Milieusector naar activiteit; nationale rekeningen

Milieusector naar activiteit; nationale rekeningen

Milieudomein Milieuactiviteiten Perioden Arbeidsvolume werkzame personen (x 1000 vte) Productie basisprijzen (mln euro) Bruto toegevoegde waarde basisprijzen (mln euro)
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2001* 117,1 18.261 7.906
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2005* 110,5 20.553 9.071
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2010* 129,4 27.957 12.416
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2015* 135,1 35.719 15.287
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2016* 143,1 37.332 16.108
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2017* 151,6 40.499 17.439
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2018* 160,2 42.499 18.145
Totaal milieudomeinen Totaal milieusector 2019* 172,0 45.620 19.881
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2001* 10,9 2.970 974
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2005* 10,9 3.265 1.008
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2010* 0,9 49 27
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2015* 6,8 462 257
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2016* 6,7 228 127
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2017* 8,3 293 162
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2018* 16,5 537 298
Totaal milieudomeinen Energiesystemen en energiebesparing 2019* 24,6 805 446
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2001* 0,4 94 45
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2005* 0,8 738 573
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2010* 1,5 1.507 842
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2015* 2,0 2.884 1.340
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2016* 2,1 2.762 1.511
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2017* 2,2 3.705 1.878
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2018* 2,5 3.632 1.900
Totaal milieudomeinen Productie hernieuwbare energie 2019* 2,9 4.463 2.626
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2001* 2,5 485 150
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2005* 2,0 459 135
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2010* 4,4 1.221 364
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2015* 5,7 1.449 476
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2016* 5,6 1.399 371
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2017* 5,9 1.828 502
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2018* 6,0 1.869 520
Totaal milieudomeinen Milieutechnische bouwactiviteiten 2019* 5,9 2.079 573
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2001* 9,9 1.210 480
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2005* 10,4 1.391 525
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2010* 17,6 3.147 1.489
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2015* 15,5 3.308 1.489
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2016* 17,7 3.993 1.843
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2017* 18,0 4.268 1.894
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2018* 19,5 4.929 2.072
Totaal milieudomeinen Milieuadvies, engineering en ov. dienstv 2019* 20,4 5.489 2.384
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2001* 4,2 875 297
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2005* 3,7 842 260
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2010* 11,5 3.604 1.028
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2015* 11,8 5.912 1.567
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2016* 12,2 5.357 1.503
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2017* 12,5 5.489 1.550
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2018* 13,1 6.148 1.707
Totaal milieudomeinen Productie industriële milieuapparatuur 2019* 13,9 6.291 1.732
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2001* 1,6 362 152
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2005* 1,9 396 154
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2010* 2,3 614 217
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2015* 2,6 733 254
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2016* 3,1 812 288
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2017* 3,6 958 359
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2018* 4,1 969 327
Totaal milieudomeinen Biologische landbouw 2019* 4,5 1.077 369
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2001* 2,8 872 175
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2005* 3,0 1.305 283
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2010* 3,2 1.908 336
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2015* 3,9 2.613 546
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2016* 4,0 2.790 646
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2017* 4,1 3.028 720
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2018* 4,6 3.298 807
Totaal milieudomeinen Voorbereiding tot recycling 2019* 4,6 3.461 812
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2001* 0,8 119 66
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2005* 1,4 253 151
