,7 23,4 14,7 11,8 10,7
Bovengrens 95%-interval Mannen 15 tot 25 jaar 2023 34,7 47,5 40,0 9,0 22,3 14,7 15,5 17,2 17,7 30,8 17,2 12,4 17,4
Bovengrens 95%-interval Mannen 25 tot 35 jaar 2023 35,5 50,1 38,9 7,2 17,3 8,1 8,7 22,5 23,1 32,8 25,7 20,3 18,6
Bovengrens 95%-interval Mannen 35 tot 45 jaar 2023 34,0 48,9 36,7 4,4 15,9 4,0 8,5 15,7 16,6 28,4 18,3 14,1 14,5
Bovengrens 95%-interval Mannen 45 tot 55 jaar 2023 33,0 44,9 34,0 3,1 16,5 3,6 6,9 14,1 13,1 23,0 16,0 14,5 11,2
Bovengrens 95%-interval Mannen 55 tot 65 jaar 2023 26,6 39,2 26,0 2,9 14,7 3,6 5,6 10,7 11,5 25,6 14,1 10,3 9,6
Bovengrens 95%-interval Mannen 65 jaar of ouder 2023 15,8 22,4 13,7 2,7 10,7 2,8 3,7 5,8 6,3 14,0 6,5 6,8 5,9
Bovengrens 95%-interval Vrouwen Totaal 2023 22,4 35,6 26,3 11,6 14,5 2,7 6,5 14,2 15,5 23,9 15,4 15,6 9,7
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 15 tot 25 jaar 2023 . . . . . . . . . . . . .
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 25 tot 35 jaar 2023 29,2 46,6 35,3 24,3 22,4 5,1 12,7 27,2 27,9 37,7 29,8 25,5 18,6
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 35 tot 45 jaar 2023 28,5 42,0 33,9 15,6 18,7 5,1 9,4 17,9 19,3 27,3 17,5 20,6 10,8
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 45 tot 55 jaar 2023 24,8 38,7 28,5 11,6 16,4 2,6 7,4 14,5 16,3 24,2 16,5 16,8 10,6
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 55 tot 65 jaar 2023 20,8 33,9 24,6 8,7 13,1 3,1 4,5 10,7 12,5 23,2 12,2 13,1 9,1
Bovengrens 95%-interval Vrouwen 65 jaar of ouder 2023 18,9 23,9 16,2 4,2 11,1 2,6 7,2 8,0 8,2 13,0 8,1 8,2 7,5
Bron: © CBS, TNO,
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van zelfstandig ondernemers van 15 jaar en ouder die aangifte doen bij de Belastingdienst en in Nederland wonen en werken, naar leeftijd en geslacht. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, psychische vermoeidheid en slachtofferschap op het werk.

Alle cijfers zijn gebaseerd op ten minste 100 waarnemingen.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2015.

Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.

Wijzigingen per 12 juli 2023:
De jaarcijfers voor 2023 zijn toegevoegd.

Ook zijn in de tabel betrouwbaarheidsintervallen toegevoegd, en is het minimaal aantal waarnemingen voor publicatie gewijzigd van 200 naar 100.

Wijzigingen per 11 juli 2017:
Vanaf 2017 zijn de items emotioneel moeilijke werksituatie, emotioneel veeleisend werk en emotioneel betrokken bij werk niet bevraagd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Het betreft een tweejaarlijks onderzoek.