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2010* 2,2 351 207
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2015* 2,4 329 194
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2016* 2,5 351 205
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2017* 3,3 477 278
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2018* 3,4 502 296
Totaal milieudomeinen Milieukeuring en -controle 2019* 3,3 517 306
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2001* 0,6 38 27
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2005* 0,5 34 25
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2010* 0,4 37 27
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2015* 0,6 51 36
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2016* 0,6 57 40
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2017* 0,7 60 44
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2018* 0,7 64 45
Totaal milieudomeinen Onderwijs gericht op milieu 2019* 0,8 70 50
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2001* . . .
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2005* . . .
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2010* 3,2 973 346
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2015* 3,3 1.283 441
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2016* 2,5 1.079 396
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2017* 2,7 1.140 399
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2018* 2,7 1.241 422
Totaal milieudomeinen Ideële organisaties gericht op milieu 2019* 2,8 1.269 459
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2001* 20,9 1.836 850
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2005* 12,5 1.219 577
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2010* 16,7 1.902 867
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2015* 19,8 2.624 1.237
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2016* 23,2 3.190 1.514
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2017* 24,5 3.457 1.708
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2018* 19,1 2.868 1.441
Totaal milieudomeinen Isolatiewerkzaamheden door de bouw 2019* 17,5 2.674 1.270
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2001* 3,4 574 332
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2005* 3,8 780 454
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2010* 3,6 916 496
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2015* 4,1 1.176 692
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2016* 4,1 1.251 759
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2017* 4,3 1.355 819
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2018* 4,4 1.228 808
Totaal milieudomeinen Waterkwantiteitsbeheer waterschappen 2019* 4,6 1.292 853
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2001* 21,0 4.063 1.586
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2005* 21,5 4.301 1.667
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2010* 22,0 5.010 1.966
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2015* 20,8 5.607 2.167
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2016* 21,2 5.597 2.100
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2017* 22,4 5.843 2.134
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2018* 23,2 6.182 2.238
Totaal milieudomeinen Milieudienstverlening particulier 2019* 23,7 6.379 2.172
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2001* 32,4 4.000 2.358
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2005* 32,4 4.659 2.791
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2010* 34,3 5.580 3.564
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2015* 31,3 6.260 4.028
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2016* 32,9 7.469 4.282
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2017* 34,9 7.691 4.505
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2018* 36,1 8.136 4.771
Totaal milieudomeinen Overige milieuactiviteiten overheid 2019* 38,0 8.813 5.302
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2001* 6,0 763 412
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2005* 5,7 910 467
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2010* 5,7 1.137 642
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2015* 4,7 1.028 564
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2016* 4,6 995 521
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2017* 4,4 906 488
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2018* 4,2 895 495
Totaal milieudomeinen Waterkwaliteitsbeheer waterschappen 2019* 4,4 941 525
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel presenteert economische gegevens over de activiteiten van de milieusector. Het betreft arbeidsvolume, productie, toegevoegde waarde en uitvoer. De activiteiten binnen de milieusector worden toegerekend aan de milieudomeinen (milieubescherming en/of management natuurlijke hulpbronnen).
De gegevens worden in volgende grootheden weergegeven:
- Arbeidsvolume in arbeidsjaren, 1000 vte
- Productie in basisprijzen, mln euro
- Toegevoegde waarde in basisprijzen, mln euro
- Uitvoer in basisprijzen, mln euro

De milieusector bestaat uit bedrijven en instanties die activiteiten ontplooien met betrekking tot het meten, voorkomen, limiteren, minimaliseren of corrigeren van milieuschade aan water, lucht en bodem, en/of die zich bezig houden met problemen gerelateerd aan afval, geluid en ecosystemen (OECD, 1999; Eurostat 2009). Onder deze definitie vallen ook de 'schonere technologieën' en 'schonere producten en diensten' die het milieurisico verkleinen en het verbruik van natuurlijke hulpbronnen en vervuiling minimaliseren. De definitie van de milieusector is op Europees niveau vastgesteld en wordt als zodanig door EU-landen toegepast.

De tabel maakt onderdeel deel uit van de milieurekeningen. De milieurekeningen kwantificeren de relatie tussen economie en milieu. Om tot een consistente statistische beschrijving te komen van deze relatie sluiten de milieurekeningen aan op de classificaties en definities van de nationale rekeningen. Hierdoor wijken milieucijfers uit de milieurekeningen in een aantal gevallen af van de milieucijfers elders op CBS-website.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2001

Status van de cijfers:
Voorlopige cijfers.

Wijzigingen per 4 juli 2023:
Cijfers over 2021 zijn toegevoegd. Cijfers over eerdere jaren zijn bijgesteld naar aanleiding van een herziening van de populatie van bedrijven die tot de milieusector gerekend worden.

Wijzigingen per 8 juli 2022:
Cijfers over 2020 zijn toegevoegd. Cijfers over eerdere jaren zijn bijgesteld naar aanleiding van een herziening van de populatie van bedrijven die tot de milieusector gerekend worden.

Wijzigingen per 2 april 2021:
Cijfers over 2017, 2018 en 2019 zijn toegevoegd. Cijfers over eerdere jaren zijn bijgesteld naar aanleiding van een herziening van de populatie van bedrijven die tot de milieusector gerekend worden.

Wijzigingen per 16 november 2018:
Cijfers over 2016 zijn toegevoegd. Cijfers over eerdere jaren zijn bijgesteld naar aanleiding van een herziening van de populatie van bedrijven die tot de milieusector gerekend worden. Milieuactiviteiten 'Tweedehands winkels (geen antiek)' en 'Groothandel in afval en schroot' vallen buiten de scope van de milieusector en zijn daarom verwijderd.

Wijzigingen per 5 oktober 2017:
Voorlopige cijfers voor 2015 zijn toegevoegd. De tijdreeks is bijgewerkt volgens de meest recente ramingen. Er is een nieuwe variabele, Uitvoer basisprijzen, toegevoegd. De onderliggende coderingen van de in deze tabel gebruikte classificaties zijn aangepast. Deze sluiten nu aan bij de door het CBS vastgelegde standaardcoderingen.

Wijzigingen per 25 augustus 2016:
Cijfers over 2014 zijn toegevoegd. Cijfers over eerdere jaren zijn bijgesteld naar aanleiding van een herziening van de populatie van bedrijven die tot de milieusector gerekend worden.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Nieuwe voorlopige cijfers worden jaarlijks gepubliceerd in maart.

Toelichting onderwerpen

Arbeidsvolume werkzame personen
Het arbeidsvolume uitgedrukt in arbeidsjaren op basis van het in het verslagjaar gemiddelde aantal werkzame personen. Een arbeidsjaar is een maat voor het arbeidsvolume die wordt berekend door alle banen (voltijd en deeltijd) in een jaar om te rekenen naar voltijdequivalenten (vte). Zo leveren twee halve banen (elk 0,5 vte) samen een arbeidsvolume van een jaar op.
Productie basisprijzen
De waarde van alle voor de verkoop bestemde goederen (ook de nog niet verkochte) en de ontvangsten voor bewezen diensten. Verder omvat de productie producten met een marktequivalent die voor eigen gebruik zijn geproduceerd zoals investeringen in eigen beheer, eigen woningdiensten en landbouwproducten voor eigen consumptie door landbouwers. De productiewaarde hiervan wordt berekend door de geproduceerde hoeveelheid te waarderen tegen de prijs die de producent bij verkoop zou hebben ontvangen. De productie is gewaardeerd tegen basisprijzen. De basisprijs is de prijs die de producent daadwerkelijk overhoudt, dus exclusief de handels- en vervoersmarges van derden en exclusief het saldo van productgebonden belastingen (waaronder btw) en productgebonden subsidies.
Bruto toegevoegde waarde basisprijzen
De toegevoegde waarde is gelijk aan het verschil tussen de productie en het intermediair verbruik (exclusief aftrekbare belasting over de toegevoegde waarde (btw))van een bedrijfseenheid. De som van de toegevoegde waarde van alle bedrijfseenheden is een belangrijke component van het bruto binnenlands product (bbp). De toegevoegde waarde wordt gewaardeerd tegen basisprijzen. Bruto is inclusief afschrijvingen.