Toelichting onderwerpen

Werkdruk
Er is sprake van werkdruk op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en de belastbaarheid van de zelfstandig ondernemers verstoord is. Werkdruk treedt dus op als men het werk niet binnen de gestelde tijd af kan krijgen of niet meer aan de gestelde eisen kan voldoen.
Erg snel werken
Enquêtevraag: Moet u erg snel werken?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.
Heel veel werk doen
Enquêtevraag: Moet u heel veel werk doen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.
Extra hard werken
Enquêtevraag: Moet u extra hard werken om iets af te krijgen?
Antwoordcategorieën:
Altijd.
Vaak.
Soms.
Nooit.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën Altijd + Vaak.
Slachtofferschap op het werk
Op het werk persoonlijk te maken hebben gehad met ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten door klanten of collega's.
Ongewenste seksuele aandacht
Enquêtevraag: Kunt u aangeven hoe vaak u de afgelopen 12 maanden in het werk persoonlijk te maken heeft gehad met ongewenste seksuele aandacht?
Antwoordcategorieën:
Nooit.
Een enkele keer.
Vaak.
Zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorieën:
Een enkele keer
Vaak.
Zeer vaak.
Intimidatie
Enquêtevraag: Kunt u aangeven hoe vaak u de afgelopen 12 maanden in het werk persoonlijk te maken heeft gehad met intimidatie?
Antwoordcategorieën:
Nooit.
Een enkele keer.
Vaak.
Zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorieën:
Een enkele keer
Vaak.
Zeer vaak.
Lichamelijk geweld
Enquêtevraag: Kunt u aangeven hoe vaak u de afgelopen 12 maanden in het werk persoonlijk te maken heeft gehad met lichamelijk geweld?
Antwoordcategorieën:
Nooit.
Een enkele keer.
Vaak.
Zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorieën:
Een enkele keer
Vaak.
Zeer vaak.
Pesten
Enquêtevraag: Kunt u aangeven hoe vaak u de afgelopen 12 maanden in het werk persoonlijk te maken heeft gehad met pesten?
Antwoordcategorieën:
Nooit.
Een enkele keer.
Vaak.
Zeer vaak.
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met de antwoordcategorieën:
Een enkele keer
Vaak.
Zeer vaak.
Psychische vermoeidheid door het werk
Psychische vermoeidheid door het werk (burn-outklachten) wordt gemeten aan de hand van vijf uitspraken:
- Ik voel me emotioneel uitgeput door mijn werk.
- Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg.
- Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
- Het vergt heel veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
- Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
De antwoordmogelijkheden hierbij zijn: nooit, enkele keren per jaar, maandelijks, enkele keren per maand, wekelijks, enkele keren per week of elke dag. Als iemand gemiddeld op de vijf uitspraken enkele keren per maand of vaker antwoordt, dan worden deze gevoelens van vermoeidheid en uitputting aangemerkt als psychische vermoeidheid door het werk.
Psychische vermoeidheid door het werk
Psychische vermoeidheid door het werk (burn-outklachten) wordt gemeten aan de hand van vijf uitspraken:
- Ik voel me emotioneel uitgeput door mijn werk.
- Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg.
- Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
- Het vergt heel veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
- Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
De antwoordmogelijkheden hierbij zijn: nooit, enkele keren per jaar, maandelijks, enkele keren per maand, wekelijks, enkele keren per week of elke dag. Als iemand gemiddeld op de vijf uitspraken enkele keren per maand of vaker antwoordt, dan worden deze gevoelens van vermoeidheid en uitputting aangemerkt als psychische vermoeidheid door het werk.
Emotioneel uitgeput
Enquêtevraag: Ik voel me emotioneel uitgeput door mijn werk.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.

Leeg voelen
Enquêtevraag: Aan het eind van een werkdag voel ik me leeg.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.
's Ochtends moe voelen
Enquêtevraag: Ik voel me moe als ik 's morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.
Vergt veel om met mensen te werken
Enquêtevraag: Het vergt veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.
Uitgeput door werk
Enquêtevraag: Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
Antwoordcategorieën:
1. Nooit
2. Enkele keren per jaar
3. Maandelijks
4. Enkele keren per maand
5. Elke week
6. Enkele keren per week
7. Elke dag
Cijfer betreft het percentage zelfstandig ondernemers met antwoordcategorieën: enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week en elke dag.